Ay Xanım[1] (fars. آی‌خانم‎, özb. Oyxonim) — Əfqanıstanın şimalında, Pənc çayının sol sahilində, Kökçə çayının mənsəbində yerdə kənd. Ay Xanım yaxınlığında 1965–1978-ci illərdə aparılan qazıntılar nəticəsində Yunan-Baktriya şəhəri aşkar edilmişdir.[2] Bu, həmin mədəniyyətə məxsus məlum olan ən qədim yaşayış məntəqəsidir. Alimlər buranın Oksiana İsgəndəriyyəsi (q.yun. Ἀλεξάνδρεια ἡ ἐπὶ τοῦ Ὄξου) olduğunu güman edir.

Qədim şəhər
Ay Xanım
آی‌خانم
Eucratideia
Ay Xanımda tapılmış, üzərində aslan tərəfindən çəkilən arabada dayanan Kibelanın təsvir edildiyi lövhə. Arxa planda aypara və ulduz təsviri mövcuddur.
Ay Xanımda tapılmış, üzərində aslan tərəfindən çəkilən arabada dayanan Kibelanın təsvir edildiyi lövhə. Arxa planda aypara və ulduz təsviri mövcuddur.
37°10′08″ şm. e. 69°24′28″ ş. u.HGYO
Ölkə
Vilayət Baktriya
Salınma tarixi təqribən e.ə. 280-ci il–e.ə. III əsr
Digər adı Seleneya, Avkratideya, Oksiana İsgəndəriyyəsi
Dağılma tarixi e.ə. 145–120-ci illər
Müasir yeri Təxar vilayəti, Əfqanıstan
Ay Xanım xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İstinadlar

redaktə
  1. "Terrorçuları sərhəd məntəqəsinə hücum etdi – 6 polis girov götürüldü". 2023-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-14.
  2. Энциклопедический словарь. 2009. АЙ-ХАНУМ.

Əlavə ədəbiyyat

redaktə
  • Tarn, W. W. The Greeks in Bactria and India. Chicago: Ares. 1984. ISBN 0-89005-524-6.
  • Bopearachchi, Osmund. De l'Indus à l'Oxus, Archéologie de l'Asie Centrale (fransız). Lattes: Association imago-musée de Lattes. 2003. ISBN 2-9516679-2-2.
  • Frölich, Pierre. Les Grecs en Orient. L'heritage d'Alexandre. La Documentation photographique, n.8040 (fransız). Paris: La Documentation Francaise. 2004.
  • Afghanistan: Hidden Treasures from the National Museum, Kabul (2008). Eds., Friedrik Hiebert and Pierre Cambon. National Geographic, Washington, D. C. ISBN 978-1-4262-0374-9.

Xarici keçidlər

redaktə