Vikipediya

Azərbaycan Hava Yollarına məxsus Embraer 190 qəzası

təyyarə qəzası

25 dekabr 2024-cü ildə Azərbaycan Hava Yolları aviaşirkətinin J2–8243 nömrəli Bakı–Qroznı reysini yerinə yetirən "Embraer E190AR" təyyarəsi Qazaxıstanın Aktau şəhərinin 3 km yaxınlığında qəza enişi edib. Xəzər dənizi üzərində "SOS" siqnalı verdikdən sonra məcburi eniş etmək üçün Qazaxıstana istiqamətlənən təyyarə Aktau aeroportu yaxınlığında qəzaya uğrayıb.[3] Hadisə ilə əlaqədar dekabrın 26-da Azərbaycanda matəm elan edilib.[4]

Azərbaycan Hava Yolları Embraer 190 qəzası
Azərbaycan Hava Yollarına məxsus qəzaya uğrayan "Embraer 190" təyyarəsi (2016)
Azərbaycan Hava Yollarına məxsus qəzaya uğrayan "Embraer 190" təyyarəsi (2016)
Ümumi məlumatlar
Tarix
  • 25 dekabr 2024
Qəza səbəbi Pantsir-S1 hücumu, və ya quş sürüsü ilə toqquşma (araşdırmalar davam edir)
Yer Aktau
Koordinatlar 43°53′00″ şm. e. 51°00′21″ ş. u.HGYO
Ölkə  Qazaxıstan
Sərnişin sayı 62
Komanda 5
Ölü sayı 38[1]
Təyyarə
Təyyarə modeli Embraer E190AR
Havayolu şirkəti Azərbaycan Hava Yolları
Qalxma yeri Heydər Əliyev adına Beynəlxalq Hava Limanı[2]
İstiqamət Bakı–Qroznı
Uçuş nömrəsi J2-8243
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təyyarə

redaktə

Qəzaya uğrayan təyyarə 2013-cü ildə istehsal edilmişdir. Elə həmin ildə AZAL tərəfindən alınmışdır. Təyyarə 4K-AZ65 quyruq nömrəsinə sahib idi. Qəzaya qədər ümumilikdə 9949 eniş həyata keçirib, ümumi uçuş müddəti isə 15257,22 saat olub. Son dəfə texniki yoxlanışdan 18 oktyabr 2024-cü ildə keçib. Son yoxlamadan sonra 671 uçuş saatı keçib.[5][6]

Qəza

redaktə
 
Uçuşun qeydə alınmış marşrutu. Xəttin şəffaf olduğu yerlərdə yer məlumatları təyyarə tərəfindən göndərilməyib[7]

Təyyarə Azərbaycan vaxtı ilə saat 8:00-da (UTC+04:00) Bakıdan havaya qalxıb.[8][9] Qroznı hava limanında pis hava şəraitinə görə təyyarə əvvəlcə Mahaçqalaya, sonra isə Aktauya yönləndirilib. Ekipaj 8:35-də (UTC+05:00) qəza siqnalı verib və idarəetmə sistemində nasazlıq olduğunu bildirib.[10] Daha sonra saat 8:49-da pilotlar Aktauda təcili eniş tələb ediblər və təyyarəni "birbaşa rejimdə" idarə etməyə çalışıblar. Lakin saat 10:28-də təyyarə yerə çırpılıb. Təyyarənin qəza görüntülərində yerə çırpılma zamanı eniş şassilərinin işə salındığı görünür. Təyyarə dik bucaq altında yerə çırpılıb, ilk olaraq sağ qanadı yerə dəyib. Sonra çevrilib və partlayış baş verib. Təyyarə iki böyük hissəyə bölünüb, tezliklə ərazidə yanğın başlayıb. Təyyarənin quyruq hissəsi əsas dağıntılardan uzaqda başıaşağı dayanıb və yanğından zərər görməyib.[11]

