Dimdikvari evkalipt

Dimdikvari evkalipt (lat. Eucalyptus camaldulensis) — bitkilər aləminin mərsinçiçəklilər dəstəsinin mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü.

Dimdikvari evkalipt
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Malvids Dəstə: Mərsinçiçəklilər Fəsilə: Mərsinkimilər Yarımfəsilə: Myrtoideae Triba: Eucalypteae Cins: Evkalipt Növ: Dimdikvari evkalipt
Beynəlxalq elmi adı
Eucalyptus camaldulensis Dehnh.
Şəkil axtarışı ITIS   502465 NCBI   34316 EOL   301398

Təbii yayılması

Təbii halda Avstraliyada bitir. Aralıq dənizyanı ölkələrdə, tropik, subtropik və cənub-mülayim rayonlarda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 70 m-ə çatan iri gövdəli, həmişəyaşıl ağacdır. Vətənində hündürlüyü 100 m-ə qədər olur. Budaqları uzunsov, qabığı hamar, narıncı və ya çəhrayı-ağ, pulcuqları çatlayan, töküləndir. Cavan yarpaqları üzbəüz, göyümtül, ürəkvari, yumru və ya ellipsvari, uzunluğu 6-9 sm və eni 2,5-4 sm, oturaq və ya qısa saplaqlarda yerləşir. Orta yarpaqlar növbəli düzülüşlü, ellipsvari və ya uzunsov, yaşıl və ya göyümtül hissəlidir. İri yarpaqları növbəli düzülüşlü, ensiz və ya enli-neştərvari, saplaqlı, uzunluğu 12-22 sm, eni 8–15 mm, nazik, yaşıl, əsas damarlanması aydın görünür. Çiçəkləri 5-10 ədəd olmaqla çətirvari çıçək qrupunda, qoltuqda, üç rəngli, uzunluğu 3–8 mm olan ayaqcıqlarda yerləşir. Çiçək yatağının borucuğu uzanmış və ya təxminən qabşəkilli; tozluqları uzunsov və ya yumru, məsamələrlə açılır, şarşəkilli, iri vəziciklidir. İyun-avqust aylarında çiçəkləyir. Meyvələri təxminən oturaq, şarşəkilli və ya zəngvari, bəzən yumurtavari-kəsik, uzunluğu 7–8 mm, diametri 5–6 mm-dir.

Ekologiyası

Təbiətdə subalp zolağında, ağır, nəmişli, bəzən müvəqqəti bataqlaşmış torpaqlarda bitir, soyuğa qismən davamlı növdür.

Azərbaycanda yayılması

Qafqazda və Cənubi Qafqazın qərbində, Zaqatala, Lənkəran, Astara və digər subtropik zonalarda, eləcə də Bakıda yaşıllaşdırmada geniş istifadə edilir.

İstifadəsi

Tək və qrup əkinlərində istifadəsi məqsədyönlüdür, tərkibində efir yağı vardır.

Yarımnövləri

• Eucalyptus camaldulensis subsp. acuta Brooker & M.W.McDonald
• Eucalyptus camaldulensis subsp. arida Brooker & M.W.McDonald
• Eucalyptus camaldulensis subsp. camaldulensis
• Eucalyptus camaldulensis subsp. minima Brooker & M.W.McDonald
• Eucalyptus camaldulensis subsp. obtusa (Blakely) Brooker & M.W.McDonald
• Eucalyptus camaldulensis subsp. refulgens Brooker & M.W.McDonald
• Eucalyptus camaldulensis subsp. simulata Brooker & Kleinig