Diktatura
Bu məqalənin bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir. Daha ətraflı məlumat üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə baxa və məqaləyə uyğun formada mənbələr əlavə edib Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
Bu məqalə qaralama halındadır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin. |
Diktatura — tək bir lider və ya lider qrupu ilə xarakterizə olunan və siyasi plüralizmə və ya müstəqil mediaya az dözümlü və ya heç bir şəkildə dözməyən bir hökumət və ya idarə forması. Digər təriflərə görə, demokratiya, "idarə edənlərin mübahisəli seçkilər yolu ilə seçildiyi" bir idarəetmə formasıdır. Bu səbəbdən diktatura demokratiya deyil[1].
19-cu əsrin gəlişi ilə diktatura, dövrün ənənəvi geniş yayılmış idarəetmə formalarından biri olan monarxiyaları tədricən ortadan qaldıraraq dünyanın əsas idarəetmə formalarından biri kimi meydana çıxdı. Tipik olaraq, diktatura rejimində ölkənin lideri diktator titulu ilə müəyyən edilir. Diktaturanı səciyyələndirən ümumi bir cəhət, güclü siyasi şəxsiyyətlərindən faydalanmaqdır, ümumiyyətlə kütlələrin düşüncə və söz azadlığını boğaraq, tam siyasi və sosial aliliyi və sabitliyi qorumaq üçün nəzərdə tutulmuşdur. Diktatura və totalitar cəmiyyətlər ümumiyyətlə alternativ idarəetmə sistemlərinin tərəfdarlarının təsirini azaltmaq üçün siyasi təbliğatdan istifadə edirlər[2][3][4].
Diktator (lat. dictator, dicto — diktə edirəm, əmr edirəm):
- Diktatura rejimi mövcud olan dövlətlərdə, dövlətin qanunlarının fövqündə dayanan və məhdudiyyətsiz hakimiyətə sahib vahid şəxs, dövlət başçısı.
- Qədim Romada Respublika dövründə (e.ə. V əsr — e.ə. I əsrin 2-ci yarısı) senatın qərarına əsasən (bu zaman qəbul olunurdu ki, hakimiyyət bir şəxsin əlinə verilsin), xüsusi təhlükəli vəziyyətlərdə (daxili nizamsızlıq, hərbi təhlükə və s.) maksimum 6 aylıq müddətinə konsul təyin olunan fövqəladə səlahiyyətli şəxs (magistrat).
- məcazi. — idarəetmə və ya təsərrüfatın hansısa bir sahəsində qeyri-məhdud hakimiyyətə malik olan sərt, avtoritar rəhbəri
- Hərbi- feodal diktatura- Yaponiyada (qədim yaponiyanın feodalizm dövrü)SYOQUN SİSTEMİ.
İcraedici hakimiyyət |
---|
İstinadlarRedaktə
- ↑ Natasha M Ezrow; Erica Frantz. "Dictators and dictatorships : understanding authoritarian regimes and their leaders" (eng). worldcat.org. 2011. 2022-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-27.
- ↑ Robert C. Tucker. "The Dictator and Totalitarianism" (eng). cambridge.org. 18 iyul 2011. 2022-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-27.
- ↑ Robert C. Tucker. "The Dictator and Totalitarianism" (eng). jstor.org. 2022-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-27.
- ↑ "Totalitarianism, Ideology, and Propaganda" (eng). semanticscholar.org. 2022-05-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-27.