Diskontlaşdırılmış pul axını

Diskontlaşdırılmış pul axını (DPX) metodu (ing. Discounted cash flow, DCF) — gələcəkdə əldə olunacaq pul axınlarının indiki dəyərini hesablayan və bu yolla bir investisiyanın və ya biznesin dəyərini müəyyən etməyə kömək edən maliyyə qiymətləndirmə yanaşmasıdır.^[1] DPX, əsasən, gələcək pul axınlarının dəyərini indiki qiymətə gətirərək potensial investisiya riskini və gözlənilən gəlirliliyi nəzərə alır.^[2]

Əsas mərhələləri

DPX metodu ilə hesablanmanın əsas mərhələləri bunlardır:^[3]

Gələcək pul axınlarının proqnozlaşdırılması — şirkətin gələcəkdə yaratması gözlənilən pul axınları müəyyən edilir. Adətən 5-10 il üçün proqnozlaşdırılır və gələcək pul axınları şirkətin gəlir, xərclər və sərmayələrinə əsaslanır.
Diskont faizinin müəyyən edilməsi — diskont faizi, pul axınlarını indiki dəyərə gətirmək üçün istifadə olunan faiz dərəcəsidir. Faiz dərəcəsi şirkətin kapitalının dəyərindən və ya bazarın tələb etdiyi minimal gəlirlilikdən asılı olaraq müəyyən edilir. Adətən kapitalın orta çəkili qiyməti (WACC) istifadə olunur.^[4]
Terminal dəyərin hesablanması — ilk proqnozlaşdırılan dövrün (məsələn, 5-10 il) sonunda şirkətin dəyəri "terminal dəyər" kimi hesablanır. Terminal dəyər sonrakı dövrlərdə də şirkətin fəaliyyətini davam etdirəcəyi və müəyyən böyümə sürətini qoruyacağı fərziyyəsinə əsaslanır.
İndiki dəyərin hesablanması — bütün proqnozlaşdırılmış pul axınları və terminal dəyər diskont faizi ilə indiki dəyərə gətirilir. Bu dəyərlərin cəmi biznesin dəyərini göstərir.

DPX Formulu

DPX-in əsas formulu aşağıdakı kimidir:^[5]

Burada:

CF_t — hər ilin proqnozlaşdırılmış pul axınıdır,
r — diskont faizidir,
𝑡 — vaxt dövrü (ildə)dir,
𝑇𝑉 — terminal dəyərdir.^[6]

DPX-in üstünlükləri

Gələcək pul axınlarına əsaslanaraq biznesin həqiqi dəyərini təyin edir. İnvestorlar və maliyyəçilər üçün risk və gözlənilən gəlirliliyi nəzərə alaraq daha dəqiq qiymətləndirmə imkanı yaradır.^[7]

DPX-in mənfi cəhətləri

Gələcək pul axınlarını və terminal dəyəri dəqiq proqnozlaşdırmaq çətindir və bu nəticələrin həssaslığını artırır. Diskont faizinin düzgün müəyyən edilməsi dəqiqlik üçün olduqca vacibdir.^[8]

İstinadlar

↑ "Wall Street Oasis (DCF)". Wall Street Oasis. 5 February 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 February 2015.
↑ "Discounted Cash Flow Analysis | Street of Walls". streetofwalls.com. 2019-10-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-07.
↑ Susie Brackenborough, et al., The Emergence of Discounted Cash Flow Analysis in the Tyneside Coal Industry c.1700-1820. The British Accounting Review 33(2):137-155 DOI:10.1006/bare.2001.0158
↑ Otto Eduard Neugebauer, The Exact Sciences in Antiquity (Copenhagen :Ejnar Mukaguard, 1951) p. 33. Otto Eduard Neugebauer, The Exact Sciences in Antiquity (Copenhagen :Ejnar Mukaguard, 1951) p. 33. US: Dover Publications. 1969. 33. ISBN 978-0-486-22332-2.
↑ "Discount rates and net present value". Centre for Social Impact Bonds. 4 March 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 February 2014.
↑ Fisher, Irving. "The theory of interest." New York 43 (1930).
↑ Lim, Andy; Lim, Alvin. "Choosing the discount rate in an economic analysis". Emergency Medicine Australasia (ingilis). 31 (5). 2019: 898–899. doi:10.1111/1742-6723.13357. ISSN 1742-6723. PMID 31342660.
↑ Queen's University minewiki (N.D.). "Discount rate"^{[ölü keçid]}

Ədəbiyyat

International Federation of Accountants. Project Appraisal Using Discounted Cash Flow (PDF). 2008. 2019-04-14 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
Copeland, Thomas E.; Tim Koller; Jack Murrin. Valuation: Measuring and Managing the Value of Companies. New York: John Wiley & Sons. 2000. ISBN 0-471-36190-9.
Damodaran, Aswath. Investment Valuation: Tools and Techniques for Determining the Value of Any Asset. New York: John Wiley & Sons. 1996. ISBN 0-471-13393-0.

Xarici keçidlər

Calculating Intrinsic Value Using the DCF Model, wealthyeducation.com
Calculating Terminal Value Using the DCF Model, wealthyeducation.com
Continuous compounding/cash flows, ocw.mit.edu
Getting Started With Discounted Cash Flows. The Street.

[1] "Wall Street Oasis (DCF)". Wall Street Oasis. 5 February 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 February 2015.

[:0-2] "Discounted Cash Flow Analysis | Street of Walls". streetofwalls.com. 2019-10-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-07.

[3] Susie Brackenborough, et al., The Emergence of Discounted Cash Flow Analysis in the Tyneside Coal Industry c.1700-1820. The British Accounting Review 33(2):137-155 DOI:10.1006/bare.2001.0158

[4] Otto Eduard Neugebauer, The Exact Sciences in Antiquity (Copenhagen :Ejnar Mukaguard, 1951) p. 33. Otto Eduard Neugebauer, The Exact Sciences in Antiquity (Copenhagen :Ejnar Mukaguard, 1951) p. 33. US: Dover Publications. 1969. 33. ISBN 978-0-486-22332-2.

[5] "Discount rates and net present value". Centre for Social Impact Bonds. 4 March 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 February 2014.

[6] Fisher, Irving. "The theory of interest." New York 43 (1930).

[7] Lim, Andy; Lim, Alvin. "Choosing the discount rate in an economic analysis". Emergency Medicine Australasia (ingilis). 31 (5). 2019: 898–899. doi:10.1111/1742-6723.13357. ISSN 1742-6723. PMID 31342660.

[8] Queen's University minewiki (N.D.). "Discount rate"^{[ölü keçid]}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]