HƏMAS–İsrail girov böhranı (2023)

2023-cü il HƏMAS–İsrail girov böhranıQəzzədə müharibə zamanı yaranmış girov böhranı. 7 oktyabr 2023-cü ildə, müharibənin əvvəlində təxminən 250 nəfər "Əl-Əqsa fırtınası" əməliyyatı çərçivəsində HƏMAS başçılığı altındakı Fələstin yaraqlıları tərəfindən İsrail ərazisindən girov götürülərək Qəzza zolağına aparılmışdır.[1][2][3][4][5]

Təl-Əvivdə Qəzzədə israilli girovların qaytarılmasına çağırış edən plakatlar.

15 dekabr 2023-cü il tarixinə əsir mübadiləsi razılaşması ilə 110 girov sağ-salamat qaytarılmışdır,[6][7][8][9][10][11] lakin İsrailə görə HƏMAS əsirliyində 24 nəfər öldürülmüşdür[12][13][14] və 5 nəfərin cəsədi hərbi əməliyyatla öz ölkəsinə qayatrılmışdır.[15][16] Qəzzə zolağında hal-hazırda 135 nəfər əsirlikdə qalır.[12]

HƏMAS yaraqlıları 30 uşaq,[17][18][19][20][21] yaşlı[22] və hamilə qadınları oğurlamışdır.[23][24] Əsirlər arasında əsgər və mülki şəxslərin dəqiq nisbəti məlum deyil. Əsirlərin Qəzzə zolağında müxtəlif yerlərdə saxlandığı ehtimal edilir.[25] Yalnız İsrail vətəndaşlığı olan girovlarla yanaşı, girovların demək olar ki, yarısı xarici vətəndaşlardır və ya bir neçə vətəndaşlığı var.[26]

HƏMAS İsrailin bütün fələstinli məhbusları azad etməsi müqabilində bütün girovları azad etməyi təklif etmişdir.[27] 2023-cü ilin oktyabr ayına qədər İsrail həbsxanalarında 5,200 fələstinlini (170-i yeniyetmə olmaqla) saxlamışdır. HƏMAS bəyan etmişdir ki, məqsədi onların azad edilməsini təmin etməkdir.[28] İsrail və HƏMAS arasında danışıqlarda bir neçə ölkə iştirak etmişdir və bu danışıqlara Qətər liderlik edir.[29]

22 noyabr 2023-cü ildə İsrail və HƏMAS 150 fələstinli məhbusun azad edilməsinə və HƏMAS-ın girovlardan təxminən 50-ni azad etməsi müqabilində dördgünlük atəşkəsə razılaşmışdır.[30][31][32]