Ekipaj Aktau aerodromunun uçuş-enmə zolağına yaxınlaşmaq üçün iki cəhd edib. Bu zaman təyyarənin hündürlüyündə xaotik dəyişikliklər müşahidə edilib. Hava limanının qəza xidmətləri təyyarəni qəbul etməyə hazır vəziyyətə gətirilib. Təyyarə Qazaxıstan hava məkanına yerli vaxtla 11:00-da daxil olub və Aktau şəhərinin qüllə dispetçeri ilə əlaqə yaradıb. Daha sonra uçuş-enmə zolağı ilə vizual əlaqənin qurulmasını asanlaşdırmaq üçün zolağın işıqları yandırılıb. Lakin saat 11:28-də ekipajla əlaqə itib və təyyarə qəza enişi edib.[12]

İlkin məlumatlara görə təyyarədə yaranan nasazlığın səbəbi havada olarkən quş sürüsü ilə toqquşma,[13] və ya Rusiya ərazisində Pantsir-S1 ilə vurulmadır.[14]

Təyyarənin quyruq hissəsində atəş izlərinə bənzəyən dəliklərin olduğunu əks etdirən görüntülər yayılıb. Qazaxıstan Baş nazirinin müavini bu iddialara xüsusi istintaq qrupunun hadisə yerini müayinə etdiyini, bütün dəlillər toplandıqdan sonra yekun nəticələrin açıqlanacağı şəklində münasibət bildirib.[15]

Zaman qrafiki

redaktə
Vaxt (AZT, UTC+5) Hadisə
07:55 Təyarə qalxır[16]
08:40 Təyyarə radarından itir[17]
09:35 Pilot 7700 kodu verir[10]
09:49 Pilot təcili eniş edir[18]
10:02 (11:02 AQTT) Təyyarə Qazaxıstanın hava məkanına daxil olur[19]
10:07 (11:07 AQTT) Təyyarə yenidən radara girir[18]
10:30 (11:30 AQTT) Təyyarə eniş cəhdi edərkən qəzaya uğrayır[20]
11:05 (12:05 AQTT) Yanğınsöndürənlər yanğını söndürürlər[19]

Heyət üzvləri və sərnişinlər

redaktə

Təyyarənin göyərtəsində 62 sərnişin, 5 ekipaj üzvü olmaqla, ümumilikdə 67 nəfər olub.

Hazırda 38 nəfərin öldüyü məlumdur. 29 nəfər, o cümlədən iki uşaq qəza nəticəsində xəsarət alıb, yaralılardan 11-nin vəziyyəti ağır, digərlərinin isə vəziyyəti orta-ağır qiymətləndirilir.[21]

Göyərtədə ümumilikdə 37 Azərbaycan vətəndaşı olub, onlardan 23-ü vəfat edib, 14-ü sağ qalıb. Rusiya vətəndaşlarının sayı 16 olub, onlardan 7-si vəfat edib, 9-u sağ qalıb. Qırğızıstan vətəndaşlarının 3 də sağ qalıb. Qazaxıstandan olan 6 sərnişinin hamısı vəfat edib.[22]

Ekipaj

redaktə

Ekipaj 5 nəfərdən ibarət olub. Ekipaj üzvləri – pilotlar İqor Kşnyakin və Aleksandr Kalyaninov, həmçinin stüardessa Hökümə Əliyeva həlak olub. Stüard Zülfüqar Əsədov və stüardessa Aydan Rəhimli isə müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıblar.[23]

Təyyarənin kapitanı İqor Kşnyakin 15 min saatdan çox uçuş həyata keçirib ki, onlardan təxminən 11 200 saatını kapitan qismində olub.[24] Təyyarənin pilotları və bələdçi Hökumə Əliyeva II Fəxri xiyabanda dəfn olunacaq.[25]

