Dmitri Valeryeviç Utkin (11 iyun 1970, Asbest, Sverdlovsk vilayəti23 avqust 2023[1][2], Kujenkino[d], Tver vilayəti) — Rusiya Baş Kəşfiyyat İdarəsinin xüsusi təyinatlı zabiti, ehtiyatda olan polkovnik-leytenant, dörd Cəsarət ordeninin kavaleri.[8] O, "Vaqner" özəl hərbi şirkətinin komandiri idi.[9][10][11][12][13]

Dmitri Utkin
rus. Дми́трий Вале́рьевич У́ткин
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 11 iyun 1970(1970-06-11)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 23 avqust 2023(2023-08-23)[1][2] (53 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi aviasiya qəzası[d][3][4]
Dəfn yeri
  • Federal Hərbi Xatirə qəbiristanlığı[d][5]
Dəfn tarixi 31 avqust 2023
Vətəndaşlığı
Hərbi fəaliyyəti
Mənsubiyyəti Rusiya, Vaqner Qrupu[7]
Qoşun növü Rusiya Silahlı Qüvvələri
Rütbəsi podpolkovnik[d], polkovnik-leytenant
Komandanlıq edib
Döyüşlər
Təltifləri Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı
3-cü dərəcəli "Vətən qarşısında xidmətlərinə görə" ordeni 4-cü dərəcəli "Vətən qarşısında xidmətlərinə görə" ordeni "Cəsarət" ordeni "Cəsarət" ordeni
Luqansk Xalq Respublikasının Qəhrəmanı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rusiya-Ukrayna müharibəsi zamanı Rusiya təcavüzünə dəstək verdiyi üçün ona şəxsi beynəlxalq sanksiyalar tətbiq edilmişdi.

Həyatı redaktə

Erkən illəri redaktə

Dmitri Utkin 11 iyun 1970-ci ildə Sverdlovsk vilayətinin Asbest şəhərində geoloq ailəsində anadan olmuşdur.[14][15] Digər mənbələrə görə, Ukrayna SSR-in Kirovoqrad[16] və ya Kirovoqrad yaxınlığındakı Smolino kəndi[17][18] onun doğma şəhəri olmuşdur.

Smolin məktəbini bitirdikdən sonra Utkin kəndi tərk edərək Leninqrada getdi və burada hərbi məktəbə daxil oldu.[17]

2000-ci illərin əvvəllərində həyat yoldaşı Yelena Şerbinina ilə ayrılıb.[17][19]

Utkinin birinciikinci çeçen müharibələrində iştirak etdiyi bildirilir.[20][21]

2014-cü ildə o, rus qoşunlarının tərkibində Krımda olub.[22] 2014-cü ilin yayında tanınmamış LXR- də Metalist yaxınlığındakı döyüşlərdə fəal iştirak edib. 2015-ci ilin yanvar ayında Krasnodonda Obron "Odessa" nın tərksilahında, daha sonra isə Debaltseve uğrunda döyüşlərdə iştirak etmişdi.

2015-ci ilin payızından Vaqner-in fəaliyyəti Suriyaya köçürüldü.[22] Palmira hücumunda həlledici rolu məhz bu bölmənin oynadığı güman edilir.

2016-cı ilin dekabrında Dmitri Utkin Vətən Qəhrəmanları Günü şərəfinə Kremldə keçirilən qəbulda olmuşdur.[22] Daha sonra Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov ziyafətdə Utkinin Novqorod vilayətindən dəvət olunanlar arasında olduğunu təsdiqlədi, çünki o, "Cəsarət" ordeninin sahibidir. Lakin Peskov Utkinin Vaqner ilə əlaqəsi haqqında heç nə deməyib.

Təsdiqlənməmiş məlumatlara görə, 2022-ci ildə Utkin Priqojinlə birlikdə Ukrayna ilə müharibədə iştirak etmək üçün Vaqnerə məhbusları cəlb etmək üçün iki dəfə Rostov vilayətindəki rus koloniyalarına səfər edib.

