Erin Brokoviç (ilk adı Patti; 22 iyun 1960[1], Lourens[d], Kanzas) — Amerikalı paraleqal, istehlakçı və ətraf mühit müdafiəçisi, qanunda rəsmi təhsil almamasına baxmayaraq, 1993-cü ildə Kaliforniyada Pacific Gas and Electric Company (PG&E) şirkətin yeraltı sulara zəhərli maddələr buraxması ilə bağlı qarşı məhkəmə prosesinin aparılmasında köməkçi, vasitəçi.

Erin Brokoviç
Erin Patti
Doğum tarixi 22 iyun 1960(1960-06-22)[1] (64 yaş)
Doğum yeri
Həyat yoldaşları
  • Şoun Broun; 1982-1987
  • Stiven Brokoviç; 1989-1990
  • Erik L. Ellis; 1998-2012
Uşağı 4
Milliyyəti Amerikalı
Dini xristian dini
Fəaliyyəti hüquqşünas, biznes ledi, ətraf mühit fəalı
brockovich.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Onun apardığı uğurlu məhkəmə prosesi Culiya Robertsin rol aldığı 2000-ci il istehsalı Erin Brokoviç filminin mövzusu idi. O vaxtdan bəri, Brokoviç həm də media şəxsiyyətinə çevrildi, American Broadcasting CompanyCBS Reality telekanallarındakı Challenge America with Erin BrockovichFinal Justice seriallarında baş qəhrəman olmuşdur. O, Brockovich Research & Consulting şirkətinin prezidentidir. O,həmçinin Nyu-Yorkda Weitz & Luxenberg , Girardi & Keese hüquq firmasının məsləhətçisi olaraq da çalışır,nadir olan asbestlərə və ya dağ kətanlarına insanların vurduqları zədələrin ifşası üçün calışan Avstraliyadakı Shine Lawyers da hüquq məsləhətçisi olaraq çalışır.

Erkən həyatı

redaktə

Brokoviç Erin Patti, Kanzasın Lourns şəhərində, jurnalist Betti Conun (Onealda anadan olub; 1923–2008),sənaye mühəndis və futbolçu Frank Pattinin (1924–2011) ailəsində anadan olub. Onun, Frank Jr. və Tomas (1954-1992)adlı iki qardaşı və Cudi adlı bir bacısı var[2]. Laurns Liseyini bitirib, sonra Kanzas Dövlət Universitetində, Manhetten, Kanzas, və Texasın Dallas şəhərindəki Veyd kollecinin Tətbiqi Sənətlər Dərnəyini bitirmişdi. 1981-ci ildə Kmart Corporation da rəhbər kursantı olaraq çalışdı, lakin bir neçə ay sonra işdən çıxdı və bir gözəllik dərgisindəki yarışmaya daxil oldu. 1981-ci ildə Miss Pacific Coast yarışmasında birincilik qazandı və qazandıqdan sonra gözəllik yarışının simvolunu qəbul etmədi. 1982-ci ildən Kaliforniyada yaşayır.

"Pacific Gas and Electric Company" şirkəti məhkəməsi

redaktə

Məhkəmə (Anderson, et al. V "Pacific Gas and Electric Company", sənəd BCV 00300) Kaliforniyanın cənubundakı Hinkley şəhərində içməli suyun təbii qaz, xrom və zərərli maddələr ilə çirkləndiyini iddia etdi (həmçinin "xrom VI", "Cr-VI" və ya "Cr-6" olaraq yazılır)[3]. Məhkəmə prosesinin əsas predmetindəki obyekt,1952-ci ildə San-Fransisko körfəz sahəsinə bağlanan təbii qaz boru kəmərinin bir hissəsi olaraq inşa edilmiş Hinkley kompressor stansiyası idi. Tullantı suları ərazidəki meylli gölməçələrə, bir qismi də yeraltı sulara axıdılırdı, hansı ki, bitkilərin olduğu yaxın bir əraziyə təqribən 2 ilə 1 mil (3.2 ilə 1.6 km) təsir edirdi[4]. Regional Su Keyfiyyətinə Nəzarət Şurası (RWQCB) PG&E şirkətinə, 1968-ci ildə əsasən öz qaydalarını qoydu.

