Şoranı öldürgən

Şoranı öldürgən
Şoranı öldürgən
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Dəstə: Qərənfilçiçəklilər Fəsilə: Pəncərkimilər Yarımfəsilə: Salsoloideae Triba: Salsoleae Cins: Öldürgən Növ: Şoranı öldürgən
Beynəlxalq elmi adı
	Anabasis salsa Volkens, 1893;
NCBI	798178
EOL	2872878

Şoranı öldürgən (lat. Anabasis salsa) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin öldürgən cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və status / National IUCN Status "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU A2cd+ 3cd. Azərbaycanın nadir növüdür.

Qısa morfoloji təsviri redaktə

Gövdəsiz, aşağıdan ağacvari, 5-25 sm hündürlükdə yarımkolcuqdur. Yarpaqları ətlidir, alt və orta yarpaqları inkişaflıdır, 2-5 mm uzunluqdadır, yarımsilindrik, yuxarı hissədə azca genişlənmiş, kütvari, çox qısa, tez qopan, iynəli, qövsvari arxaya əyilmişdir; təpə hissədə yarpaqlar zəif inkişaf edir. Çiçəkləri tək-təkdir, yandan geniş yumurtavari, otvari, kütdür. Çiçək yarpaqcıqları qanadvari, kütdür, onlardan 3-ü dairəvi, 2 –si uzunsov-ovaldır. Meyvə şirəli, qırmızı, giləmeyvəşəkillidir.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri redaktə

Çiçəkləmə və meyvə əmələgətirmə dövrü may-sentyabr aylarına təsadüf edir. Kserofit-halofit, işıqsevən, duzlaşmaya davamlıdır. Toxumla çoxalır. Şorangəli –yovşanlıq qruplaşmalarının tərkibində rast gəlinir.

Yayılması redaktə

Abşeron, Qobustan (şərq hissəsi).

Sayı və tendensiyası redaktə

Populyasiyanın məhdud sahələrdə yayılması və mənfi təsirlərə məruz qalması azalma tendensiyasını sürətləndirir.

Məhdudlaşdırıcı amillər redaktə

Otarılma, tapdalanma və infrastrukturun inkişafı səbəb ola bilər.

Mühafizə tədbirləri redaktə

Mühafizə üçün xüsusi tədbirlər aparılmır. Yayıldığı ərazilərdə antropogen və texnogen təsirləri aradan qaldırmaq üçün xüsusi qorunma tədbirlərinin tətbiq olunması, populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, gen banklarında saxlanılması, təbiətdə bərpasının təmin edilməsi, yeni biotoplarının müəyyənləşdirilməsi təklif olunur.