Tver vilayətində qəza redaktə

23 avqust 2023-cü ildə Moskvadan Sankt-Peterburqa uçan təyyarə Tver vilayətində qəzaya uğradı. Təyyarədə olan 7 sərnişin və 3 ekipaj üzvünün hamısı həlak olub. Təyyarədə adları və soyadları "Vaqner" rəhbərləri Yevgeni Priqojin[23] və Dmitri Utkinin[24][25] məlumatları ilə üst-üstə düşən insanlar qeydə alınıb.

Əmlakı redaktə

"Dosye" mərkəzi tərəfindən aparılan araşdırmaya görə, Utkin və həyat yoldaşı tütün məmulatları da daxil olmaqla ərzaq pərakəndə satışı ilə məşğul olan MMC Kaşulina-ya sahib idilər. Əvvəllər Utkin Sankt-Peterburqun İvanovskaya küçəsində Kaşulina hotelinə və Laxtadakı Aura biznes mərkəzində gözəllik salonuna sahib idi.[17]

Beynəlxalq sanksiyalar redaktə

2017-ci ilin iyununda ABŞ Vaqner rəhbəri kimi Dmitri Utkinə qarşı sanksiyalar tətbiq etdi.[26][27][28]

2018-ci ildə Utkinin Ukrayna ərazisinə girişi, eləcə də maliyyə fəaliyyətinə qadağa qoyulub.[29]

13 dekabr 2021-ci ildə Avropa Şurası Utkin və Vaqnerlə əlaqəli digər şəxslərə qarşı oxşar məhdudlaşdırıcı qərarlar verdi.

23 dekabr 2021-ci ildə Ukraynada Dmitri Utkinə qarşı cinayət işi qaldırılmışdır.[30][31]

24 fevral 2022-ci ildən Kanada sanksiyaları,[32][33][34] 14 yanvar 2022-ci ildən İsveçrənin sanksiyaları,[32][35] 25 fevral 2022-ci ildən Avstraliyanın,[32][36] 8 mart 2022-ci ildən Yaponiyanın,[29][32] 15 mart 2022-ci ildən Böyük Britaniyanın sanksiyaları altındadır.[32] Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskinin 24 iyun 2021-ci il tarixli fərmanı ilə o, Ukraynanın sanksiyaları altındadır.[32]

