Həmişəyaşıl şümşad

(Buxus sempervirens səhifəsindən yönləndirilmişdir)

Həmişəyaşıl şümşad (lat. Buxus sempervirens) — bitkilər aləminin şümşadçiçəklilər dəstəsinin şümşadkimilər fəsiləsinin şümşad cinsinə aid bitki növü.

Həmişəyaşıl şümşad
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Təbii yayılması

redaktə

Qərbi Əlcəzairdə, Şimali və Şərqi İspaniyada, Cənubi və Mərkəzi Fransada, İsveçrədə və Kiçik Asiyada təbii halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

redaktə

6–10 m hündürlüyə çatan ağac və ya koldur. Qabığı bozumtul-sarı, hamar, yaşlı gövdələrdə isə xırda çatlıdır. Yarpaqların hər iki tərəfi tükcüklü, 1,5-3 sm uzunluğunda, 0,5-1,0 sm enində olub, uzunsov yumurtavari, ellipsvari, rombvari və ya dəyirmi formalıdır. Üst tərəfdən tünd-yaşıl, parlaq, altdan çox açıq rəngli və qısa saplaqlıdır. Mart ayında çiçəkləyir. Çiçəkləri qoltuq çiçək qrupunda yerləşmişdir. Dişicik çiçək qrupunda təkdir, bəzi hallarda inkişaf etmir. Erkək çiçəklərdə çiçəkyanlığının xarici yarpaqcığı çox batıqdır. Daxili yarpaqcıq 2-2,5 mm uzunluğundadır. Erkəkciyi çiçəkyanlığının daxili yarpaqcığından 1,5-2 dəfə böyükdür. Mart ayında çiçəkləyir, meyvəsi iyulda yetişir. Qutucuq meyvəsi 5–10 mm uzunluğunda, 5–6 mm enində olub, yumurtavari-kürəşəkillidir.

Ekologiyası

redaktə

Mülayim iqlim zonalarında, quru yerlərdə, qarışıq meşələrdə, əhəngli torpaqlarda yayılmışdır.

Azərbaycanda yayılması

redaktə

Təbii halda cənub bölgəsində, Gəncədə, Göygöldə, Bakıda bağ və parklarda rast gəlinir.

İstifadəsi

redaktə

Müxtəlif fiqurların, yaşıl çəpərlərin, bordürlərin və s. düzəldilməsində istifadə olunur.

İstinadlar

redaktə
  1. Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 983.

Həmçinin bax

redaktə