İkiqanadlılar

İkiqanadlılar
İkiqanadlılar
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Tipüstü: Tüləyənlər Ranqsız: Panarthropoda Ranqsız: Tactopoda Tip: Buğumayaqlılar Klad: Pancrustacea Yarımtip: Altıayaqlılar Sinif: Həşəratlar Ranqsız: Dicondylia Yarımsinif: Qanadlılar Budaq: Metapterygota İnfrasinif: Yeniqanadlılar Ranqsız: Eumetabola Ranqsız: Tam çevrilmə ilə inkişaf edən həşəratlar Dəstəüstü: Panorpida Ranqsız: Antliophora Dəstə: İkiqanadlılar
Beynəlxalq elmi adı
	Diptera L., 1758;
ITIS	118831
NCBI	7147
EOL	421
FW	70527

İkiqanadlılar (lat. Diptera) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinə aid heyvan dəstəsi.

Ümumi məlumat

Yalnız bir cüt qabaq qanadı (adı da buradandır) inkişaf etmişdir. Dal qanadlar reduksiyaya uğramış və "vızıltı" orqanına çevrilmişdir. Dəyirmi başının yanlarında iri faset gözləri var. Ağız orqanı sorucudur. Bədəni uzunsovdur (1—50 sm-dək). İkiqanadlıların 80 min-dən artıq növü məlumdur. Bunlardan 2 minə yaxın növü Azərbaycanda təsadüf edilmişdir. Sürfələri yırtıcı həyat sürür. İnkişaf sikli dənizdə keçən növlər də var. Adətən sürfələr torpaqda, çürüyən bitki toxumalarında, şirinsu hövzələrində, yaşıl bitkilərdə, heyvan cəmdəklərində və ya heyvan parazitləri kimi inkişaf edir. Yetkin ikiqanadlılar çiçək nektarı və çürüyən maddələrlə qidalanırlar. Heyvanların qanını sorur. Bəziləri qidalanmır. Bir çox ikiqanadlıların (uzunayaqlılar, Hesse milçəyi, İsveç milçəyi və zeytun milçəyi) sürfəsi bitkilərin təhlükəli zərərvericiləridir. Qnuslar adlanan qansoran ikiqanadlılara bəzi yerlərdə külli miqdarda rast gəlinir. İkiqanadlıların çoxu insanda və ev heyvanlarında xəstəlik törədiciləridir (göyünlər, ağcaqanadlar, ev milçəyi, qansoranlar və s). Sürfələri zərərli cücülərin bədənində inkişaf edən bəzi ikiqanadlılar kənd təsərrüfatı zərərvericilərinin sayını azaldır və bunlardan bioloji mübarizədə istifadə olunur^[2]

Təsnifatı

Uzunbığlılar (Nematocera)
Qısabığlılar (Brachycera)

İstinadlar

↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
↑ Azərbaycanın heyvanlar aləmi. II cild. Buğumayaqlılar tipi. Bakı: Elm, 2004, (388 s.) səh.333-340.

Xarici keçidlər

BioLib

Həmçinin bax

[_f58bfe4650928d00-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.

[2] Azərbaycanın heyvanlar aləmi. II cild. Buğumayaqlılar tipi. Bakı: Elm, 2004, (388 s.) səh.333-340.

[1]

[2]