Dora Maurer (11 iyun 1937[1][2][…], Budapeşt[3]) — yaradıcılığı 50 illik karyerasını əhatə edən macar rəssamdır. O, demək olar ki, kino və fotoqrafiyadan tutmuş rəssamlığa və heykəltəraşlığa qədər incəsənətin bütün sahələrində çalışır. Maurer 1970-ci illərdə avanqard işi ilə tanınmağa başlamışdır. Onun sənəti riyazi və mürəkkəb sistemli proseslərə əsaslanır. Maurerin işinin çoxu tamaşaçı seçimlərini və tamaşaçının bu seçimlərlə nə edə biləcəyini göstərmək mövzusunu izləyir. Bundan əlavə, Dora Maurer Budapeştdə Gözəl Sənətlər Fakültəsinin professoru və kurator kimi çalışmışdır.

Dora Maurer
Doğum tarixi 11 iyun 1937(1937-06-11)[1][2][…] (86 yaş)
Doğum yeri
Fəaliyyəti incəsənət xadimi, rəssam, rəssam-qravüraçı[d], fotoqraf, sərgi kuratoru[d]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı redaktə

Maurer 1950-ci illərdə qrafika rəssamı kimi təhsil alıb. 1970-ci illərdə o, fotoqrafiya və hərəkətli təsvirlərə diqqət yetirməyə başladı, tez-tez musiqiçilər ilə əməkdaşlıq etdi. O, həmçinin yaradıcı ifaçılıq emalatxanalarında dərs demişdir. 1970-ci illərdə o, getdikcə daha çox həndəsi və mücərrəd təsvirlər və rəsmlər yaradırdı. 2019-cu ildən 2020-ci ilə qədər o, Tate Moderndə böyük retrospektiv sərginin mövzusu olub.

Əsərləri redaktə

Dora Maurerin işində həndəsi, riyazi və konseptual sistemlər görünür. Bunlar onun sənətini yaradan zaman ağlının düşündüyü proseslərdir. Dora Maurer müxtəlif dövrləri araşdırır, sadə hərəkətlər kimi şeyləri göstərir ki, tamaşaçı onun sənətini hərəkət kimi görsün. O, sadəcə olaraq tamaşaçıya müxtəlif obyektlərlə nə edə biləcəyinə dair nümunələr verir ki, onları nə edəcəkləri barədə düşünməyə vadar etsin. Maurerin bütün əsərləri həndəsi kompozisiyalar və dizaynları göstərir. O, istifadə etdiyi kompozisiya, təsvirlər, xətlər, xətt genişlikləri, rənglər, bucaqlar və s. ilə çox metodikdir. Dora Maurer öz işinin bacardığına dair sadə bir nümunə olduğunu iddia etsə də, bir çox tənqidçilər onlara siyasi çalarlar verməyi xoşlayır. Keçmişdə insanlar onun yaradıcılığının böyüdüyü sosialist mənşəli nümunə olduğunu deyirdilər. Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, Dora Maurer öz sənətini siyasi hesab etmir və yaradıcılıq zamanı bu düşüncəni nəzərə almır. Əslində, Maurer dedi ki, insanların onun işini siyasi adlandırmasının yeganə səbəbi o zaman edilən hər şeyin siyasi olmasıdır. Bu tənqidlərin çoxu onun 1960-1980-ci illərdə gördüyü işlərlə bağlıdır.[4] Maurer 1961-ci ildə medianın texniki imkanlarını araşdıraraq sürrealist oymaların dizaynına başladı. 1969-1970-ci illərdə o, zaman, məkan və enerjinin bir hadisə ilə əlaqəli olduğu zamana əsaslanan əsərlər yaratmağa başladı. “Time” eksperimental filmində (1973–1980) o, ağ parçanı qara fonda qatlayaraq onu cəmi yeddi addımda mümkün qədər kiçik etmişdir. [5]

İstinadlar redaktə

  1. 1 2 Dora Maurer // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  2. 1 2 Delarge J. Dora MAURER // Le Delarge (fr.). Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. ISBN 978-2-7000-3055-6
  3. 1 2 https://zkm.de/en/person/dora-maurer.
  4. "Sammlung Grauwinkel - Konkrete Kunst ab 1960 in Europa". grauwinkel.de (Website Sammlung Grauwinkel) (German). Arxivləşdirilib 2023-04-22 at the Wayback Machine "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2023-04-22. İstifadə tarixi: 2023-04-18.
  5. Wiener Städtische Versicherungsverein https://www.wst-versicherungsverein.at/projects/rtv2022/ Arxivləşdirilib 2023-04-22 at the Wayback Machine