Düzkənd (Şörəyel)
Düzkənd, Axuryan — Düzkənd rayonunun mərkəzi.[2][3]
| Şəhər | |
| Düzkənd | |
|---|---|
 | |
| 40°46′53″ şm. e. 43°53′47″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Ermənistan |
| Region | Şörəyel mahalı |
| Rayon | Düzkənd rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.500 m |
| Saat qurşağı | UTC+4 |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
redaktəDüzkənd İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında kənd olmuşdur.[4][5] [133, 89]. İndi Ermənistan adlanan ərazidə sovet hökuməti qurulandan sonra – 31 dekabr 1937-ci ildə yaradılan Düzkənd rayonunun mərkəzi olmuşdur.[6] XVIII əsrə aid mənbədə — "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə Böyük Düzkənd, Kiçik Düzkənd adlı iki kəndin adı göstərilir[7]. Erməni mənbəyində Düzkənd kəndinin digər adı kimi Böyük Düzkənd göstərilir[8]. Görünür, sonralar Böyük Düzkənd və Kiçik Düzkənd kəndləri birləşdirilmişdir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində[9] qeyd edilmişdir.[6]
Toponimi
redaktəToponim türk dilində "düzənlik, çöl düzəngah" mənasında işlənən düz sözünə[10][11] kənd coğrafi nomeninin artırılması yolu ilə yaranmışdır. Relyeflə bağlı düzələn mürəkkəb quruluşlu toponimdir.[6] Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 7. XII.1945-ci il fərmanı ılə adı dəyişdirilib Axuryan qoyulmuşdur.[6] 1728-ci ilə aid mənbədə İrəvan əyalətinin Şiralel nahiyəsində kənd adı kimi qeyd olunmuşdur[12][13]. 1931-ci ildən 1950-ci ilədək Düzkənd rayonu və onun mərkəzinin adı idi.
Əhalisi
redaktə1828-ci ilə kimi azərbaycanlılar yaşamışdır. Ermənilər buraya 1828–1829-cu illərdə Türkiyədən köçürülmüşdür. 1918-ci ildə əhalisi qovulmuş və Türkiyədən gəlmə ermənilər yerləşdirilmişdir. İndi ermənilər yaşayır.[6]
İstinadlar
redaktə- ↑ http://www.armstat.am/file/article/marz_12_42.pdf.
- ↑ İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri" Arxivləşdirilib 2015-07-21 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm", 2002.
- ↑ Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Дүзкәнд // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
- ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис. 1913.
- ↑ Дьяконов И.М. История Мидии Л-М. 1956.
- ↑ 1 2 3 4 5 İbrahim Bayramov. "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri", Bakı, "Elm", 2002. səh.136
- ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z. Bünyatov və H. Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, "Elm", 1996. s.132
- ↑ Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, "Melkonyan fond", 1932. s.42
- ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.90
- ↑ Yüzbaşov R. Azərbaycan coğrafiya terminləri (tədqiqlər), Bakı, "Elm", 1966. s.70
- ↑ Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., "Мысль", 1984. s.195
- ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. . Bakı. 1996.
- ↑ Обозрение Российских владений за Кавказом. Спб. . 1836.