Ara sözlər — danışanın ifadə etdiyi fikrə münasibətini bildirən sözlər.[1] Məsələn:

Şairdir, görünür, düz ilqarı var. (Səməd Vurğun)

Bəlkə, bu yerlərə bir də gəlmədim, Duman, salamat qal, dağ salamat qal. (Məmməd Araz)

Ara sözlər ifadə formasına görə söz, söz birləşməsicümlə şəklində olur.

İfadə forması

redaktə

Söz şəklində

redaktə

Bəlkə, əlbəttə, doğrusu, bircə, zənnimcə, məncə, yəqin, heyif, müxtəsər, əsasən və s. Yəqin, sən də getməlisən. Elşən, əsasən, doğru məlumat verdi. Müxtəsər, bu işi qurtarmalıyıq. Vüqar, zənnimcə, daha düzələr.

Söz birləşməsi şəklində

redaktə

Sözün düzü, mən bilən, sən bilən, mənim fikrimcə, bir sözlə və s. Sözün düzü, bunu səndən gözləməzdim. Siz bilən, o qayıdacaqmı? Mən bilən, sonu yaxşı olacaq. İndi, sözün doğrusu, hər şeyi açıq deyə bilmirəm.

Cümlə şəklində

redaktə

Görünür, düzdür, doğrudur, necə deyərlər, elə bilirəm, ola bilsin (ki), olsun (ki), demək olar (ki). Düzdür, pis adam deyil, amma bir az laqeydliyi var. Ola bilsin, sabah onu görəcəyəm.[2]

Mənaca növləri

redaktə

Təsdiq bildirənlər

redaktə

Əlbəttə (ki), sözsüz (ki), şübhəsiz (ki), şəksiz, doğrusu, düzü, həqiqətən (də), yeri gəlmişkən və.s

Güman, şübhə bildirənlər

redaktə

Bəlkə (də), deyəsən, güman ki, çox güman ki, görünür, görəsən, görən, olmaya, ehtimal ki və s.

Fikrin mənbəyini bildirənlər

redaktə

Məncə, sizcə, mənə görə, zənnimcə, deyilənə görə, mən bilən, eşitdiyimə görə və.s

Nitqin hissələri arasında əlaqəni bildirənlər və ya nəticə bildirənlər

redaktə

Nəhayət, beləliklə, demək, deməli, xülasə, ümumiyyətlə, müxtəsər, qərəz, axır ki , sözün qısası, bir sözlə, əvvəla, birincisi, ikincisi və.s

Təəssüf bildirənlər

redaktə

Heyif (ki), çox heyif, təəssüf (ki), əfsus (ki) və.s

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. TQDK 2014. Sintaksis.
  2. Ara sözlər.