Apple
Apple — 1976-cı il aprel ayının 1-də Stiv Cobs, Stiv Voznyak və Ronald Uayn tərəfindən yaradılan, hazırda dünyanın ən böyük proqram təminatçılarından biri olan kompüter firması.
| Apple | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Tipi | ictimai şirkət |
| Sənaye | proqram təminatı sənayesi[d][1], elektron qurğular[2], rəqəmsal distribusiya, elektronika, informasiya texnologiyaları, mobil telefon sənayesi[d] |
| Məhsulları | Apple TV, Apple Watch, iPad[d], iPod, iMac, aparat təchizatı, şəbəkə avadanlıqları, iPhone[3], Apple Pay, proqram təminatı[4], fərdi cib kompüteri, planşet, smartfon, Macintosh, elektron qurğular, Periferiya qurğuları |
| Təsis tarixi | 1 aprel 1976, 1976[5] |
| İqtisadi göstəriciləri | |
| Ümumi kapital |
|
| Ümumi aktivlər |
|
| Ümumi gəliri |
|
| Xalis mənfəəti |
|
| Əməliyyat mənfəəti |
|
| Struktur | |
| İşçi sayı |
|
| Rəhbərlik | |
| Təsisçilər | |
| Baş icraçı direktor | Tim Kuk[10] |
| İdarə heyəti | Artur D. Levinson[11], Albert Qor[12] |
| apple.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Şirkətin mərkəzi ofisi ABŞ-nin Kaliforniya ştatının Kupertino şəhərində yerləşir. 2005-ci ildən etibarən şirkətə Stiv Cobs rəhbərlik etmişdir. Apple Macintosh, iPhone, Macbook, iPod və iPad şirkətin ən tanınan məhsullarıdır.
Apple bir zamanlar fotokamera və printer kimi texniki qurğular da istehsal etmişdir. Hazırda isə onun istehsal etdiyi məhsullar arasında kompüterlər, monitorlar, mp3 pleyerlər və proqram məhsulları üstünlük təşkil edir.
2007-ci il yanvarın 9-da şirkətin adı Apple Kompüterdən Apple-yə çevrilmişdir. Stiv Jobs dəyişikliyi iPhonenin tanıdıldığı MacWorld Expo 2007 açılış danışmasında eşitdirmişdir. Kompüter sözünün çıxarılmasına səbəb olaraq "Apple kompüter" deyildiyində ağla gələn kompüterin onsuz da Mac olduğuna diqqət çəkilmiş, buna görə şirkətin adının bu ankı məhsulları daha yaxşı əks etdirmək məqsədiylə dəyişdirildiyi ifadə edilmişdir.
ABŞ-də 2004-cü ilə olan göstəricilərə görə 204.542.560 kompüter satılmış, onlardan 110.400.000 milyon ədədi Apple olmuşdur.
Apple dünyanın ən bahalı brend kimi tanınır. 2011-ci ilin oktyabrında onun aksiyalarının dəyəri dünya üçün rekord qiymətə 422 milyard ABŞ dollarına çatıb.[13]
Apple 10 dekabr 2011-ci ildə Nyu-Yorkun Mərkəzi vağzalında özünün ən böyük firma mağazasını açıb. Sahəsi 2,1 min kvadrat metr olan mağaza şirkətin əvvəlki mağaza sahəsi rekordunu 0,6 min m². təzələyib. İlk müştəri mağazanın açılışında birinci olmaq üçün bir sutka növbədə durub.[14]
Loqo Redaktə
Stiv Cobs Apple şirkətini qurduğu zamanlarda fruktorian idi (yalnız meyvə ilə qidalanırdı). Ən çox sevdiyi meyvə alma idi. Yaşadığı ərazinin yaxınlığında böyük bir Makintoş (alma sortu) bağı var idi və ilin müəyyən aylarında dostları ilə birgə o bağda yaşayırdılar. Şirkətin bu ada layiq görülməsinin ikinci səbəbi almanın cazibə simvolu olmasıdır. Üçüncü səbəb isə ondadır ki, Apple qurulduğu günə qədər Stiv attari şirkətində işləyirdi. Şirkətin adını Apple qoyaraq siyahılarda əlifba sırası ilə Attaridən öndə olmaq istəyirdi. Həmçinin, belə bir maraqlı səbəb də var ki, Cobs qurduğu şirkətə ad fikirləşərkən, demişdir ki, 6 saat ərzində mənim şirkətimə ad tapmasanız, mən onun adını Alma (Apple) qoyacağam. Şirkətin ilk loqosunda İsaak Nyuton və başına düşən alma əks etdirilib. Az müddətdən sonra loqonun həddindən artıq qəliz olmasına görə şirkət rebrendinq etdi. Hazırkı loqoda almanın dişlənmiş olması isə almanın pomidorla səhv salınmaması üçündür.
Tarix Redaktə
Yaradılma və inkorporasiya Redaktə
Apple şirkəti 1976-cı ilin 1 aprel tarixində Stiv Cobs, Stiv Voznyak və Ronald Veyn tərəfindən, Apple I kompüterini satmaq məqsədilə yaradılmışdır. Apple I-i birinci dəfə Stiv Voznyak özü icad edib və onu Hombrew kompüter klubunda ictimaiyyətə nümayiş edib. Bu kompüter ana lövhəsi kimi satılırdı və RAM, prosessordan və video çiplərdən ibarət idi. Apple birinci dəfə 1976-cı ilin iyununda satışa buraxılıb və onun o vaxtki qiyməti $666.66 idi.
CEO (ümumi direktoru) Redaktə
- Maykl Skott — fevral 1977 — mart 1981
- Maykl Markkula: 1981–1983
- Con Skalli: 1983–1993
- Maykl Şpindler: 1993–1996
- Gil Amelino: 1996–1997
- Stiv Cobs: 1997–2011
- Tim Kuk: 2011—h.h.
İstinadlar Redaktə
- ↑ https://apple.com.
- ↑ https://www.apple.com.
- ↑ https://www.apple.com/iphone.
- ↑ National Software Reference Library.
- ↑ ROR Data. v1.19 2023. doi:10.5281/ZENODO.7644942
- ↑ 1 2 Apple Financial Results 2021.
- ↑ 1 2 3 10-K forması. 2022.
- ↑ https://www.statista.com/statistics/273439/number-of-employees-of-apple-since-2005/.
- ↑ The Daily Telegraph, Daily telegraph (ing.). / C. Evans London, Thailand: 1855. ISSN 0307-1235; 1477-3805
- ↑ https://www.apple.com/leadership/tim-cook/.
- ↑ press release.
- ↑ https://www.apple.com/newsroom/2003/03/19Former-Vice-President-Al-Gore-Joins-Apples-Board-of-Directors/.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-12-10.
Həmçinin bax Redaktə
Xarici keçidlər Redaktə
- Rəsmi saytı (ing.)