Bədiəddin (din xadimi)

sufi müqəddəsi

Bədiəddin,[1][2] həmçinin Şah MədarQütbül-Mədar[1][3] (1315, Hələb1433, Makanpur[d], Kanpur[d]) — sufi din xadimi. O, Hindistana hicrət edərək burada Mədariyyə sufi təqirətini qurmuşdur.[4] Bədiəddin övliya kimi yüksək qiymətləndirilir.

Bədiəddin
Doğum tarixi 1315
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1433
Vəfat yeri

Həyatı

redaktə

Bədiəddin 1315-ci ildə Suriyada, Hələb şəhərində anadan olmuşdur.[5] Sonrakı əsrlərdə onun haqqında getdikcə daha çox əfsanələr yaranmış, bu da mənbələrin ardıcıl olaraq onun doğum ilini daha əvvələ aparmasına səbəb olmuşdur. Həmin mənbələrdə Bədiəddinin mənşəyi ilə bağlı bir-birini təkzib edən qeydlər mövcuddur. Bəziləri onun seyid, yəni İslam peyğəmbəri Məhəmmədin nəslindən olduğunu iddia edir və onun mənşəyini imam Cəfər Sadiqə (765-ci ildə vəfat etmişdir) çıxarır. Digərləri Məhəmmədin 678-ci ildə vəfat edən səhabəsi Əbu Hüreyrənin nəslindən olduğunu yazırlar. Bədiəddinin İslamı qəbul etmiş bir yəhudi olması iddiası sadəcə bir mənbədə dəstəklənir.[1]

Onun müəllimi Bəyazid Tayfur Bəstami idi.[6] Bədiəddin Mədinəyə həcc ziyarətindən sonra İslamı yaymaq üçün Hindistana getmişdir. Hindistanda bir çox hindu onun sayəsində İslamı qəbul etmişdir.[2] Burada o, Mədariyyə təriqətinin əsasını qoymuşdur.[3] Onun Sultan İbrahim Şərqinin (1402–1440-cı illərdə hakimiyyətdə olmuşdur) göstərişi ilə tikilmiş məzarı Məkanpurda yerləşir.[7]

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 Falasch, Ute. Badīʿ al- Dīn // Fleet, Krämer, Matringe, Nawas, Rowson, Kate, Gudrun, Denis, John, Everett (redaktor). Brill Online. THREE. 2009. ISSN 1873-9830. 2022-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-19. (#redundant_parameters)
  2. 1 2 James Wise. Notes on the Races, Castes and Trades of Eastern Bengal. Taylor & Francis. 10 November 2016. səh. 78. ISBN 978-1-351-99740-9. 5 April 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 March 2022.
  3. 1 2 Bhattacharya, Ananda. "MADARIYA SUFI SILSILA THEIR DISTINCTIVE CHARACTERISTICS AND RELATIONS WITH THE INDIAN POWERS". Proceedings of the Indian History Congress. 69. 2008: 384–402. JSTOR 44147203.
  4. Annals of the Bhandarkar Oriental Research Institute. The Institute. 2006. səh. 241. 2022-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-19.
  5. Suvorova, A. A. Muslim saints of South Asia : the eleventh to fifteenth centuries. London: RoutledgeCurzon. 2004. 171. ISBN 0-203-59271-9. OCLC 57176198. 2022-07-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-19.
  6. Murray Thurston Titus. Indian Islam: a religious history of Islam in India. H. Milford, Oxford university press. 1930. səh. 128.
  7. Bhanwarlal Nathuram Luniya. Evolution of Indian culture (From the earliest times to the present day). L.N. Agarwal. 1955. səh. 439. 2022-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-19.