Atropatan itburnusu

Atropatan itburnusu (lat. Rosa atropatana) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇tburnu cinsinə aid bitki növü.

Atropatan itburnusu
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Qızılgülkimilər Triba: Roseae Cins: İtburnu Növ: Atropatan itburnusu
Beynəlxalq elmi adı
Rosa atropatana
Şəklin VikiAnbarda axtarışı

Ümumi yayılması

Türkiyədə təbii yayılması mövcuddur.

Azərbaycanda yayılması

Naxçıvan MR-in Ordubad rayonunun Unus kəndi ərazisində rast gəlinir.

Statusu

Azərbaycanın nadir bitkisidir. VU D2.

Bitdiyi yer

Orta dağ və subalp qurşaqlarında daşlı qayalı yamaclarda, meşənin açıq quru yerlərində yayılmışdır.

Təbii ehtiyatı

Azərbaycanda dar bir arealda yayılmışdır.

Bioloji xüsusiyyətləri

Təbiətdə 0,5-0,7 m hündürlükdə olan koldur. Bitkinin cavan zoğları sıx yumşaq tüklüdür. Zoğun qabığı tutqun qəhvəyi rəndə olur və ağımtıl sarı qaidə hissəsi enli, ucu sivri, seyrək qopar tikanlarla örtülüdür. Yarpaqları 6-7 sm uzunluğunda olub 5 ədəd kiçik (2 sm-ə qədər) yarpaqcıqdan ibarətdir. Çiçək saplağı 1-1,2 sm uzunluğunda olur və ağ yumşaq qaramtıl vəzili qopartikanlarla örtülü olur. Kasayarpaqları lansetşəkillidir və 1-1,1 sm uzunluğunda olur.İyun və iyul ayları arasında çiçək açır. Meyvəsi yumru və ya tərs yumurtavarıdır, üzəri vəzili qopartikanlarla örtülü olub, qırmızımtıl rəngdədir. Meyvələri yetişdikdə tökülmür.

Çoxalması

Təbiətdə generativ yolla çoxalır.

Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri

Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.

Becərilməsi

Məlumat yoxdur.

Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri

Xüsusi qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.

Zəruri qoruma tədbirləri

Azərbaycanın "Qırmızı Kitabı"na daxil edilməsi zəruridir.