Crataegus × pseudoazarolus

Crataegus × pseudoazarolus (lat. Crataegus × pseudoazarolus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.

Crataegus × pseudoazarolus
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Maleae Yarımtriba: Malinae Cins: Yemişan Növ: Crataegus × pseudoazarolus
Beynəlxalq elmi adı
Crataegus ×pseudoazarolus
Şəklin VikiAnbarda axtarışı EOL   792989

Təbii yayılması

Qafqazda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 5-6 m olan ağacdır. Cavan zoğları seyrək-ağ keçəli, sonradan təxminən çılpaq, yaşılımtıl və al qırmızı olur, bir və ikiillik zoğlar isə al-qırmızı-qonur, bir az parlaq, qoca budaqları bozumtul-qonur və ya bozdur. Yarpaq qoltuğunda yerləşən iynələri seyrəkdir. Fertil zoğlarda olan yarpaqlarının uzunluğu 30-70 mm, eni 25-70 mm, yumurtavari və ya bəzən təxminən yumru, enli, uzunsov bünövrəli və iti ucludur. Beş-yeddi enli bölümlüdür, bölümlər yumurtavari olmaqla üstdən ucu biz, mərkəzindən qeyri-bərabər dişlidir. Steril zoğların yarpaqlarının uzunluğu 60-70 mm, eni 60-80 mm, üstü yaşıl rəngli, tutqun, yapışıqlı tükcüklüdür. İri yarpaqları bəzən çılpaq, alt tərəfi açıq yaşıldır. Saplaqları yarpaq ayalarından 2-2,5 (3) dəfə qısa və ya uzundur, çılpaq, seyrək tükcüklüdür. Yalançı zoğlarda olan yarpaqları tez tökülən, oraqvari, kənarları bütöv və ya bölümlüdür. Çiçək qrupu qalxanvari, 8-15 çiçəkli, çılpaq və ya uzun, seyrək tükcüklüdür, erkəkcikləri 16-20, tozluqların rəngi məlum deyil, sütuncuqları 4-5-dir. Meyvələri tünd qırmızı, şarşəkilli və ya təxminən şarşəkilli, uzunluğu 6-15 mm, eni 5-13 mm-dir. Kasayarpaqları enli-üçkünclü, diametri 4-5 mm olan dərin batıqlı, ucu biz, yuxarıya doğru əyilmişdir. Çəyirdkələri 4-5 ədəd, uzunluğu 5-11 mm, eni 4-6 (7) mm, şırımlı və ya yanlardan hamar, tutqun, qonur hipostillidir. İyul ayında çiçəkliyir. Sentyabr-oktyabr aylarında meyvə verir.

Ekologiyası

Şaxtaya, istiyə, küləyə davamlıdır. Torpağa tələbkar deyildir.

Azərbaycanda yayılması

Naxçıvan MR-nın endemikidir, Əznəburd kəndində təbii halda rast gəlinir.

İstifadəsi

Çox dekorativdir, canlı hasarların salınmasında istifadə edilə bilər, meyvəli bitki kimi maraq doğurur.