Bikəs Ağayev (21 fevral 1949, Bakı) — texnika üzrə fəlsəfə doktoru . AMEA-nın İnformasiya Texnologiyaları İnstitutunda şöbə müdiri.[1] Azərbaycanda "Elektron tullantılar" sahəsində ilk tədqiqatçılardandır[2] 10-dan artıq ixtira və patentlərin müəllifidir. Respublikamızda ilk dəfə olaraq onun rəhbərliyi ilə lüminofor tərkibli plastmas jetonların hazırlanma texnologiyası işlənmişdir.[3]

Bikəs Ağayev
Bikəs Sayıl oğlu Ağayev
Doğum tarixi (75 yaş)
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan Azərbaycan SSR
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan
Elm sahəsi informasiya texnologiyaları
Elmi dərəcəsi texnika üzrə fəlsəfə doktoru
İş yeri AMEA-nın İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu
Təhsili Azərbaycan Politexnik İnstitutu

Həyatı

redaktə

Bikəs Sayıl oğlu Ağayev 1949-cu ildə, Bakıda anadan olmuşdur. 1973-cü ildə Ç. İldırım adına Politexnik İnstitutunun "Avtomatika və telemexanika" fakültəsini bitirmişdir. Təyinatla Kibernetika İnstitutu yanında Avtomatlaşdırılmış İdarəetmə Sistemləri şöbəsində əmək fəaliyyətinə başlamışdır. Texnik, mühəndis, sektor müdiri, layihənin baş mühəndisi vəzifələrində işləmişdir. 1995-ci ildən institutda şöbə müdiri vəzifəsində çalışır. Müxtəlif təyinatlı texnoloji proseslərin avtomatlaşdırılması məqsədilə informasiya texnologiyalarının müasir sxemotexnik vasitə və metodlarının tədqiqi üzrə elmi-tədqiqat işləri ilə məşğul olur.

2011-ci ildə "Sistemli analiz, idarəetmə və informasiyanın işlənməsi" ixtisası üzrə "Audioinformasiyanin paylanmiş emali sistemlərinin sintezi üçün metod və alqoritmlərin işlənməsi" mövzusunda dissertasiya işi müdafiə etmiş və texnika üzrə fəlsəfə doktoru adını almışdır.

Elmi fəaliyyəti

redaktə
  • Respublikamızda ilk dəfə olaraq onun rəhbərliyi ilə "Üzvi lüminofor və adsorberlərin informasiyanı kodlaşdırma xüsusiyyətləri" tədqiq edilmiş, alınan nəticələr əsasında xüsusi optik keçiricilik xüsusiyyətlərinə malik lüminofor tərkibli plastmas jetonların hazırlanma texnologiyası işlənmişdir. Jeton identifikasiya sistemlərinin arxitektur-sxemotexnik yaradılma prinsipləri işlənmiş, hazırlanmış və tətbiq edilmişdir. (Bakı Metropoliteni).
  • Respublikamızda ilk dəfə olaraq onun rəhbərliyi ilə "Sərnişin avtomatikası qurğularının avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemlərinin arxitektur-texnoloji yaradılma prinsipləri" işlənmiş və bu prinsiplər əsasında bir neçə qurğu layihələndirilmiş, hazırlanmış və tətbiq edilmişdir (Bakı Metropoliteni).
  • Respublikamızda ilk dəfə olaraq onun rəhbərliyi ilə "Müxtəlif tip rabitə kanalları ilə ötürülən səs siqnallarının analiz və emal prinsipləri" tədqiq edilmişdir. Ötürmə kanallarından qəbul edilən səs (nitq) siqnallarının keyfiyyət göstəricilərinin qiymətləndirilməsi üçün metod və alqoritmlər işlənmiş və tətbiq edilmişdir ("Aztelekom" İB). Azərbaycan Respublikasında rabitə və informasiya texnologiyalarının inkişafı üzrə Dövlət Proqramının (Elektron Azərbaycan) E-hökumət proqramı çərçivəsində G2G, G2B və G2C modelləri üçün audioinformasiya fəzalarının formalaşdırılması problemləri araşdırılmış və onların reallaşdırılması üçün tövsiyələr işlənmişdir.
  • Respublikamızda ilk dəfə olaraq onun rəhbərliyi ilə "Audio-mining sistemlərinin audioinformasiyanın çoxkanallı rəqəmsal uçotu və qeydiyyatı vasitələrinin arxitektur-texnoloji yaradılma prinsipləri işlənmiş" və bu prinsiplər əsasında hazırlanmış qurğular mərkəzləşdirilmiş dispetçerləşdirmə sistemlərində (Bakı Metropoliteni) və Call-centerlərdə operator-kliyent danışıqlarının və ekran fayllarının arxivləşdirilməsi məqsədilə tətbiq edilmişdir (Aztelekom İB və s.).

Tədqiqat sahələri

redaktə
  • Audio-mining texnologiyaları bazasında qərarların qəbuluna dəstək sistemlərinin yaradılmasının konseptual əsaslarının işlənməsi;
  • Audio-mining sistemlərində audiobaza verilənlərinin emalı metod və alqoritmlərinin işlənməsi problemləri;
  • Azərbaycanda e-tullantıların idarə edilməsi elmi-texniki problemlərinin həllinin prinsip və konseptual əsaslarının işlənməsi;
  • Azərbaycan Respublikasında rabitə və informasiya texnologiyalarının inkişafı Dövlət Proqramı (Elektron Azərbaycan) çərçivəsində G2G, G2B və G2C modelləri üzrə audio-video xidmətləri mühitinin formalaşdırılması.

Elmi əsərləri

redaktə

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı 52, xaricdə çıxmış elmi əsərlərin sayı 21, müəlliflik şəhadətnamələri, ixtira və patentlərinin sayı 12-dir.

Mükafatları

redaktə

2015-ci ildə uzunmüddətli elmi və elmi-təşkilati fəaliyyətinə görə AMEA Fizika-Riyaziyyat və Texnika Elmləri Bölməsinin Fəxri Fərmanı ilə təltif olunub.

İstinadlar

redaktə
  1. "Bikəs Ağayev". 2021-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-18.
  2. "Azərbaycanda elektron tullantı problemləri üzrə araşdırmalar 2014-cü ildə də davam etdiriləcək". 2021-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-18.
  3. "Bikəs Ağayevi 65 illik yubileyi". 2016-04-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-18.

Xarici keçidlər

redaktə

Həmçinin bax

redaktə