Fars mifologiyası

Fars mifologiyası və ya İran mifologiyası — qədim Böyük İranda yayılmış mifologiya. İran mifologiyasının formalaşmasının ilkin mərhələsi Hind-İran icması dövrünə aiddir.[1]

Persepolisdə Huma heykəli.

Mifologiyanın əsas mətni şair Firdovsinin X–XI əsrlərin əvvəllərində yazdığı "Şahnamə"dir. Firdovsinin əsəri təkcə "Avesta"dan deyil, həm də "Bundahişn" və "Denkard" kimi sonrakı dövrlərə aid mətnlərdən də zərdüştiliyin hekayələri və personajlarına istinad edir. Hər halda, İran mifologiyasının bərpası üçün istifadə edilən əsas mənbə "Avesta"dır.[1]

İran mifologiyası Hindistanın veda mifologiyasına yaxındır. Ortaq Hind-Avropa əsasına qayıdır.[2] İran mifologiyasının qədim təbəqəsinin bir çox adları veda ilahilərinin adları arasında ümumi köklərə malikdir. Məsələn, sonradan Cəmşid olmuş Yima əslində veda tanrısı Yamadır. Cəmşid hekayəsi Qədim İran mifologiyasının ən dolğun əfsanələrindən biridir.[3]

"Haqqada"da təqdim olunan yəhudi mifologiyası fars mifologiyası ilə bağlıdır.[3]

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 "Мифология Древнего Ирана". 2020-07-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-17.
  2. Кэмпбелл Джозеф. Тысячеликий герой. ISBN 5446108566.
  3. 1 2 Патрик Колум. Великие мифы народов мира. ISBN 545703139X.