Amerika Samoası

Amerikan Samoası (samoa Amerika Sāmoa, həmçinin Amelika Sāmoa və ya Sāmoa Amelika) — Sakit okeanın cənubunda yerləşən ada ölkəsidir. Paytaxtı Paqo Paqo şəhəridir. Ən böyük və inkişaf etmiş adası isə Tutuila adasıdır.

Amerika Samoası
American Samoa
Bayraq[d] Gerb
Samoa, Let God Be First, Sāmoa, Muamua Le Atua, Samoa, Bydded i Dduw Ddod yn Gyntaf
Rəsmi dilləri	ingilis dili
Paytaxt	Paqo Paqo
prezident	Co Bayden
qubernator	Lolo Matalasi Moliqa [3.I.2013 ~]
Sahəsi	Dünyada 214-cü
• Ümumi	199 km²
• Su sahəsi (%)	86,84 %
Əhalisi
• Əhali	55 min nəfər (206-cı)
• Siyahıyaalma (1.IV.2010)	55 519 nəf.
• Sıxlıq	275 nəf./km²
ÜDM (AQP)
• Ümumi	575 million dollar  (214-cü)
• Adambaşına	8 000 dollar  (133-cü)
Valyuta	ABŞ dolları
İnternet domeni	.as
ISO kodu	AS
BOK kodu	ASA
Telefon kodu	+1684
Saat qurşaqları	UTC−11:00
Nəqliyyatın yönü	sağ[d]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarix

Avropalılar buranı kəşf etməzdən əvvəl Manua Adaları yerli tayfalar tərəfindən idarə edilirdi. 1722-ci ildə hollandiyalı dənizçi Yakob Roqqeveen Manua Adalarını kəşf edir. 1768 və 1787-ci illərdə bu adalara səyahət etmiş fransalı səyyahlardan 11-i öldürüldü. Sonralar bu adalar qaçaq dənizçilər və məhkumlar üçün sığınacaq olur. London Missioner Cəmiyyətinin missionerləri 1830-cu ildə bu adalara gəldilər. Missionerlərin təsiri artdıqca Tatuila ve Manua adalarına gələn xristian missionerlərin sayı da artır.

1889-cu ildə ABŞ, İngiltərə və Almaniya Samoanın bitərəf zona olması barədə birgə müqavilə imzalayır və adalar bu üç dövlətin protektoratına verilir.

İdman

11 aprel 2001-ci ildə Avstraliyaya 31–0 hesabı ilə məğlub olan Amerikan Samoasının Millî Futbol Komandası, dünya futbol tarixinə bir maçda ən çox qol yeyən komanda kimi daxil olmuşdur.

Siyasət

Amerikan Samoasının idarəetmə forması (icraedici, qanunverici və məhkəmə orqanları) ABŞ-nin idarə etmə sisteminə çox oxşardır. Hökumətin başçısı seçki ilə müəyyən edilir. 1977-ci ilə kimi başçı ABŞ-nin Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən təyin olunurdu. Qanunverici orqanı Senat və Nümayəndələr Palatasından ibarətdir. Senat 15 ərazi vahidindən dörd il müddətinə Samoa adətlərinə uyğun seçilən 18 deputatdan ibarətdir. Nümayəndələr Palatası seçki ilə seçilən 21 üzvdən ibarətdir. Swains Adası əhalisinin seçki hüququ yoxdur.

Şəkillər

•