Ölkələrinə görə ekipaj və sərnişinlər
Ölkə Sərnişin Ekipaj Cəmi Sağ qalan sərnişin sayı Sağ qalan ekipaj sayı İstinad
Azərbaycan 37 5 42 14 3 [26][27][28][29]
Qazaxıstan 6 — 6 — — [27][28][29]
Qırğızıstan 3 — 3 3 — [27][28][29][30]
Rusiya 16 — 16 9 — [27][29][28]
Cəmi 62 5 67 26 3

Hadisədən sonra

redaktə

Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin tapşırığı ilə qəza ilə bağlı Dövlət Komissiyası yaradılıb. Həmçinin təyyarənin qəzaya uğraması ilə Nəqliyyat vasitəsinin istismarı zamanı təhlükəsizlik qaydalarının pozulması, ehtiyatsızlıqdan iki və ya daha çox şəxsin ölümünə səbəb olması maddəsi ilə cinayət işi açılıb.[31]

Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru tərəfindən Cinayət Məcəlləsinin 262.3 (hava nəqliyyatının hərəkət təhlükəsizliyi və istismarı qaydalarını pozma ehtiyatsızlıqdan iki və daha çox şəxsin ölümünə səbəb olduqda) və 314.3-cü (səhlənkarlıq iki və daha çox şəxsin ölümünə səbəb olduqda) maddələri ilə cinayət işi başlanıb, istintaq qrupu Qazaxıstana ezam olunub.[32]

Təyyarə qəzası ilə əlaqədar Prezident İlham Əliyev Rusiyaya səfərini yarımçıq qoyaraq geri dönüb.[33] O, təyyarə qəzasında həlak olanların ailələrinə başsağlığı verib.[34]

Prezident İlham Əliyevin tapşırığı ilə rəqəmsal inkişaf və nəqliyyat naziri, fövqəladə hallar naziri, baş prokurorun müavini, səhiyyə nazirinin müavini, Dövlət Mülki Aviasiya Agentliyinin direktorunun müavini, AZAL-ın vitse-prezidenti və digər aidiyyəti dövlət orqanlarının nümayəndələri baş vermiş hadisəni araşdırmaq üçün Qazaxıstanın Aktau şəhərinə yola düşüblər.[35] Təyyarə qəzasının səbəblərinin araşdırılması üçün Əli Əsədovun sədrliyi ilə dövlət komissiyası yaradılıb.[36]

Qazaxıstan və Azərbaycan ombudsmanları tərəfindən işçi qrupu yaradılıb.[37]

Qazaxıstan Qan Bankı Mərkəzi təyyarənin qəzaya uğraması nəticəsində xəsarət alanların effektiv müalicəsi üçün qan verilməsinə ehtiyac olduğunu elan edib.[38] Daha sonra qanvermə aksiyasına qoşulmaq üçün 300-ə yaxın insan toplaşıb.[39]

İstintaq prosesi başa çatana qədər "Azərbaycan Hava Yolları" aviaşirkətinin Bakı-Qroznı-Bakı və Bakı-Mahaçqala-Bakı marşrutları üzrə reysləri dayandırılıb.[40]

Təyyarə qəzasının nəticələrini lentə almaq üçün drondan istifadə edərək ictimai asayişi pozmuş bloqer Azamat Sarsenbayev Aktauda polis tərəfindən həbs edilib. O, xilasetmə və istintaq işlərinə müdaxilə edib və polisin göstərişlərinə əməl etməyib. Sarsenbayev saxlanılması barədə Instagram-da paylaşıb və səlahiyyətlilər onu sonrakı hüquqi tədbirlər üçün polis şöbəsinə aparıblar.[41]

AZAL J2–8243 nömrəli Bakı-Qroznı reysini yerinə yetirən "Embraer 190" təyyarəsində olan və xəsarət alanların hər birinə 20 min manat, vəfat edənlərin hər birinin ailəsinə isə 40 min manat kompensasiya ödənilməsi haqda qərar qəbul edib. Bununla yanaşı, bütün sərnişinlər Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinə və qabaqcıl beynəlxalq təcrübəyə uyğun olaraq tətbiq edilən müvafiq sığorta ödənişi alacaqlar.[42]

