BMT-nin İqlim Dəyişmələri Konfransı

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri KonfransıBMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyası (UNFCCC) çərçivəsində hər il keçirilən konfrans. Bu görüşlər iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə əldə edilmiş tərəqqini qiymətləndirmək və 1990-cı illərin ortalarından etibarən inkişaf etmiş ölkələr üçün istixana qazı emissiyalarını azaltmaq üçün hüquqi cəhətdən məcburi öhdəliklər qoyan Kioto Protokolunu müzakirə etmək üçün UNFCCC tərəflərinin – Tərəflər Konfransının (COP) rəsmi görüşü kimi xidmət edir.[1] 2005-ci ildən başlayaraq konfranslar həm də "Kyoto Protokolunun Tərəflərinin Müşavirəsi rolunu oynayan Tərəflərin Konfransı" (CMP) kimi fəaliyyət göstərmişdir;[2] protokolla bağlı iclaslarda müşahidəçi qismində protokolun tərəfləri olmayan konvensiya iştirakçıları da iştirak edə bilərlər. 2011-ci ildən 2015-ci ilə qədər görüşlər iqlim fəaliyyətinə doğru ümumi yol yaradan Durban platformasının bir hissəsi kimi Paris Sazişini müzakirə etmək üçün istifadə edilmişdir.[3] COP-nin yekun mətni yekdilliklə qəbul olunmalıdır.[4]

BMT-nin İqlim Dəyişmələri Konfransı
Başlama tarixi 1996
Səbəbi Qlobal istiləşmə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

BMT-nin ilk İqlim Dəyişmələri Konfransı 1995-ci ildə Berlində keçirilib.[5][6]

Sıra İl Ad Alternativ ad Məkan Ölkə Regional Qruplar[7]
1 1995 COP1 Berlin Almaniya Almaniya Qərbi Avropa və Digər Qrup (WEOG)
2 1996 COP2 Cenevrə İsveçrə İsveçrə WEOG
3 1997 COP3 Kyoto Yaponiya Yaponiya Asiya Qrupu
4 1998 COP4 Buenos-Ayres Argentina Argentina Latın Amerikası və Karib hövzəsi Qrupu (GRULAC)
5 1999 COP5 Bonn Almaniya Almaniya WEOG
6 2000 COP6 Haaqa Niderland Niderland WEOG
7 2001 COP 6–2 Bonn Almaniya Almaniya WEOG
8 2001 COP7 Mərakeş Mərakeş Mərakeş Afrika Qrupu
9 2002 COP8 Yeni Dehli Hindistan Hindistan Asiya Qrupu
10 2003 COP9 Milan İtaliya İtaliya WEOG (COP sədri: Macarıstan, Şərqi Avropa Qrupu)
11 2004 COP10 Buenos-Ayres Argentina Argentina GRULAC
12 2005 COP11 CMP 1 Monreal Kanada Kanada WEOG
13 2006 COP12 CMP 2 Nayrobi Keniya Keniya Afrika Qrupu
14 2007 COP13 CMP 3 Bali İndoneziya İndoneziya Asiya Qrupu
15 2008 COP14 CMP 4 Poznan Polşa Polşa Şərqi Avropa Qrupu
16 2009 COP15 CMP 5 Kopenhagen Danimarka Danimarka WEOG
17 2010 COP16 CMP 6 Kankun Meksika Meksika GRULAC
18 2011 COP17 CMP 7 Durban Cənubi Sudan Cənubi Sudan Afrika Qrupu
19 2012 COP18 CMP 8 Doha Qətər Qətər Asiya Qrupu
20 2013 COP19 CMP 9 Varşava Polşa Polşa Şərqi Avropa Qrupu
21 2014 COP20 CMP 10 Lima Peru Peru GRULAC
22 2015 COP21 CMP 11 Paris Fransa Fransa WEOG
23 2016 COP22 CMP 12 / CMA 1 Mərakeş Mərakeş Mərakeş Afrika Qrupu
24 2017 COP23 CMP 13 / CMA 1–2 Bonn Almaniya Almaniya WEOG (COP sədri: Fici, Asiya Qrupu)
25 2018 COP24 CMP 14 / CMA 1–3 Katovitse Polşa Polşa Şərqi Avropa Qrupu
26 2019 SB50 Bonn Almaniya Almaniya WEOG
27 2019 COP25 CMP 15 / CMA 2 Madrid İspaniya İspaniya WEOG (COP sədri: Çili, GRULAC)
28 2021 COP26 CMP 16 / CMA 3 Qlazqo {{ {{{1}}} alias = Böyük Britaniya flag alias = Flag of the United Kingdom.svg flag alias-1707 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg flag alias-1658 = Flag of the Commonwealth (1658-1660).svg flag alias-1651 = Flag of The Commonwealth.svg flag alias-1649 = Flag of the Commonwealth (1649-1651).svg flag alias-1606 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg flag alias-HDQ = Naval Ensign of the United Kingdom.svg flag alias-ticarət = Civil Ensign of the United Kingdom.svg flag alias-HHQ = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg flag alias-diplomatik = Government Ensign of the United Kingdom.svg flag alias-ordu = Flag of the British Army.svg variant = altlink = miqyas =

}}

WEOG
29 2022 COP27 CMP 17 / CMA 4 Şərm əş-Şeyx Misir Misir Afrika Qrupu
30 2023 COP28 CMP 18 / CMA 5 Dubay Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri BƏƏ Asiya Qrupu
31 2024 COP29 CMP 19 / CMA 6 Bakı Azərbaycan Azərbaycan Şərqi Avropa Qrupu[8]
32 2025 COP30 CMP 20 / CMA 7 Belen Braziliya Braziliya GRULAC
33 2026 COP31 CMP 21 / CMA 8 TBC TBC Avstraliya və Sakit Okean Ölkələri

İstinadlar

redaktə
  1. "What is the UNFCCC & the COP". Climate Leaders. Lead India. 2009. 27 March 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 December 2009.
  2. The Adaptation Fund Arxiv surəti 14 mart 2014 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 14 mart 2014 at the Wayback Machine. Accessed on 14 March 2014.
  3. Jepsen, Henrik; və b. Negotiating the Paris Agreement: The Insider Stories. Cambridge University Press. 2021. ISBN 9781108886246. 2022-12-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-16.
  4. "COP26: Rich countries 'pushing back' on paying for climate loss". BBC News (ingilis). 8 November 2021. 2021-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 November 2021.
  5. "Stages of climate change negotiations". Federal Ministry for the Environment, Nature Conservation, Building and Nuclear Safety. 27 December 2012. 13 January 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 November 2016.
  6. "More Background on the COP". UNFCC. 2014. 15 November 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 November 2016.
  7. The GA Handbook: A practical guide to the United Nations General Assembly (PDF) (2 ed.). New York: Permanent Mission of Switzerland to the United Nations. 2017. p. 124. ISBN 978-0-615-49660-3.
  8. "Eastern European nations pave way for Baku to host COP29". Financial Times. 2023-12-08. 2023-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-09.