Camphorosma monspeliaca

Camphorosma monspeliaca (lat. Camphorosma monspeliaca) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin kafirotu cinsinə aid bitki növü.

Camphorosma monspeliaca
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Dəstə: Qərənfilçiçəklilər Fəsilə: Pəncərkimilər Yarımfəsilə: Camphorosmoideae Triba: Camphorosmeae Cins: Kafirotu Növ: Camphorosma monspeliaca
Beynəlxalq elmi adı
Camphorosma monspeliaca L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   822826 NCBI   46096 EOL   2872914

Təbii yayılması

Aralıq dənizi ölkələri, Balkan yarımadasında, İran və Rusiyada yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 10-40 sm olan çoxgövdəli, aşağı tərəfi odunlaşmış, çim əmələ gətirən yarımkolcuqdur. Uzunluğu 3–7 mm olan yarpaqları bizvari formadadır, üzəri uzun tüklərlə örtülmüşdür. Çiçəkləri sünbülvari çiçək qrupunda tək-tək yerləşir. Çiçəkyanlığının uzunluğu 2-2,5 mm, yumru-oval, tüklü, dişləri borucuqdan 2 dəfə qısadır. May ayında çiçəkləyir. Oktyabrda meyvə verir. Meyvələrdə ikidişli çiçəkyanlığı vardır. Toxumları hamar, yumru, qara-qonur, diametri təxminən 1 mm, vəziciklidir.

Ekologiyası

Günəşli, gilli çöllərdə, daşlı yamaclarda qrup şəklində bitir.

Azərbaycanda yayılması

Böyük Qafqazın qərbində, Kür-Araz ovalığında yayılmışdır.

İstifadəsi

Bitkinin tərkibində 0,2% efir yağı vardır. Bitki kamfora iyi verdiyi üçün xalq təbabətində oyadıcı, sidik və tərqovucu kimi istifadə edilir. Qış otlaqlarında mal-qara üçün yemdir. Tərkibində külün miqdarı azdır. Sulu məhlulu sinir xəstəliklərində, xroniki qripdə, soyuqdəymə xəstəliklərində istifadə edilir.