İstinadlar redaktə

  1. 1 2 Wagner Group chief among passengers on crashed plane near Moscow. The Jerusalem Post, 2023.
  2. 1 2 Wagner chief Yevgeny Prigozhin presumed dead after Russia plane crash. BBC Online, 2023.
  3. Russia officially confirms Wagner leader Yevgeny Prigozhin died in plane crash. PBS, 2023.
  4. Zinsmeister N. Mit Prigoschin im Flugzeug: Wohl auch Wagner-Gründer Dmitri Utkin gestorben. Frankfurter Rundschau, 2023.
  5. https://meduza.io/news/2023/08/31/komandir-chvk-vagnera-dmitriy-utkin-on-zhe-vagner-pohoronen-na-memorialnom-kladbische-v-mytischah.
  6. 1 2 Along the sanctioned persons: UTKIN, Dmitry Valerievich.
  7. L'autre disparu: Dmitri Outkine, le fan du IIIe Reich qui a donné son surnom à «Wagner», donné mort avec Prigojine. Libération, 2023.
  8. Денис Коротков. "«Хайль Петрович». История Дмитрия Уткина — человека, который подарил ЧВК Вагнера название" (rus). 2023-04-10. İstifadə tarixi: 2023-07-03.
  9. "Командир ЧВК «Вагнер» возглавил ресторанный бизнес «повара Путина»". Meduza. 2017-11-15. 2018-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-26.
  10. "Песков подтвердил присутствие командира ЧВК Вагнера на приеме в Кремле". ТАСС. 2016-12-15. 2018-02-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-26.
  11. "Tracing Wagner's Roots". newamerica. 2022-04-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-27.
  12. Alexander Rabin. "Diplomacy and Dividends: Who Really Controls the Wagner Group?". en:Foreign Policy Research Institute. 2020-01-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-27.
  13. "Wagner, shadowy Russian military group, 'fighting in Libya'". BBC News. 2020-05-07. 2022-05-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-29.
  14. "Уткин Дмитрий Валерьевич". spisok-putina. 2022-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-27.
  15. "СБУ назвала всех "вагнеровцев" на фото с Путиным в Кремле". ukrinform. 2017-10-07. 2022-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-27.
  16. Zubov, Gennady; Petelin, German. "WSJ: США пригрозили санкциями российскому союзнику в Ливии Хафтару за захват нефтяных месторождений бойцами «ЧВК Вагнера»" (rus). 2016-12-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-07.
  17. 1 2 3 4 Денис Коротков. "«Хайль Петрович»". Досье (rus). 2023-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-11.
  18. Цензор.НЕТ. ""Что дядя Вова скажет, то Дима и сделает". Украинский след в судьбе таинственного главаря "ЧВК Вагнера"". Цензор.НЕТ (rus). 2017-01-25. İstifadə tarixi: 2023-07-13.
  19. Геннадий Зубов, Герман Петелин. "WSJ: США пригрозили санкциями российскому союзнику в Ливии Хафтару за захват нефтяных месторождений бойцами «ЧВК Вагнера»". gazeta. 2016-12-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-07-27.
  20. View Author Archive, Email the Author, Follow on Twitter, Get author RSS feed. "Wagner Group, Kremlin-backed mercenaries, reportedly laid groundwork in Ukraine". New York Post (ingilis). 2022-02-25. 2022-08-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-30.
  21. "В разбившемся самолете в Тверской области были Пригожин и глава «Вагнера» Уткин". Новые Известия. İstifadə tarixi: 2023-8-23.
  22. 1 2 3 "Сирийские потери "Славянского корпуса"". Радио Свобода (rus). 2016-03-29. 2018-06-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-28.
  23. Юля Сапронова, Татьяна Полякова. "Катастрофа самолета Евгения Пригожина: что известно". Forbes. 2023-08-23. 2023-08-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-23.
  24. Seddon, Max. "Yevgeny Prigozhin was passenger on crashed plane, Russian officials say". Financial Times. 2023-08-23. 2023-08-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-23.
  25. "Russia-Ukraine War: Prigozhin Listed as Passenger on Plane That Crashed, Killing All Aboard". New York Times (ingilis). 2023-08-23. 2023-08-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-23.
  26. "США ввели санкции против ЧВК "Вагнер"". РИА Новости (rus). 2017-06-20. 2022-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-02.
  27. Niko Vorobyov. "Shrouded in secrecy for years, Russia's Wagner Group opens up" (ingilis). 2022-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-29.
  28. Rappeport, Alan. "Trump Imposes New Sanctions on Russia Over Ukraine Incursion". The New York Times (ingilis). 2017-06-20. 2021-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-29.
  29. 1 2 "Dmitri Valerievich UTKIN". www.opensanctions.org (ingilis). 2022-08-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-29.
  30. "В Украине возбудили уголовное дело против командира ЧВК Вагнера" (rus). 2021-12-23. 2022-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-28.
  31. "В Украине возбудили уголовное дело против командира ЧВК Вагнера" (rus). 2022-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-28.
  32. 1 2 3 4 5 6 "УТКИН Дмитрий Валерьевич". 2022-11-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-28.
  33. "Who's on Canada's list of sanctions against Russia and who's not". Global News (ingilis). 2022-08-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-29.
  34. "Canada Gazette, Part 2, Volume 156, Number 6: Regulations Amending the Special Economic Measures (Russia) Regulations" (ingilis). 2022-11-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-29.
  35. Michael O'Kane. "Switzerland lists 6 people & 3 entities linked to the Wagner Group". EU Sanctions (ingilis). 2022-01-17. 2022-08-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-29.
  36. "The Dirty 33: meet the Russian cronies sanctioned by Australia". Australian Financial Review (ingilis). 2022-02-25. 2022-08-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-29.

Xarici keçidlər redaktə