Amerika Samoası

(Amerikan Samoası səhifəsindən yönləndirilmişdir)

Amerikan Samoası (samoa Amerika Sāmoa, həmçinin Amelika Sāmoa və ya Sāmoa Amelika) — Sakit okeanın cənubunda yerləşən ada ölkəsidir. Paytaxtı Paqo Paqo şəhəridir. Ən böyük və inkişaf etmiş adası isə Tutuila adasıdır.

Amerika Samoası
American Samoa
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb
Samoa, Let God Be First, Sāmoa, Muamua Le Atua, Samoa, Bydded i Dduw Ddod yn Gyntaf
Rəsmi dilləri
Paytaxt Paqo Paqo
prezident Co Bayden
qubernator Lolo Matalasi Moliqa [3.I.2013 ~]
Sahəsi Dünyada 214-cü
 • Ümumi 199 km²
 • Su sahəsi (%) 86,84 %[1]
Əhalisi
 • Əhali 55 min nəfər (206-cı)
 • Siyahıyaalma (1.IV.2010) 55 519 nəf.
 • Sıxlıq 275 nəf./km²
ÜDM (AQP)
 • Ümumi 575 million dollar  (214-cü)
 • Adambaşına 8 000 dollar  (133-cü)
Valyuta ABŞ dolları
İnternet domeni .as
ISO kodu AS
BOK kodu ASA
Telefon kodu +1684
Saat qurşaqları
Nəqliyyatın yönü sağ[d]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Avropalılar buranı kəşf etməzdən əvvəl Manua Adaları yerli tayfalar tərəfindən idarə edilirdi. 1722-ci ildə hollandiyalı dənizçi Yakob Roqqeveen Manua Adalarını kəşf edir. 1768 və 1787-ci illərdə bu adalara səyahət etmiş fransalı səyyahlardan 11-i öldürüldü. Sonralar bu adalar qaçaq dənizçilər və məhkumlar üçün sığınacaq olur. London Missioner Cəmiyyətinin missionerləri 1830-cu ildə bu adalara gəldilər. Missionerlərin təsiri artdıqca Tatuila ve Manua adalarına gələn xristian missionerlərin sayı da artır.

1889-cu ildə ABŞ, İngiltərəAlmaniya Samoanın bitərəf zona olması barədə birgə müqavilə imzalayır və adalar bu üç dövlətin protektoratına verilir.

11 aprel 2001-ci ildə Avstraliyaya 31–0 hesabı ilə məğlub olan Amerikan Samoasının Millî Futbol Komandası, dünya futbol tarixinə bir maçda ən çox qol yeyən komanda kimi daxil olmuşdur.

Siyasət

redaktə

Amerikan Samoasının idarəetmə forması (icraedici, qanunverici və məhkəmə orqanları) ABŞ-nin idarə etmə sisteminə çox oxşardır. Hökumətin başçısı seçki ilə müəyyən edilir. 1977-ci ilə kimi başçı ABŞ-nin Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən təyin olunurdu. Qanunverici orqanı Senat və Nümayəndələr Palatasından ibarətdir. Senat 15 ərazi vahidindən dörd il müddətinə Samoa adətlərinə uyğun seçilən 18 deputatdan ibarətdir. Nümayəndələr Palatası seçki ilə seçilən 21 üzvdən ibarətdir. Swains Adası əhalisinin seçki hüququ yoxdur.

Şəkillər

redaktə

İstinadlar

redaktə