Reaksiyalar

redaktə
 
8243 saylı təyyarənin qəzaya uğraması nəticəsində xəsarət alan Rusiya vətəndaşlarının Moskvaya daşınması

Serbiya Prezidenti Aleksandar Vuçiç,[43] Rusiya Prezidenti Vladimir Putin,[44] Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan,[45] İran Prezidenti Məsud Pezeşkian,[46] Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko,[47] Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayev,[48] Şimali Kipr Türk Respublikasının Prezidenti Ersin Tatar,[49] Tacikistan Prezidenti Emoməli Rəhmon,[50] İsrail prezidenti İsaak Hersoq,[51] Fələstin Prezidenti Mahmud Abbas,[52] Çin Sədri Si Cinpin,[53] Pakistanın Baş naziri Şahbaz Şərif,[54] Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan,[55] ABŞ, Böyük Britaniya[56], İsrail[57], Belçika[58] İtaliya,[59] Fransa,[60] Almaniya[61] səfirlikləri, Gürcüstan XİN[62], Ruminya XİN,[63] Türkiyə XİN,[64] Litva XİN[65], İordaniya XİN[66], Misir XİN[67], Polşa XİN[68], Səudiyyə Ərəbistanı Krallığı XİN,[69] Yaponiya XİN,[70] BMT-nin Azərbaycandakı Rezident Əlaqələndiricisi Vladanka Andreyeva,[71] Türk Dövlətləri Təşkilatı,[72] ICESCO,[73] BMT[74] və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı[75] təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib.

Hadisə nəticəsində çoxsaylı insan tələfatı ilə əlaqədar dekabrın 26-da Azərbaycanda matəm elan edilib.[4] Azərbaycanın futzal üzrə Yüksək Liqasının 8-ci turunun və Azərbaycan kubokunun həmin günkü oyunlarının 1 dəqiqəlik sükutla başlanmasına qərar verilib.[76] Matəm günü ilə əlaqədar olaraq Taekvondo üzrə Azərbaycan birinciliyi və çempionatının,[77] o cümlədən Güləş üzrə Azərbaycan çempionatının dekabrın 26-na təsadüf edən görüşləri təxirə salınıb.[78] Həmçinin teatr-konsert müəssisələrində də həmin tarixə nəzərdə tutulan bütün mədəni-kütləvi tədbirlər təxirə salınmışdır.[79]

Təyyarə qəzasında həlak olanların xatirəsinə ehtiram əlaməti olaraq Qazaxıstanın Aktau, Kurık və Bautino limanlarında Xəzər dənizinə əklillər buraxılıb.[80]

Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verməməsi Azərbaycanın sosial şəbəkə seqmentində birmənalı qarşılanmayıb. Yerli mediada "dost dosta tən gəlmədi" konteksində tənqidi yazılar dərc olunub.[81][82]

Araşdırma

redaktə

Qeyri-rəsmi mənbələrdə hadisənin Rusiya tərəfindən yanlışlıqla və ya qəsdən törədilməsi ilə bağlı iddialar güclənib. Kreml ekspertizanın nəticəsi elan olunmayana qədər Aktaudakı təyyarə qəzasının səbəblərini şərh etməyəcəyini bildirib.[83] NATO təyyarə qəzasını hərtərəfli araşdırmağa çağırıb.[84]

