Halimocnemis sclerosperma

Halimocnemis sclerosperma (lat. Halimocnemis sclerosperma) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin halimocnemis cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.

Halimocnemis sclerosperma
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Dəstə: Qərənfilçiçəklilər Fəsilə: Pəncərkimilər Cins: Halimocnemis Növ: Halimocnemis sclerosperma
Beynəlxalq elmi adı
Halimocnemis sclerosperma C.A.Mey., 1829
Şəkil axtarışı

Qısa morfoloji təsviri

Gövdəsiz əsasəndə güclü budaqlanan, 10-20 sm hündürlükdə, boz-göyümtül birillik ot bitkisidir. Yarpaqları 1-5 sm uzunluqda, növbəli, oturaq, yuxarı hissədə sarımtıl, konusabənzər bizvari tikanlıdır. Çiçəklər yarpaq qoltuğunda təkdir, yumurtayabənzər, tikanlı, otvari 2 çiçəkaltlıqlıdır. Erkəkciyi 4, tozcuğu 1-1,5 mm uzunluqda, xətvari, qabarıq oturacaqlıdır, sarı, narıncı və ya göyümtül, uzunsov çıxıntılıdır, tozluğun ölçüsünə bərabər və ya uzundur. Yumurtalıq iki uzun dişicik ağızcıqlıdır. Dişicik ağzı sapvari, 2-3 mm uzunluqdadır, 2-6 dəfə sütuncuqdan uzundur. Meyvəsi 3, 5mm uzunluqda, yumurtavaridir.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə və meyvəverməsi dövrü iyun-sentyabr aylarına təsadüf edir. Kserofit, işıqsevən, duzlaşmaya davamlıdır. Toxumla çoxalır. Düzən sahələrdə taxıllı –şorangəlik qruplaşmaları əmələ gətirir.

Yayılması

Naxçıvan düzənliyi (Böyükdüz, Duzdağ ətrafı).

Sayı və tendensiyası

Yeganə lokalitetində antropogen təsirləri azalma təhlükəsini sürətləndirir.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Ekoloji və antropogen amillər (otarılma, tapdalanma).

Mühafizə tədbirləri

Mühafizə üçün xüsusi tədbirlər aparılmır. Biotoplarda antropogen təsiri azaltmaq məqsədilə yasaqlıqların təşkili populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması, bərpasının təmin edilməsi, yeni yayılma sahələrinin axtarılması təklif olunur.