Alagir rayonu
Alagirski rayonu (oset. Алагиры район) — Rusiya Federasiyası, Şimali Osetiyanın tərkibində inzibati ərazi vahidi və bələdiyyədir (bələdiyyə rayonu)[3]. İnzibati mərkəzi Alagir şəhəridir.[4]
| Alagir rayonu | |
|---|---|
 | |
|
42°51′ şm. e. 44°07′ ş. u.HGYO |
|
| Ölkə | |
| İnzibati mərkəz | Alagir |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| Hündürlük | 1.792 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | 86731 |
| Rəsmi sayt | |
.svg) |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya
redaktəAlagirski rayonu, Qafqaz dağlarının şimal yamaclarında bölünərək Meşə (şimalda) silsilələrinə qədər, Ardon çayının hər iki tərəfində və uzaq şimalda Osetiya yamacının bir hissəsində uzanır. Rayonun çox hissəsi respublikanın dağ zonasında yerləşir . Rayon ərazi baxımından respublikanın ən böyük bələdiyyəsidir. Alagirski rayonunun ərazisi 2013.49 km² təşkil edir. Rayon respublikanın bütün ərazisinin dörddə bir hissəsindən çoxdur. [5]
Əhali
redaktəUrbanizasiya
redaktəŞəhər şəraitində (Alagir şəhəri) bölgə əhalisinin 54,68% -i yaşayır.
Etnik tərkib
redaktə2010-cu il Ümumrusiya Əhali siyahıyaalmasına görə əhalinin 92,1 %-ni osetinlər, 4,9 %-ni ruslar, 3%-ni digərləri təşkil edir.[6]
Bələdiyyə ərazi quruluşu
redaktə2014-cü ildən bəri Alagir rayonuna bir şəhər və 17 kənd yaşayış məntəqəsi daxildir.[7]
İqtisadiyyat
redaktəBölgədə 52 istehsal müəssisəsi, 9 kənd təsərrüfatı və bir avtomobil nəqliyyat müəssisəsi var.[8]
Sənaye
redaktəMədən - qurğuşun-sink filizlərinin hasilatı və emalı Tikinti materialları istehsalı Su elektrik stansiyası
Kənd təsərrüfatı
redaktəAlagir rayonunda əkinçilik əraziləri- 79568 hektar, əkin sahələri - 9891 hektar, ot sahələri - 2370 hektar, otlaqlar - 66968 hektar, meşələr - 51195 hektar, su altında qalan torpaqlar - 1482 hektar.[9]
Turizm
redaktə- Xizəksürmə və turizm kurortu Tsey,
- Tamisk kəndində (Alagir şəhərinin yaxınlığında) uşaq və böyüklər üçün sanatoriyaları
- Yuxarı Fiaqdon kəndində sanatoriya
Nəqliyyat
redaktəArdon çayı boyunca federal magistral olan Trans-Qafqaz magistralı (Transkam) fəaliyyət göstərir.
Mediya
redaktəAlagirski Rayonunda "Zarya" qəzeti fəaliyyət göstərir.
Məkanlar
redaktə- Suadaq kəndinin yaxınlığında Osetiya xalqının ziyarətgahı – Roşa Xetaqa (hər il yayda Osetiyanın hər yerindən müqəddəs bağı ziyarətə gəlirlər).
- Nuzal kəndində freskaları saxlanılmış X əsrə aid kilsə var. Abidə dövlətin himayəsindədir
- Yuxarı Biraqzanq kəndi yaxınlığında isti bulaqlar.
- Alagir Yerli Diyarşünaslıq Muzeyi
- Yuxarı Fiaqdon kurort şəhəri
- Yuxarı Fiaqdon kəndindən bir neçə kilometr aralıda, Kurtatin dərəsində dağ zooparkı
- Mayramadağ kəndində Suar dərəsində Müdafiəçilər Muzeyi
- "Dzuarikau-Tsxinval" yüksək dağ qaz kəməri
- Narın kəndində osetin şairi Kost Xetaqurovun həyat və yaradıcılığı muzeyi[10]
İstinadlar
redaktə- ↑ http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst90/DBInet.cgi?pl=8006001.
- ↑ https://rosstat.gov.ru/compendium/document/13282 (rus.). Росстат, 2023.
- ↑ "Алагирский муниципальный район". 2022-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- ↑ "Алагирский муниципальный район Республики Северная Осетия-Алания". 2021-09-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- ↑ "Карта PCO-A на сайте электронной газеты «Растдзинад»". 2011-11-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- ↑ "Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года по РСО-Алания. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений и населённых пунктов". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- ↑ Населенные пункты район Алагирский
- ↑ "Сельское хозяйство Осетии". 2021-09-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- ↑ "алагирский район северной осетии". 2019-10-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- ↑ "Культурное наследие России/Северная Осетия". 2021-11-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.