İstinadlar

redaktə
  1. "Images of the Mass Kidnapping of Israelis by Hamas". The Atlantic (ingilis). 9 October 2023. 10 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 October 2023.
  2. Fabian, Emanuel; Staff, ToI; Agencies. "Israel confirms civilians and soldiers abducted by Hamas into Gaza". The Times of Israel (ingilis). 7 October 2023. 9 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 October 2023.
  3. Vinograd, Cassandra; Kershner, Isabel. "Hamas Took Scores of Hostages From Israel. Here's What We Know About Them". The New York Times. 9 October 2023. 9 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 October 2023.
  4. Jones, Sam; Fidler, Matt. "Who are the hostages taken by Hamas from southern Israel?". The Guardian. 18 October 2023. 18 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 October 2023.
  5. Sherwood, Harriet. "Hamas says 250 people held hostage in Gaza". The Guardian (ingilis). 17 October 2023. ISSN 0261-3077. 16 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 October 2023.
  6. Burke, Jason. "Hamas releases 25 hostages on first day of Gaza ceasefire". The Guardian (ingilis). Jerusalem. 24 November 2023. 24 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 November 2023.
  7. John, Tara; Izso, Lauren; Michaelis, Tamar; Tanno, Sophie. "Who are the hostages released on Friday?". CNN. 25 November 2023. 25 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 November 2023.
  8. Shurafa, Wafaa; Magdy, Samy. "Hamas releases third group of hostages as part of truce and says it will seek to extend the deal". Associated Press. 26 November 2023. 26 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 November 2023.
  9. "9 children, including 3-year-old twins, and 2 mothers released from Hamas captivity". The Times of Israel. 27 November 2023. 27 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 November 2023.
  10. Ben-David, Ricky; Bachner, Michael. "10 Israeli and 2 Thai hostages arrive back in Israel after 53 days in Gaza captivity". The Times of Israel. 29 November 2023. 29 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 November 2023.
  11. "8 Israeli hostages freed from Gaza at end of seventh day of truce". The Times of Israel. 30 November 2023. 30 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 December 2023.
  12. 1 2 "ישראל במלחמה - רשימת שמות החטופים לעזה". 2023-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-15.
  13. "Six Israeli Hostages Held by Hamas Confirmed Killed in Captivity". Haaretz (ingilis). 2023-12-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-15.
  14. Robbins, Elizabeth. "Six More Israeli Hostages Died in Hamas Captivity, Israel Says". FDD (ingilis). 2023-12-03. 2023-12-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-15.
  15. Boxerman, Aaron. "2 Israeli Hostages' Bodies Were Recovered Near Al-Shifa Hospital, Army Says". The New York Times. 16 November 2023. 23 November 2023 tarixində arxivləşdirilib.
  16. "Israel Army Says Bodies Of 2 Hostages Recovered In Gaza Operation". NDTV.com. 2023-12-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-15.
  17. "About 30 children were taken hostage by Hamas militants. Their families wait in agony". Associated Press (ingilis). 27 October 2023. 5 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 November 2023.
  18. ToI Staff. "'Bring them home': UK Sun front page shows faces of 32 children in Hamas captivity". www.timesofisrael.com (ingilis). 6 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 November 2023.
  19. ynet. "240 חטופים: השמות, הפנים, הסיפורים ¡". Ynet (ivrit). 22 October 2023. 6 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 November 2023.
  20. "Hamas hostages: what we know so far". Reuters (ingilis). 20 October 2023. 5 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 November 2023.
  21. "What is Known About Israeli Hostages Taken by Hamas | AJC". www.ajc.org (ingilis). 8 October 2023. 6 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 November 2023.
  22. יפה בת ה-85 נחטפה לעזה: "מה היא עוברת שם, מפרק לי את הלב" (ingilis), 16 November 2023 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 16 November 2023
  23. "Pregnant hostage gives birth in Gaza, Sara Netanyahu pleads for help". The Jerusalem Post (ingilis). 16 November 2023. 16 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 November 2023.
  24. "Woman who gave birth in Hamas captivity is a Thai foreign worker, Israeli officials say". Ynetnews (ingilis). 15 November 2023. 16 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 November 2023.
  25. "Hamas plans to use Israeli civilian hostages as human shields". I24news (ingilis). 8 October 2023. 10 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 October 2023.
  26. "More than half of Hamas' hostages have foreign nationality - Israel". Reuters (ingilis). 25 October 2023. 6 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 November 2023.
  27. Halabi, Einav; Eichner, Itamar; Turgeman, Meir. "Hamas chief: all Israeli hostages for all Palestinian prisoners". Ynetnews (ingilis). 28 October 2023. 29 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 November 2023.
  28. "Why are so many Palestinian prisoners in Israeli jails?". Al Jazeera English. 8 October 2023. 8 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 October 2023.
  29. Burke, Jason. "Two Israeli hostages released as efforts intensify to free people held by Hamas". The Guardian. 23 October 2023. 23 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 October 2023.
  30. Jobain, Najib; Federman, Josef; Jeffery, Jack. "Hamas and Israel carry out first swap of hostages and prisoners as Gaza cease-fire begins". Associated Press. 24 November 2023. 24 November 2023 tarixində arxivləşdirilib.
  31. Jack, Jeffery; Federman, Josef. "Israeli Cabinet approves cease-fire with Hamas that includes release of some 50 hostages". Associated Press. 21 November 2023. 22 November 2023 tarixində arxivləşdirilib.
  32. "Secrecy and public anger: how the Israel/Hamas ceasefire deal came about". The Guardian (ingilis). 23 November 2023. 23 November 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 November 2023.

Əlavə ədəbiyyat

redaktə