Adi qılquyruq

Adi qılquyruq (lat. Melanitta fusca) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qılquyruq cinsinə aid heyvan növü.

Adi qılquyruq
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Sinif: Quşlar İnfrasinif: Yenidamaqlılar Klad: Pangalloanserae Dəstəüstü: Galloanserae Klad: Odontoanserae Klad: Anserimorphae Dəstə: Qazkimilər Yarımdəstə: Anseres Fəsiləüstü: Anatoidea Fəsilə: Ördəklər Yarımfəsilə: Merginae Cins: Qılquyruq Növ: Adi qılquyruq
Beynəlxalq elmi adı
Melanitta fusca L., 1758[…]
Şəkil axtarışı ITIS   175163 NCBI   371864 EOL   45513549 FW   335300

Təsviri

İri dəniz ördəyidir.Erkəklərdə bədəninin ümumi rəngi qaradır, gözünün üstündə və qanadın üzərində ağ ləkə vardır. Dişilərinin rəngi tünd qəhvəyidir.

Yayılması

Skandinaviyadan (Norveç və İsveç) Finlandiyaya və Estoniyaya qədər, eləcə də qərbi Sibirdən Yenisey çayına qədər yuvalayır. Qərbi Avropanın sahil zonalarında qışlayır, əsasən Baltik dənizdə. Azərbaycanda nadir qeydə alınan qışlayan və köçəri növdür. Ədəbiyyat məlumatlarına əsasən Abşeron sahillərində, adalarda, Qızılağac körfəzində və Ağgöl ərazisində müşahidə olunmuşdur.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Sahilə yaxın dəniz sularında, sirin sulu göllər və çaylarda yuvalayır. Yuvasına sahilə yaxın torpağın üzərində, ot və kolların arasında qurur. Bəzən qağayı koloniyalarının arasında da yuvalayır. Adətən 7-9 yumurta qoyur. Qidasının əsasən molyusklar və kiçik balıqlar təşkil edir. Kifayət qədər yaxşı dalğıcdır.

Sayı

Dünya populyasiyası 250,000 fərd olaraq qiymətləndirlir. Avropada sayı 85-100 min cüt arasında qiymətləndirilir. Azərbaycanda təsadüfən qeydə alınır. 60-cı illərdə tək-tək fərdlər Böyük Qızılağac körfəzində və Ağgöldə qeyd edilmişdir.Ümumiyyətlə bütün Dünyada sayı azalmaqdadır.

Azalma səbəbləri

Azərbaycanda bu növ üçün əsas təhlükələrə qanunsuz ov, neft çirklənməsi və digər növ çirklənmələr aiddir.

Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər

Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğuvə Ağgöl Milli Parklarında qorunur. Avropa Mühafizə statusuna malikdir Declining)ş Ramsarç Bernç Bonn konvensiyalarina və AEÜA razilşmasında daxil edilmişdir.

Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər

Su biotoplarının çirklənmələrinin qarşısının alınması və növün qorunmasının geniş təbliği vacibdir.