Euronews xəbər verir ki, Azərbaycan hökuməti mənbələri cümə axşamı telekanala eksklüziv olaraq təsdiqləyiblər ki, təyyarənin qəzaya uğramasına Rusiyanın yer-hava raketi səbəb olub. Mənbələrin məlumatına görə, raket Groznı üzərində pilotsuz uçuş aparatlarının fəaliyyəti zamanı 8432 saylı reysə atılıb və təyyarənin yaxınlığında partlayaraq sərnişinləri və ekipaj üzvlərini yaralayıb. Hökumət mənbələri Euronews-a bildirib ki, zərər görmüş təyyarənin pilotlarının təcili eniş üçün etdiyi müraciətlərə baxmayaraq, Rusiya hava limanlarına enişinə icazə verilməyib və təyyarəyə Xəzər dənizi üzərindən Qazaxıstanın Aktau şəhərinə uçması əmr edilib.[85] Məlumatlara əsasən, təyyarənin GPS naviqasiya sistemləri dəniz üzərində uçuş marşrutu boyunca bloklanıb. Bakı mərkəzli beynəlxalq media qurumu AnewZ Azərbaycan hökumət mənbələrinə istinadən xəbər verir ki, raket Pantsir-S hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən atılıb. Rusiya mənbələrinin məlumatına görə, Azərbaycan Hava Yollarına məxsus təyyarə Çeçenistan ərazisi üzərindən uçduğu zaman Rusiya hava hücumundan müdafiə qüvvələri aktiv şəkildə Ukrayna PUA-larını vurmağa çalışırmış.[85] Çeçenistan Respublikasının Təhlükəsizlik Şurasının rəhbəri Xamzat Kadırov da çərşənbə günü səhər Qroznıya pilotsuz uçuş aparatları ilə hücum edildiyini təsdiqləyib və bildirib ki, hadisə nəticəsində heç bir insan itkisi və ya zərər olmayıb.[85]

Ardınca Azərbaycan KİV-ləri Euronews-un açıqlamasına da yer verərək analoji xəbərlər dərc edib.[86][87]

Reuters xəbər agentliyinin məlumatına əsasən Azərbaycandan araşdırma ilə bağlı məlumatı olan bir mənbə ilkin araşdırmaların təyyarənin Rusiyanın "Pantsir-S" hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən vurulduğunu göstərdiyini və təyyarənin Qroznıya yaxınlaşarkən onun rabitə sistemlərinin elektron döyüş sistemləri tərəfindən iflic edildiyini bildirib. Agentliyin məlumatına əsasən, Rusiyanın hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən vurulması daha üç Azərbaycan mənbəsi tərəfindən təsdiqlənib. Reuters qeyd etmişdir ki, Rusiya Müdafiə Nazirliyi şərh üçün müraciətə cavab verməyib, Qazaxıstan Baş nazirinin müavini Qanat Bozymbayev isə bu iddianı nə təsdiq, nə də təkzib edə biləcəyini bildirib.[88]

