Forçunov pirakantası

Forçunov pirakantası (lat. Pyracantha crenatoserrata) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin pirakanta cinsinə aid bitki növü.

Forçunov pirakantası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Maleae Yarımtriba: Malinae Cins: Pirakanta Növ: Forçunov pirakantası
Beynəlxalq elmi adı
Pyracantha crenatoserrata Rehder, 1931
Şəkil axtarışı ITIS   836820

Təbii yayılması

Mərkəzi və Qərbi Çində yayılmışdır. Adlerdəki «Jucnıje kulturı» sovxozunda və Batumi botanika bağında təsadüf edilir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 3 metr olub, pasvarı, tüklənmiş zoğlu və tikanlı budaqları olan kol bitkisidir. Yarpaqları ellips və ya tərs yumurtavarı, 2-5 sm uzunluqda, 0,6-3,0 sm enindədir. Uc hissədə dəyirmi, bəzən sivri, qaidəsi pazvarıdır. Üst tərəfdən parıldayan tünd yaşıl, altdan isə solğundur. Çiçəkləri qalxanvari çiçək qrupunda yerləşir və seyrək olur, 3-4 sm enində, çılpaq, çiçəklərinin diametri 1 sm-dir. Kasacıq çılpaq və ağ yumurtavarı ləçəklidir. May ayında çiçəkləyir, avqust-sentyabrda meyvəsi yetişir. Meyvələri şarvarı, 6-7 mm diametrində, qırmızımtıl-çəhrayı rəngdədir.

Ekologiyası

Münbit torpaqlarda, meşə massivinin aşağı yaruslarında bitir.

Azərbaycanda yayılması

Böyük Qafqaza təbii halda rast gəlinir.

İstifadəsi

Forçuna ölməz kolu çiçəkləyən dövrdə və meyvələri yetişdikdə uzun müddət öz dekorativliyini saxlayır. Həmişəyaşıl və bəzək kolu kimi yaşıllaşdırmada geniş istifadə oluna bilər.