Georgi Maliyev — Osetin sovet şairi və publisisti.

Georgi Maliyev
Doğum tarixi 5 (17) noyabr 1886
Doğum yeri
Vəfat tarixi 27 may 1942(1942-05-27) (56 yaşında)
Fəaliyyəti şair
Fəaliyyət illəri 1913-cü ildən

Bioqrafiya

redaktə

Kasıb bir kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Milliyyətinə görə osetin-digoretsdir. 1902-ci ildə iki illik kilsə məktəbini bitirir, Ardon Seminariyasında oxuyur (1903–1907), lakin inqilabi fəaliyyətlərdə iştirak etdiyi üçün seminariyadan qovulur. Şəxsi dərslər verir, jurnalist kimi çalışır.

1917-ci ildə Malıyev daha sonra bolşeviklərə qoşulan Osetiya inqilabi demokratik "Kermen" partiyasının qurucularından biri olur. Milliləşdirmənin vəhşiliklərindən əziyyət çəkən Maliyev siyasətdən ayrılır və 1920-ci ildə kəndə qayıdır. 1923–1932-ci illərdə kiçik Qular kəndində məktəb direktoru işləyir. 1932-ci ildə müasirlərinin "təvazökar və anlaşılmaz bir şəkildə yaşadığı" xatirələrinə görə, müəllim işlədiyi, yeni bir məktəb tikdiyi Mostizdaxa köçür.

O illərdə Malıyevin yazdığı Osetiya dilinin diqor ləhcəsi RSFSR-də bir dil sayılır, bunun üçün xüsusi bir əlifba işlənilir, dərsliklər və digər nəşrlər dərc olunurdu.

1934-cü ildə Malıyev Sovet Yazıçılar Birliyinə qəbul edilir. 1935-ci ildə "İraf" (qısa hekayələr və şeirlər toplusu) kitabı nəşr olunur. Malıyevin işləri çağdaş deyildi, inqilabi dəyişiklikləri tərifləmirdi, burjua millətçiliyi və bədbinliklə ittiham olunurdu. 4 dekabr 1937-ci ildə Georgi Malıyev "əksinqilabi fəaliyyət" ittihamı ilə 10 il məcburi əmək düşərgələrinə məhkum edilir. Eyni ilin əvvəlində, diqor dilinin statusu yenidən bir ləhcəyə endirilir[1]. Diqor əlifbası "əks-inqilabçı" elan edilir, ədəbi ənənənin inkişafı uzun müddət dondurulur. Georgi Malıyev 1942-ci ildə düşərgədə dünyasını dəyişir, məzarı isə itirilir. Şairin kiçik oğlu, atasının həbsindən sonra dünyaya gələn Vaso Malıyev məşhur Osetiya yazıçısı və publisisti olur[2].

Malıyevin yaradıcılığının əhəmiyyətli bir hissəsi folklordan qaynaqlanır ("Temur-Alsak", "Simd Narts", "Qisas" balladası və s.). Bir neçə şeir sadə bir dağ qızının mənəvi dünyasına həsr olunmuşdur. Qız düşüncəsi və narahatlıqları ilk şəxsdə yazılmışdır ki, bu da Osetiya poetik ənənəsində cəsarətli bir yenilik idi.

İstinadlar

redaktə
  1. См. журнал "Революция и национальности", 1937, N 5, с. 81–82.
  2. "Завещание отца. // «Северная Осетия», 22 ноября 2006 года". 2007-07-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-07-13.

Ədəbiyyat

redaktə
  • Малиев Георгий Гадоевич// Бибоева И. Г., Казиты М. Р., Писатели Осетии, библиографический справочник, Владикавказ, Ир, 2015, стр. 84–87, ISBN 978-5-7534-1499-01

Mənbə

redaktə