Florya Atatürk Dəniz Köşkü

Florya Atatürk Dəniz Köşküİstanbulun Bakırköy ilçəsinə bağlı Şenlikköy məhəlləsi sahillərində yerləşən bir binadır. Türkiyə Cümhuriyyətinin ilk prezidenti Mustafa Kamal Atatürkün bölgəyə göstərdiyi xüsusi diqqət və zaman-zaman həyata keçirdiyi səfərlər nəticəsində, dövrün İstanbul Bələdiyyəsi tərəfindən tikilərək Atatürkə hədiyyə edilmişdir[1].

Florya Atatürk Dəniz Köşkü
Xəritə
40°58′21″ şm. e. 28°46′57″ ş. u.
Ölkə Türkiyə Türkiyə
Şəhər İstanbul
Yerləşir Bakırköy
Aidiyyatı TBMM Millî Saraylar Dairə Başqanlığı
Tikilmə tarixi 1935
Üslubu Bauhaus
Rəsmi sayt kultur.gov.tr/TR/belge/1…
Florya Atatürk Dəniz Köşkü (İstanbul)
Florya Atatürk Dəniz Köşkü
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Memarlıq xüsusiyyətləri redaktə

Köşk, qurudan 70 metr məsafədə dəniz dibinə sancılan zərbələr üzərində inşa edilərək, taxta bir estakada yolla quruya bağlanır. Bazasında qəbul salonu, yataq otaqları, hamam və kitabxana vardır[2]. Köşk tikildiyi ilk dövrlərdə Atatürkün təşəbbüsü ilə yaxın ətrafda yerləşən və içində tərk edilmişdir Ayastefanos Monastırının xarabalıqlarının yerləşdiyi çəmənlikdə, köşkə bağça kimi bir qoruq yaradılmışdır. Bu qoruq, bu gün Flora Atatürk Ormanı adı ilə anılır və xalqa açıq park kimi istifadə edilir. Köşk, Türk memarlıq tarixində, ilkin respublika dövrü memarlığının rəmzi əsərlərindən biri kimi qiymətləndirilir.

Tarixi redaktə

1935-ci ildə bələdiyyə tərəfindən memar Seyfi Arkana layihəsi hazırlanmış və həmin il 14 avqust günü tikintisi tamamlanaraq Atatürkə təhvil verilmişdir. Dolmabaxça Sarayında qaldığı dövrlərdə tez-tez mühərriklə köşkə gələn Atatürk, xalqla birlikdə dənizə düşüb. Atatürk üç il ərzində müəyyən fasilələrlə köşkü yazlıq çalışma ofisi kimi istifadə etmiş, son səfərini ölümündən bir neçə ay əvvəl, 28 may 1938-ci il tarixində həyata keçirib[3]. Xüsusilə 1936-cı ilin iyun və iyul aylarında uzun müddət burada qalmışdır. Köşk mühüm dəvətlərə və elmi toplantılara da ev sahibliyi etmişdir. Köşkdə qonaq olaraq qəbul edilmiş tanınmış qonaqlar arasında İngiltərə kralı VIII Edvard və Windsor hersoginya Wallis Simpson da olmuşdur. Atatürkün ölümündən sonra vəzifəyə gələn prezident İsmət İnönü, Cəlal Bayar, Camal Gürsel, Cövdət Sunay, Fəxri KorutürkKənan Kainat də köşkdən istifadə etmişdilər. Daha sonra rayonun köhnə parlaqlığını itirməsi və denizsuyu keyfiyyətinin aşağı düşməsi kimi səbəblərlə köşk daha az istifadə edlmişdir. 6 sentyabr 1988-ci ildə Türkiyə Böyük Millət Məclisinin Milli Saraylar Kollegiya rəhbərliyinin idarəçiliyinə daxil olan saray təmir olunaraq muzey kimi istifadəyə verilmişdir. Köşkün bəzi hissələri Türkiyə Böyük Millət Məclisinin nümayəndələrinə xidmət etməsi üçün sosial obyekt olaraq ayrılmışdır.

İstinadlar redaktə

  1. http://www.kulturturizm.gov.tr/TR/belge/1-861/florya-ataturk-kosku.html Arxivləşdirilib 2010-12-22 at the Wayback Machine | başlık = Florya Atatürk Köşkü | erişimtarihi = 16 Mart 2011 |Milli Saraylar Daire Başkanlığı
  2. http://www.ataturk.net/ata/florya.html Arxivləşdirilib 2015-06-07 at the Wayback Machine | başlık = Florya Atatürk Deniz Köşkü | erişimtarihi = 16 Mart 2011 | yayımcı = ataturk.net
  3. "Köşk, Atatürk tarafından son olarak 28 Mayıs 1938 günü kullanılmış". 2014-10-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-19.

Xarici keçidlər redaktə