Baatara şəlaləsi

BaataraLivanda şəlalə. Ölkənin Dağlıq Livan (Mountain Trail) bölgəsində, Cbeil rayonu ərazisindədir. Ümumi hündürlüyü 225 metrdir. Baatara Livan dağlıq silsiləsində yerləşən Tannorin şəhəri yaxınlığındadır.

Baatara
ing. Baatara gorge waterfall
Ümumi məlumatlar
Hündürlüyü 225 m
Yerləşməsi
34°10′24″ şm. e. 35°52′13″ ş. u.
Ölkə  Livan
Region
  • Dağlıq Livan
Rayon
  • Cbeil
Baatara xəritədə
Baatara
Baatara
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ümumi məlumat redaktə

Şəlalənin yerləşdiyi ərazi "Üç körpü çuxuru" (Three Bridge Chasm) adlanır. Məhs şəlalə bir birinin üzərində yerləşən üç körpü formalı çuxura tökülür. Bu çuxur yura dövrünün əhəngdaşlarında təşkil olunmuş və geomorfoloji baxımdan karst qıfıdır. Baatara şəlaləsinin yaşı 160 milyon ildir. Ətraf ərazidə ot örtüyü olduğundan uzaqdan şəlaləni görmək mümkün deyil. Ancaq çox yaxınlaşdıqdan sonra şəlalə görsənir.[1]

Mağaranın formalaşmasında yağışqar sularının fəaliyyəti böyükdür (eroziya). İlk öncə yuxarı körpü formalaşmış. Sonra isə uzun davam edən eroziya prosesləri ikinci və üçüncü körpünü meydana gətirmiş. Bu proses hal hazırda da davam edir. Qış aylarında eroziya daha sürrətlə gedir. Buzun və qarın əriməsi nəticəsində mağaranın yuxarı hissəsi güclü aşınmaya məruz qalır və nəticədə tez-tez uçqunlar baş verir.[1] Qışın sonunda şəlalənin suyu ən yüksək səviyyəsinə çatır, ətraf ərazilərdə ki, qar örtüyü əriyərək böyük su kütləsi bu çuxura doğru axır. Əksinə yay aylarında, əsasəndə avqust-sentyabrda şəlalənin suyu demək olar ki, quruyur.

Şəlaləyə gediş sərbəstdir. İlk öncə mağara daxilində xüsusi qurğu quraşdırlmaq planı olsada, sonradan mağaranın təbii görünüşünə xələl gələcək deyə bu fikirdən vaz keçmişlər. Ətraf ərazidə ancaq məlumat verci lövhələr və xəbərdarlıq nişanları var. Mağara kənarı, eləcə də daxildə ki, körpülər sürşkən olduğundan çox təhlükəlidir. Həmçinin orta körpü üzərinə çıxmağa icazə verilmir.

Ümumən Baatara şəlaləsi və Üç körpü çuxuru planetin unikal geoloji abidələrindən biri hesab olunur.

Kəşf olunması redaktə

Baxmayara ki, şəlalə Tannorin şəhərinin yaxınlığında yerləşir, şəlalə nisbətən qərb səyyahları tərəfində gec kəşf olunmuşdur. 1952-ci ildə fransız bio-speloq Henri Coiffait şəlaləni ilk dəfə görmüş.[2] Bundan başqa yaxınlıqda kiçik Balaa kəndi var. Şəlalə və karst qıfı ətraflı ilk dəfə 1980-ci ildə öyrənilmiş və Livanın mağaraçılar klubunda təsvir olunmuş (Spéléo club du Liban).[3] 1988-ci ildə xüsusi rəngli boyanın köməyi müəyyən edilmiş ki, şəlalənin suyu Mqharet-əl-Qhauaqir kəndi yaxınlığındakı bir bulaqdan çıxmış.[4][5][6]

Nəqliyyat redaktə

Şəlalə Livan dağ cığırı adlı yolun üzərində yerləşir. Baala kəndindən 5 dəqiqəlik yoldur. Bundan başqa şəlalə Laklukom və Tannorin şəhərlərini birləşdirən yol kənarında yerləşir.

Şəkillər redaktə

İstinadlar redaktə

  1. 1 2 "Водопад Баатара (Таннорин, Ливан)". 2021-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  2. "Baatara Gorge – the Waterfall that Drops into a Cave". 2021-09-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  3. "Baatara Pothole". Heatheronhertravels.com. 13 March 2010. 26 March 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 November 2017.
  4. Abdul-Nour, Hani. "Ballouh Baatura, or The Three Bridges Chasm in Balaa". DiscoverLebanon.com. 2018-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  5. Carter, Terry; Dunston, Lara; Humphreys, Andrew. Syria & Lebanon. Lonely Planet. 2004. 291. ISBN 978-1-86450-333-3. 2014-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  6. "Baatara Gorge Waterfall – Lebanon". FreshTravelDestinations.com. 2021-05-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  Xarici video
  Baatara şəlaləsinin dibinə eniş. Lebanon baatara sink hole