Ayşə Dittanova

Ayşə Dittanova
Ayşə Dittanova
	krımtat. Ayşe Dittanova, Айше Диттанова; ukr. Айше Диттанова
Doğum tarixi	27 fevral 1918
Doğum yeri	Yalta, Yalta qəzası[d], Tavriya quberniyası[d];
Vəfat tarixi	15 noyabr 2015 (97 yaşında)
Vəfat yeri	Nyu-York, Nyu-York ştatı, ABŞ;
Vətəndaşlığı	SSRİ; Ukrayna; ABŞ;
Fəaliyyəti	aktrisa
Mükafatları

Ayşə Dittanova (krımtat. Ayşe Dittanova, Айше Диттанова, ukr. Айше Диттанова; 27 fevral 1918, Yalta – 15 noyabr 2015^[1], Nyu-York, Nyu-York ştatı) — Krım tatar aktrisası, Krım Tatar Dram Teatrının yenindən qurulmasının təşəbbüskarı, Ukrayna əməkdar artisti (1993).

Həyatı redaktə

Ayşə Dittanova Yalta yaxınlığındakı kiçik Derekoy kəndində anadan olmuşdur, hazırda o yer şəhərin rayonlarından biri hesab olunur. 1933-cü ildə Simferopol Teatr Kollecini bitirmişdir^[2], sonra Krım Tatar Dram Teatrının truppasında işləməyə başladı. "Baxçasaray fəvvarəsi" tamaşasında aldığı rol onun karyerasının ən vacib rollardan biri sayılır.^[3]

Krım tatarlarının deportasiyası zamanı Tacikistana düşdü, 1946-cı ildə burada yenidən peşəkar teatr səhnəsinə qayıtdı. SSRİ-nin siyasətinə görə Dittanova və eləcə də Krım tatar mənşəli digər aktyorlar milli sənətlə məşğul ola bilmirdilər.

Ayşə xanım 1988-ci ildə Krıma qayıtdı, Krım Tatar teatrının bərpası işinə başladı və 1990-1996-cı illərdə burada işlədi, sonra mədəniyyətin inkişafındakı əhəmiyyətli töhfələrinə görə "Ukraynanın əməkdar artisti" fəxri adını aldı.

1996-cı ildən vəfatına qədər Nyu-Yorkda yaşadı,^[2] buna baxmayaraq dəfələrlə Krıma səfər etmişdir.^[2]^[4] 2014-cü ildə, BMT-nin Baş Qərargahında keçirilən Krım tatarlarının deportasiyasının 70 illiyinə həsr olunmuş mərasimdə çıxış etdi.^[5] 15 noyabr 2015-ci ildə vəfat etdi.

Mükafatları redaktə

Ukrayna əməkdar artisti (1993)^[6]

İstinadlar redaktə

↑ ¹ ² New-Yorkta aktrisa Ayşe Dittanova vefat etti (krım-tat.).
↑ ¹ ² ³ "В Симферополе состоялась творческая встреча с Айше Диттановой" (рус.). «Милли-Фирка». 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 ноября 2015.
↑ "В США умерла крымскотатарская актриса Айше Диттанова". «QHA». İstifadə tarixi: 16 ноября 2015.^{[ölü keçid]}
↑ "Айше Диттанова посетила библиотеку" (рус.). Сайт крымскотатарской библиотеки им. Исмаила Гаспринского. 2017-12-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 ноября 2015.
↑ "В ООН состоялась церемония, посвящённая 70-й годовщине депортации крымских татар". «Голос Америки». 2014-10-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 ноября 2015.
↑ Ukrayna Prezidentinin 11 dekabr 1993-cü il tarixli 578/93 Fərmanı «О присвоении почетных званий Украины мастерам сцены Крымско-татарского музыкально-драматического театра, г. Симферополь» Arxivləşdirilib 2022-05-20 at the Wayback Machine (ukr.)

Xarici keçidlər redaktə

[_d6834192e3c338d4-1] ¹ ² New-Yorkta aktrisa Ayşe Dittanova vefat etti (krım-tat.).

[zust-2] ¹ ² ³ "В Симферополе состоялась творческая встреча с Айше Диттановой" (рус.). «Милли-Фирка». 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 ноября 2015.

[3] "В США умерла крымскотатарская актриса Айше Диттанова". «QHA». İstifadə tarixi: 16 ноября 2015.^{[ölü keçid]}

[4] "Айше Диттанова посетила библиотеку" (рус.). Сайт крымскотатарской библиотеки им. Исмаила Гаспринского. 2017-12-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 ноября 2015.

[5] "В ООН состоялась церемония, посвящённая 70-й годовщине депортации крымских татар". «Голос Америки». 2014-10-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 ноября 2015.

[6] Ukrayna Prezidentinin 11 dekabr 1993-cü il tarixli 578/93 Fərmanı «О присвоении почетных званий Украины мастерам сцены Крымско-татарского музыкально-драматического театра, г. Симферополь» Arxivləşdirilib 2022-05-20 at the Wayback Machine (ukr.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Ayşə Dittanova
krımtat. Ayşe Dittanova, Айше Диттанова ukr. Айше Диттанова
Doğum tarixi	27 fevral 1918(1918-02-27)
Doğum yeri	Yalta, Yalta qəzası^[d], Tavriya quberniyası^[d]
Vəfat tarixi	15 noyabr 2015(2015-11-15)^[1] (97 yaşında)
Vəfat yeri	Nyu-York, Nyu-York ştatı, ABŞ
Vətəndaşlığı	SSRİ Ukrayna ABŞ
Fəaliyyəti	aktrisa
Mükafatları