Məhkəmə 1996-cı ildə 333 milyon ABŞ dolları müqabilində ABŞ tarixində birbaşa fəaliyyət iddiası ilə ödənilən ən böyük hesablaşma oldu. Brokoviçin qanuni katibi olduğu Edvard.L.Mersin& Vititoe bürosu, bu qəsəbədən 133.6 milyon dollar aldı və Brokoviçin özünə 2,5 milyon dollar mükafat verildi[5].

2010-cu ildə Kaliforniya Xərçəng xəstəliyi Qeydiyyatı tərəfindən açıqlanan bir araşdırma, Hinkleydə xərçəng nisbətlərinin "1988-ci ildən 2008-ci ilə qədər dəyişməz qaldığını" göstərdi[6]. Tədqiqata qatılan bir epidemiologiya tibb sahəsi, 1996–2008-ci illər arasında ən son araşdırma zamanı bildirilən 196 xərçəng hadisəsinin demoqrafiya və regional xərçəng nisbətinə görə gözlədiklərindən az olduğunu söylədi[6]. Bununla birlikdə, 2013-cü ilin iyun ayında Mother Jones jurnalı sonrakı epidemioloji araşdırmalara dair müəllifin İctimai Dürüstlük Mərkəzindən bir tənqidini təqdim etdi[7].

2016-cı il tarixinə kimi, Hinkleydə orta Cr-6 səviyyəsinin, ən yüksək həddi 3,09 pp ilə 1.19 ppb olaraq qeyd edildi. Müqayisə üçün, Kaliforniya-Arizona sərhədindəki PG&E Topock Kompressor Stansiyası 31,8 ppb zirvələri PG&E Background Study əsasında orta hesabla 7.8 pbb -ə qədər enmişdi[8].

Digər məhkəmə çəkişmələri

redaktə

Brockoviç, Kaliforniya ştatının Sauzənd-Oks şəhərində vəkil Edvard Mersi ilə birlikdə çirklənmə əleyhinə məhkəmələrdə iştirak etməyə başladı. Whitman korporasiyasının Kaliforniyanın Vilts şəhərini xrom ilə çirkləndirməkdə günahlandırdılar. 1200 iddiaçının siyahısına girən başqa birisi, Kaliforniya, Hinkley ilə eyni kəmər boyunca yerləşən Kinqs qraflığını (Kaliforniya) bölgəsinin PG & E-nin Kettleman Hills compressor stansiyası yaxınlığında çirkləndiyini iddia etdi. Kettleman məhkəmə prosesi 2006-cı ildə 335 milyon dollar ilə qarşılanmışdır[9].

2003-cü ildə Brokoviç, Kaliforniya ştatındakı Aqura Hillsdə zəhərli qəlib iddiasını həll etmək üçün iki tərəfdən 430.000 ABŞ dolları və üçüncü tərəfdən açıqlanmayan bir məbləğ aldı[10] . Konejo vadisindəki öz evində qəlilibin çirklənməsi ilə bağlı problemlərlə üzləşdikdən sonra Brokoviç də bu sahədə görkəmli bir fəal və pedaqoq oldu.

 
Brokoviçin, Foeniksin Arizona Ultimate Qadınlar Sərgisində çıxışı, 2016-c il oktyabr

Brokoviç və Mersin, 2003-cü ildə Beverli Hills Vahid Məktəblər Bölgəsinə qarşı iddia qaldırdı[11] . Bu bölgədəki podratçıya kampusda Beverli Hillsdə neftli torpaqlarda quyuların çoxalmasına icazə verərək şagirdlərinin sağlamlığına və təhlükəsizliyinə zərər verməkdə günahlandırıldı.