Azərbaycan tərəfi qəzanın MDB-nin Beynəlxalq Aviasiya Komitəsi tərəfindən araşdırılması təklifini rədd edib.[89]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Report. "Təyyarə qəzasında həlak olduğu ehtimal edilən Hökümənin atası: Zəng edib dedilər ki, başınız sağ olsun!". report.az (az.). 25 Dekabr , 2024. İstifadə tarixi: 26 dek 2024.
  2. ↑ 1 2 Aviation Safety Network (ing.). 1996.
  3. ↑ BBC. "AZAL-ın Bakı-Qroznı sərnişin təyyarəsi Qazaxıstanda qəzaya uğrayıb". www.bbc.com (az.). 25 Dekabr 2024. İstifadə tarixi: 25 dek 2024.
  4. ↑ 1 2 "Dekabrın 26-da Azərbaycanda matəm elan edilib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  5. ↑ "First EMBRAER 190 jet delivered to Azerbaijan". azertag.az (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  6. ↑ "Qəzaya uğrayan təyyarə son yoxlamadan nə vaxt keçmişdi? - RƏSMİ AÇIQLAMA". Oxu.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  7. ↑ "Azerbaijan Airlines E190 crashes near Aktau". Flightradar24 (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  8. ↑ Ranter, Harro. "Accident Embraer ERJ-190AR 4K-AZ65, Wednesday 25 December 2024". asn.flightsafety.org. 25 December 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 December 2024.
  9. ↑ "Kazakhstan crash: Dozens die in Azerbaijan Airlines accident". www.bbc.com (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  10. ↑ 1 2 "Survivors of the Aktau plane crash were sitting in the tail section of the plane". www.interfax.ru. İstifadə tarixi: 25 December 2024.
  11. ↑ Ranter, Harro. "Accident Embraer ERJ-190AR 4K-AZ65, Wednesday 25 December 2024". asn.flightsafety.org. 25 December 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 December 2024.
  12. ↑ "İki dəfə eniş cəhdi olub – Qazax nazir detalları açıqladı". Qafqazinfo (az.). 2024-12-26. İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  13. ↑ Müsavat. "Təcili: AZAL-ın təyyarəsi qəzaya uğradı". musavat.com (az.). 25.12.2024. İstifadə tarixi: 25 dek 2024.
  14. ↑ Amerikanın Səsi. "Azərbaycandakı mənbələr AZAL-a məxsus təyyarənin Rusiyanın hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən vurulduğunu iddia edir". /www.amerikaninsesi.org (az.). Dekabr 26, 2024. İstifadə tarixi: 27 dek 2024.
  15. ↑ "Qazaxıstan Baş nazirinin müavini AZAL-ın qəzaya uğrayan təyyarəsində atəş izlərinin olması barədə iddiaları şərh edib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  16. ↑ Astier, Henri. "Russia warns against 'hypotheses' after Azerbaijan Airlines crash". BBC News. 26 December 2024. 26 December 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 December 2024.
  17. ↑ "38 Killed After Azerbaijan Airlines Plane Crashes in Kazakhstan". The Moscow Times. 25 December 2024. İstifadə tarixi: 25 December 2024.
  18. ↑ 1 2 Kassam, Ashifa. "Officials report 29 survivors and 38 killed as plane crashes in Kazakhstan". The Guardian. 25 December 2024. ISSN 0261-3077. İstifadə tarixi: 25 December 2024.
  19. ↑ 1 2 "Chronology of the Azerbaijan Airlines plane crash near Aktau". Kazinform. 26 December 2024. İstifadə tarixi: 26 December 2024.
  20. ↑ "Kazakh Transport Ministry: AZAL plane made two turns in airspace before crash". Report.az (ingilis). İstifadə tarixi: 26 December 2024.
  21. ↑ "Qazaxıstan Baş nazirinin müavini: AZAL-ın təyyarəsinin qəzaya uğraması nəticəsində 38 nəfər ölüb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  22. ↑ "Qazaxıstandakı təyyarə qəzasından sonra 14 Azərbaycan vətəndaşı sağ qalıb". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  23. ↑ "7 nəfərin şəxsiyyəti müəyyənləşdi – Aralarında Hökümə də var". Qafqazinfo (az.). 2024-12-26. İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  24. ↑ "Aktau yaxınlığında qəzaya uğrayan təyyarənin son tam texniki yoxlanışı bu ilin oktyabrında aparılıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  25. ↑ "AZAL-ın qəzaya uğramış təyyarəsinin pilotları və bələdçi Hökumə Əliyeva II Fəxri xiyabanda dəfn olunacaq". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-27.
  26. ↑ "Three crew members survive AZAL plane crash in Aktau". caliber.az. 26 December 2024. İstifadə tarixi: 26 December 2024.
  27. ↑ 1 2 3 4 "Number of Azerbaijani citizens, died in plane crash in Aktau, revealed". Apa.az (ingilis). İstifadə tarixi: 26 December 2024.
