Chaenomeles cathayensis

Chaenomeles cathayensis (lat. Chaenomeles cathayensis) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin xenomeles cinsinə aid bitki növü.

Chaenomeles cathayensis
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Maleae Yarımtriba: Malinae Cins: Xenomeles Növ: Chaenomeles cathayensis
Beynəlxalq elmi adı
Chaenomeles cathayensis C.K.Schneid., 1906
Şəkil axtarışı NCBI   36604 EOL   230569

Təbii yayılması

Vətəni Çindir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 3 m, çətirinin diametri 1,8 m olan iri koldur. Zoğları boz-qonur rənglidir, uzunluğu 2 sm-ə çatan iynələrlə əhatə olunmuşdur. Yarpaqları neştərvari və ya xətvari-neştərvaridir, yazda tünd alqırmızı və ya qonur rəngli, yayda tünd yaşıl rəngli olub, parlaqdır. Alt tərəfi açıq və az tüklüdür, uzunluğu və eni isə 1-3,5 sm-ə qədərdir. Yarpaqlarının kənarları dişlidir. Mayın axırından iyunun ortalarına qədər hər il çiçəkləyir. Çiçəklərinin diametri 3-4 sm-ə qədərdir, 2-3 ədədi çiçək qrupuna yığılmışdır, çəhrayı rənglidir. Meyvələri iridir, diametri 5 sm-ə qədər olub, yumurtaşəkilli formalıdır, sentyabrın ortasında yetişir. 4-5-ci ildə çiçəkləyir və meyvə verir. Toxumla və qələmlə çoxaldılır. Toxumların cücərməsi 29%-dir.

Ekologiyası

İşıqsevən bitkidir. Qışa davamlılığı aşağıdır. Soyuq qışda cavan budaqları donur və yazda çiçəkləmə müşahidə edilmir.

Azərbaycanda yayılması

Abşeronun park və bağlarında geniş şəkildə istifadə olunur.

İstifadəsi

Mülayim iqlimli zonalarda bəzi şəhərlərin yaşıllaşdırılmasında istifadə edilir. Meyvələri turş olub, ətlidir. Mürəbbə, kampot, kisel, jele və s. hazırlanmasında istifadə olunur. Oduncağı qonur və ya çəhrayımtıl-qonur rəngli olub, üst oduncaq qatında illik halqaları aydın görünür.