Brokoviç və Mersin 300 xərçəng hadisəsinin neft quyuları ilə əlaqəli olduğunu iddia etdi. Sonrakı sınaq və epidemioloji araşdırma əhəmiyyətli bir əlaqəni təsdiq edə bilmədi və Los Anceles dairəsi Məhkəməsinin hakimi Vendell Mortimer, iddiaçılara qarşı xülasə qərarı verdi[12]. 2007-ci ilin may ayında Məktəbin dairəsi qanuni xərclər üçün kompensasiya olaraq 450.000 dollar ödənilməli olduğunu elan etdi[13].

Brokoviç 2009-cu ilin aprel ayında Missurinin Sent Jozef hissəsindəki Prime Tanning Corp- a qarşı məhkəmə iddiasının verilməsində kömək etdi. Məhkəmə cəkişməsində iddia olunurdu ki, tərkibində yüksək tərkibli xrom tərkibli dəri istehsalından yaranan tullantı palçıq ,Missurinin şimal-qərbindəki əkinçilərə sahələrində gübrə kimi istifadə etmək üçün paylanmışdı. Bu tullantıların,hazırda EPA tərəfindən araşdırılan, Missuri, Kameron qəsəbəsi ətrafındakı çox sayda qeyri-adi beyin şişinin (1996-cı ildən bəri 70) potensial səbəbi olduğuna inanılır[14].

2009-cu ilin iyununda Brokoviç, Midlandda (Texas) çirklənmiş su ilə bağlı bir araşdırmaya başladı[15]. Ərazidəki 40-dan çox evin suyu içərisində "xeyli miqdarda" xrom tapıldı, onlardan bəziləri su təchizatı üçün dövlət nəzarətində olan filtirlərlə təchiz edildi[15]. Brokoviç dedi: "Bura və Hinkley arasındakı yeganə fərq budur ki, burada Hinkleydə gördüyüm cirklənmənin daha yüksək səviyyəsini görürəm[15]."

2012-ci ildə Brokoviç Nyu Yorkun LeRoy şəhərindən olan, 14 tələbənin çətin tibbi simptomlar bildirməyə başlayan tiklər və nitq çətinliyi daxil olan vəmüəmmalı işində iştirak etdi[16] . Brokoviç, 1970-ci ildən Lehiq Vadisi Dəmiryolu qəzasının ətraf mühitin çirklənməsinə səbəb olduğunu və ərazidə sınaq keçirdiyini söylədi. Brokoviç tapıntılarını təqdim etmək üçün şəhərə qayıtmalı idi, lakin etmədi; Bu vaxt tələbələrin həkimləri bunun səbəbinin kütləvi psixogen xəstəlik olduğunu və mediaya məruz qalması ilə daha da pisləşdiyini müəyyən etdilər. Təkrar testdən sonra ətraf mühit səbəbləri aşkarlanmadı və tələbələr medianın diqqəti azaldıqdan sonra tələbələr yaxşılaşdılar[17] No environmental causes were found after repeat testing and the students improved once the media attention died down.[18].

2016-cı ilin əvvəlində Brokoviç, Los-Ancelesin şimalındakı Potə Rənç icmasının yaxınlığında şirkətin yeraltı anbarından böyük bir metan sızmasına görə Southern California Gas Company ya qarşı potensial məhkəmə işlərində iştirak etdi(Aliso Kanyon qaz sızması).

Mükafatları

redaktə
  • Fəxri Qanun Doktoru və Portlend (Oreqon), Lewis & Clark hüquq məktəbində fəaliyyətə başlayan natiq (2005-ci ilin may ayında)[19].
  • Loyola Marymount universitetinin fəxri doktoru və açılış spikeri Los-Anceles, (5 may 2007-ci il)[19].
  • Jones International universitetinin Fəxri sənət ustası, bisness danışmanı, Sentennial,Kolorado[19].