  28. ↑ 1 2 3 4 "Number of casualties in plane crash near Aktau confirmed". 25 December 2024. İstifadə tarixi: 25 December 2024.
  29. ↑ 1 2 3 4 Medvedeva, Lena; Peart, Hannah. "Dozens killed as passenger plane crashes in Kazakhstan". NBC News. 25 December 2024. 25 December 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 December 2024.
  30. ↑ "Azerbaijani airliner with 67 people onboard crashes, yet dozens may have survived". NPR. Associated Press. 25 December 2024. İstifadə tarixi: 25 December 2024.
  31. ↑ "Tokayevin tapşırığı ilə təyyarə qəzasına görə Dövlət Komissiyası yaradılıb, cinayət işi açılıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  32. ↑ "Sərnişin təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı cinayət işi başlanıb, istintaq qrupu Qazaxıstana ezam olunub". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  33. ↑ "Təyyarə qəzası ilə əlaqədar Prezident İlham Əliyev Rusiyaya səfərini yarımçıq qoyaraq geri dönüb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  34. ↑ "Prezident İlham Əliyev təyyarə qəzasında həlak olanların ailələrinə başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  35. ↑ "Hadisəni araşdırmaq üçün Prezidentin tapşırığı ilə dövlət orqanlarının nümayəndələri Qazaxıstana yola düşüblər". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  36. ↑ "Prezidentin tapşırığı ilə təyyarə qəzasının səbəblərinin araşdırılması üçün dövlət komissiyası yaradılıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  37. ↑ "Təyyarə qəzası ilə əlaqədar Qazaxıstan və Azərbaycan ombudsmanları tərəfindən işçi qrupu yaradılıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  38. ↑ "Aktau sakinləri təyyarə qəzasında yaralananlara qan verirlər – FOTO". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  39. ↑ "Aktauda yaşayan azərbaycanlı: Qanvermə aksiyasına qoşulmaq üçün 300-ə yaxın insan toplaşıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  40. ↑ "AZAL Bakıdan Qroznı və Mahaçqalaya aviareysləri dayandırıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  41. ↑ "Ақтауда ұшақ құлаған жерде түсірілім жасаған блогер ұсталды". Tengrinews.kz (qazax). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-27.
  42. ↑ "AZAL təyyarə qəzasında həlak olanların ailələrinə 40 min manat kompensasiya ödəyəcək". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-26. İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  43. ↑ "Serbiya Prezidenti təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  44. ↑ "Prezident İlham Əliyev Vladimir Putinə zəng edib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  45. ↑ "Türkiyə Prezidenti AZAL-a məxsus təyyarənin qəzaya uğraması ilə bağlı başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  46. ↑ "İran Prezidenti təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  47. ↑ "Lukaşenko təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  48. ↑ "Tokayev Prezident İlham Əliyevə başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  49. ↑ "Ersin Tatar təyyarə qəzası ilə əlaqədar Azərbaycana başsağlığı verib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  50. ↑ "Emoməli Rəhmon təyyarə qəzası ilə əlaqədar Azərbaycan Prezidentinə başsağlığı verib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  51. ↑ "İsrail Prezidenti: AZAL-ın təyyarəsinin qəzaya uğraması xəbəri məni dərindən kədərləndirdi". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  52. ↑ "Mahmud Abbas: Təyyarə qəzasında insan tələfatı xəbərini təəssüf hissi ilə öyrəndim". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-26. İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  53. ↑ "Çin lideri Azərbaycan təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  54. ↑ "Şahbaz Şərif təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  55. ↑ "Nikol Paşinyan Azərbaycan təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  56. ↑ "ABŞ və Böyük Britaniya səfirlikləri təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  57. ↑ "İsrail səfiri təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  58. ↑ "Belçika səfiri təyyarə qəzası ilə bağlı həmrəylik ifadə edib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  59. ↑ "İtaliya səfirliyi təyyarə qəzası ilə bağlı yardım göstərməyə hazır olduğunu bildirib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  60. ↑ "Fransa səfirliyi Azərbaycana başsağlığı verib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  61. ↑ "Almaniya səfiri: Dəhşətli qəzada yaralananlara tezliklə şəfa diləyirik". