Cüro Kurepa (serb. Ђуро Курепа, fr. Georges Kurepa; d. 6 avqust 1907, Majske Poljske — ö. 2 noyabr 1993, Belqrad) — Yuqoslaviya riyaziyyatçısı. Öz həyatı boyunca Kurepa 700-dən çox kitab, məqalə, referat, icmal və 1000-dən çox elmi məqalə nəşr etdirmişdir. O, Avropanın bir çox ölkələrində, elə cə də Kanada, İsrail, İraq, ABŞ, Kubada mühazirə vermiş və bir dəfə demişdir: "Mən Yuqoslaviyanın az qala 19 universitetinin hər birində mühazirə vermişəm." Onun qardaşı oğlu Svetozar Kurepa da riyaziyyatçı olmuşdur.[6]

Cüro Kurepa
Ђуро Курепа
Duro Kurepa
Duro Kurepa
Doğum adı Đurađ Kurepa[3]
Doğum tarixi
Doğum yeri Majske Poljske, Avstriya-Macarıstan
Vəfat tarixi (86 yaşında)
Vəfat yeri Belqrad, Serbiya Serbiya
Dəfn yeri
Elm sahəsi riyaziyyat
Elmi dərəcəsi
İş yerləri
Alma-mater Zaqreb Universiteti
Paris Universiteti
Təhsili Zaqreb Universiteti
Belqrad Universiteti
Tanınır Çoxluqlar nəzəriyyəsi
Riyazi məntiq
Üzvlüyü
  • Serbiya Elmlər və İncəsənət Akademiyası[d] (19881993)
Mükafatları AVNOJ mükafatı[2]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İlk illəri

redaktə
 
Kurepa ən çox çoxluqlar nəzəriyyəsinə görə tanınır.

Cüro Kurepa 1907-ci ildə Avstriya-Macarıstan İmperiyasından asılı olan Xorvatiya-Slovaniya Krallığındakı Majske Poljane kəndində anadan olmuşdur. Kurepa Rud və Andeliya Kurepanın 14 uşağından ən kiçiyi idi. O, təhsilinə qəsəbəsində başlamışdır. Daha sonra Qlinada davam etdirmiş, Krijevçi şəhərində məktəbi bitirmişdir. 1931-ci ildə Zaqreb Universitetindən riyaziyyat və fizika üzrə diplom almışdır və həmin il müəllim köməkçisi kimi fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. Sonra Fransa Kolleci və Paris Universitetinə daxil olaraq burada 1935-ci ildə doktorluq diplomu qazanmışdır. Onun məsləhətçisi Moris Rene Freşe idi və onun Ensembles ordonnés et ramifiés başlıqlı müddəası vardı.

Orta yaşlar

redaktə

Bundan sonra Polşada Varşava Universitetinə və Fransada Paris Universitetinə keçmişdir. 1937-ci ildə Zaqreb Universitetində professor köməkçisi, növbəti il dosent, 1948-ci ildə isə professor olmuşdur. İkinci dünya müharibəsindən sonra o, ABŞ-nin 5 universitetinə getmişdir: Kembricdə Harvard Universiteti, Çikaqoda Çikaqo Universiteti, Kaliforniya Universiteti, Mütərəqqi Təhsil İnstitutu və Kolumbiya Universiteti.

Son illəri

redaktə

1965-ci ildə Kurepa Belqrad Universitetinə başçılıq etməyə başlamışdır. O, bir neçə cəmiyyətin üzvü olmuşdur. Aralarında Serbiya İncəsənət və Elmlər Akademiyası və Yuqoslaviya İncəsənət və Elmlər Akademiyası (1991-ci ildə adı Xorvatiya İncəsənət və Elmlər Akademiyası olmuşdur.[7]) Kurepa həmçinin Xorvatiya Fizika və Riyaziyyat Cəmiyyətinin qurucusu və prezidenti olmuşdur. "Balkan Riyaziyyatı" jurnalının baş redaktoru olmuşdur, Balkan Riyaziyyat Cəmiyyəti və Yuqoslaviya Milli Riyaziyyat Komitəsinin prezidenti vəzifəsini icra etmişdir. 1976-cı ildə AVNOJ mükafatını qazanmış və 1977-ci ildə Belqrad Universitetindən ayrılmışdır.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  2. "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2015-09-24 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-14. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  3. https://www.researchgate.net/publication/339461083_LIFE_AND_WORK_OF_DURO_KUREPA.
  4. https://graves.mf.uni-lj.si/graves/888/duro-kurepa.
  5. https://beogradskagroblja.com/znamenite-licnosti/.
  6. "Arxivlənmiş surət". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-14. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  7. "Arxivlənmiş surət". 2006-09-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-09-28. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)

Xarici keçidlər

redaktə