Brokoviçin "Pacific Gas and Electric" şirkətinə qarşı apardığı məhkəmə çəkişmələrində etdiyi işlər, baş rolda Culia Robertsin rol aldığı 2000 bədii filminin əsas mövzusu idi. Film beş nominasiyada: ən yaxşı aktrisa,ən yaxşı aktyor,ən yaxşı rejissor,ən yaxşı şəkil,birbaşa ekran üçün yazılan ən yaxşı ssenari nominasiyalarında Oskar mükafatına layiq görülüb. Roberts Erin Brockoviç obrazına görə ən yaxşı aktrisa nominasiyasında Oskar mükafatını qazandı. Erin Brokoviç özü Culia.R adlı bir ofisiant kimi kameo rolunu oynamışdı.

Brokoviç 2012-ci ildə Oazisdəki son zəng sənədli filmində baş rolda oynadı, ABŞ-də su siyasəti ilə əlaqəli olaraq təkcə su çirkliliyinə deyil, su qıtlığının ümumi vəziyyətinə də diqqət çəkdi[20].

Kitabı

redaktə

Brokoviçin "Bunu məndən al: Həyat mübarizəsidir, ancaq qalib gələ bilərsən" adlı kitabı (ISBN 978-0071383790) 2001-ci ildə nəşr edilmişdir.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Erin Brockovich-Ellis // Česko-Slovenská filmová databáze (çeş.). 2001.
  2. "Obituaries / LJWorld.com". ljworld.com. 2020-08-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-19.
  3. "Erin Brockovich and Hexavalent Chromium". SkillMD (ingilis). 2020-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-26.
  4. PG&E Hinkley Chromium Cleanup Arxivləşdirilib 2014-01-06 at the Wayback Machine California Environmental Protection Agency, 9/10/08
  5. Campbell, Duncan. "What Erin Brockovich did next". 10 December 2001. 9 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 February 2020 – The Guardian vasitəsilə.
  6. 1 2 Schwartz, Naoki (2010-12-13) "Survey shows unremarkable cancer rate in CA town" Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine, The Boston Globe Dec 13, 2010
  7. "Erin Brockovich's Biggest Debunker, Debunked". Mother Jones. 2016-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-20.
  8. "PG&E Background Study" (PDF). 2012-07-23 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-02-20.
  9. "BP Oil Disaster: Major compensation payouts from other global corporations". 2021-12-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-20.
  10. "Activist Erin Brockovich Settles Home Mold Suit". October 27, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 27, 2014.
  11. Beverly Hills Mystery Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine People Magazine. May 19, 2003, Accessed May 30, 2009.
  12. "More Brockovich Claims Tossed." Arxiv surəti 1 oktyabr 2011 tarixindən Wayback Machine saytında Balance. Civil Justice Association of California. Third Quarter 2007, p.2. Arxivləşdirilib oktyabr 1, 2011, at the Wayback Machine
  13. Justice Served as City of Beverly Hills and Beverly Hills Unified School District Receive Reimbursement in Oil Well Litigation Arxivləşdirilib 2017-09-04 at the Wayback Machine, CJAC press release, Oct 9, 2007.
  14. Lawsuit alleges fertilizer was contaminated around Cameron, Mo. Arxiv surəti 28 aprel 2009 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib aprel 28, 2009, at the Wayback Machine
  15. 1 2 3 "Brockovich: Midland, Texas Water Sullied." Arxivləşdirilib 2012-11-03 at the Wayback Machine CBS News. June 10, 2009. Accessed June 10, 2009.
  16. Steve Almasy and Jim Spellman. "N.Y. town still baffled by teens' mysterious tics". CNN. February 4, 2012. 2022-08-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-02-04.
  17. "What Really Happened To The Girls In Le Roy?". February 21, 2013. June 28, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-25.
  18. "School's end clears up New York students' mystery twitching". Reuters. June 23, 2012. November 17, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 20, 2020.
  19. 1 2 3 Erin Brockovich Awards. Retrieved April 23, 2012. Arxiv surəti 22 yanvar 2013 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib yanvar 22, 2013, at the Wayback Machine
  20. Turan, Kenneth. "Movie review: 'Last Call at the Oasis' smartly sounds alarm on water". Los Angeles Times. Los Angeles, California: Tribune Company. May 4, 2012. May 5, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 9, 2012.

Xarici keçidlər

redaktə