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  62. ↑ "Gürcüstan XİN təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  63. ↑ "Ruminya XİN təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  64. ↑ "Türkiyə XİN təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  65. ↑ "Litva XİN rəhbəri Azərbaycan təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  66. ↑ "İordaniya XİN Aktaudakı təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  67. ↑ "Misir XİN AZAL-a məxsus təyyarənin qəzaya uğraması ilə əlaqədar Azərbaycana başsağlığı verib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  68. ↑ "Polşa XİN: Təyyarə qəzasında yaralananların tezliklə sağalmasını arzulayırıq". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  69. ↑ "Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının Xarici İşlər Nazirliyi Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  70. ↑ "Yaponiya XİN başçısı Azərbaycana başsağlığı verib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-27. İstifadə tarixi: 2024-12-27.
  71. ↑ "Vladanka Andreeva təyyarə qəzası ilə bağlı Azərbaycana başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  72. ↑ "TDT Aktauda AZAL-ın təyyarəsinin qəzaya uğraması ilə bağlı başsağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  73. ↑ "ICESCO-nun Baş Direktoru Azərbaycana baş sağlığı verib". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  74. ↑ "BMT təyyarə qəzasına görə başsağlığı verib". azertag.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  75. ↑ "İƏT-in Baş katibi Prezident İlham Əliyevə başsağlığı verib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-27. İstifadə tarixi: 2024-12-27.
  76. ↑ "Azərbaycanın futzal üzrə Yüksək Liqasının və kubokun oyunlarından əvvəl 1 dəqiqəlik sükut elan olunacaq". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  77. ↑ "Taekvondo üzrə Azərbaycan birinciliyi və çempionatının görüşləri matəm günü ilə əlaqədar təxirə salınıb". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  78. ↑ "Azərbaycan çempionatının görüşləri təxirə salındı". Axar.Az (az.). 2024-12-25. İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  79. ↑ "Matəm günü ilə əlaqədar teatr-konsert müəssisələrində bütün mədəni-kütləvi tədbirlər təxirə salınıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-25.
  80. ↑ "Təyyarə qəzasında ölənlərin xatirəsinə ehtiram əlaməti olaraq Qazaxıstanın bir sıra limanlarında Xəzərə əklillər buraxılıb – FOTO". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  81. ↑ "Zelenskinin gecikən VƏFA BORCU:Dost dosta tən GƏLDİMİ?". www.musavat.com. İstifadə tarixi: 2024-12-27.
  82. ↑ bizim.media. "Zelenski niyə Azərbaycana başsağlığı VERMƏDİ?". bizim.media (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-27.
  83. ↑ "Kreml ekspertizanın nəticəsi elan olunmayana qədər təyyarə qəzasının səbəblərini şərh etməyəcək". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  84. ↑ "NATO təyyarə qəzasını hərtərəfli araşdırmağa çağırıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  85. ↑ 1 2 3 "Exclusive: Preliminary investigation confirms Russian missile caused Azerbaijan Airlines crash". www.euronews.com. 2024-12-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  86. ↑ ""Euronews": AZAL-ın qəzaya uğrayan təyyarəsinə Rusiya hava limanlarına eniş icazəsi verilməyib, GPS-i bloklanıb". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  87. ↑ "Şimali Qafqaza PUA hücumu və AZAL-ın təyyarəsinin qəzaya uğraması: Təyyarə radardan necə itib? - ARAŞDIRMA". Apa.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-26.
  88. ↑ "Russian air-defense system downed Azerbaijan plane, sources say". Reuters. 2024-12-26.
  89. ↑ "Azərbaycan təyyarə qəzasının MDB Beynəlxalq Aviasiya Komitəsi tərəfindən araşdırılmasını rədd edib". Oxu.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-27.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycan_Hava_Yollarına_məxsus_Embraer_190_qəzası&oldid=7911272"