Alban xalq poeziyası

Ənənəvi alban poeziyasına aid olan xalq şeirləri və mahnıları alban mədəniyyətinin bir hissəsidi.

1830-cu ildə serbiyalı filoloq Vuk Karaciç Jurakovats kəndində (Peç şəhərin yaxınlığında) yaşayan Dovika Obadoviçdən 12 alban mahnısı və bir tapmaca yazmışdı.[1][2][3]

Alban renessansı (Rilindiya) zamanı şifahi ədəbiyyat, zəngin mədəni dəyərlər ölkənin identikliyinin formalaşmasında istifadə olunub.[4] "Albanische Studien" adlı alban şifahi ədəbiyyatının ilk toplusunu Avstriya konsulu və "alban elminin atası" Con Han tərtib etmişdir.[4] Alban epik şeirlərin içində ən çox nəzərə çarpanı "The Highland Lute" (Azərbaycanca "Haylend Udu") əsəridi, onun müəllifi alban katolik rahibi Gerc Fiştadı.

1905–08-ci illərdə Nikolla bey İvanay "Shpnesa e Shqypnisë" (təlləfüzü: Şpnesa e Şkipinize) əsərini dərc etdi, bunula o, alban qəhrəman xalq mahnılarının ilk naşiri oldu.[5]

Serb sözləri şimali Albaniyanın (Geg dialekti) xalq mahnılarında geniş yer alıblar, cənubi Albaniyada (Tosk dialekti) isə slavyan sözləri alban formasını alaraq yayılmışdır.[6]

İstinadlar

redaktə
  1. Vladeta Vuković (1988). Život i delo Vuka Karadžića Arxivləşdirilib 2014-06-27 at the Wayback Machine. Akademija nauka i umetnosti Kosova, Odeljenje jezičkih i književnih nauka i umetnosti. p. 103. Retrieved 23 February 2013. Вук ]е, у два маха, 1830. године, сакупио 12 албанских на- родних песама (или фрагмената песама)'и 1 загонетку
  2. Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine (1987). Posebna izdanja Arxivləşdirilib 2014-06-27 at the Wayback Machine. p. 174. Retrieved 23 February 2013. filolosku studiju o jeziku albanskih narodnih piisama iz okoline Peci koje je Vuk Karadzic zapisao 1830. godine
  3. Dobrašinović, Golub (1970), Сабрана дела Вука Караџића. 18, О Црној Гори. Разни списи Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine (in Serbian), Belgrade: Prosveta, OCLC 491892238
  4. 1 2  Cornis-Pope & Neubauer 2007, p. 336
  5.  Neziri, Zeqirja. "RAPSODËT E RUGOVËS DHE TEORIA E EPOSIT" Arxivləşdirilib 2011-07-15 at the Wayback Machine. Radio Kosova e lire
  6. Memoirs of the American Folk-lore Society44. American Folk-lore Society. 1954. pp. 146–148.

Mənbələr

redaktə

Linklər

redaktə