Hamburger düyməsi

Hamburger düyməsi — adətən, qrafik istifadəçi interfeysinin yuxarı küncündə yerləşdirilən, hamburgerlə oxşarlığına görə belə adlandırılan düymə.[1] Onun funksiyası menyunu (bəzən hamburger menyusu kimi də adlandırılır) və ya naviqasiya çubuğunu düymənin arxasına yığmaq və ya ekranda göstərmək arasında dəyişdirməkdir. Üç üfüqi çubuqdan ibarət olan bu vidcetlə əlaqəli olan ikon da "yığılmış menyu ikonu" kimi tanınır.

Üç xətt ikonu
Hamburger düyməsində istifadə edildiyi kimi yığcam menyu ikonu
Hamburger şəkli
Adın mənşəyi olan hamburger

Tarixi redaktə

Orijinal dizayn redaktə

Hamburger düyməsinin ilk versiyalarını 1980-ci illərin Xerox Star kompüterinin və Microsoft Windows 1.0-ın qrafik istifadəçi interfeyslərində görmək olar.

Simvol əvvəlcə Norm Koks tərəfindən 1981-ci ildə təqdim edilmiş Xerox Star fərdi kompüteri üçün istifadəçi interfeysinin bir hissəsi kimi hazırlanmışdır.[2] Cox ikonun yaradılmasını belə təsvir edir: "Onun qrafik dizaynı yol nişanları kimi sadə, funksional olaraq yaddaqalan olmalı və nəticədə göstərilən menyu siyahısının görünüşünü təqlid etməli idi. İşləmək üçün bu qədər az piksel olduğu üçün o, çox fərqli, lakin sadə olmalı idi. Düşünürəm ki, təsviri göstərmək üçün yalnız 16×16 pikselimiz var idi. (və ya bəlkə də 13×13… dəqiq xatırlaya bilmirəm)."[3]

Meynstrim kompüterlərdə redaktə

1985-ci ildə Windows 1.0-ın buraxılışı hər pəncərənin idarəetmə menyusunda hamburger ikonunu ehtiva edirdi.[4] Bununla belə, bu qısamüddətli oldu, çünki Windows 2.0-da hamburger simvolu yoxa çıxdı və idarəetmə menyusunu ifadə edən vahid üfüqi xətt əlavə olundu. Windows 95-də xətt proqramın simvolu ilə əvəz edildi[5] və hamburger Windows 10-un bir il yeniləməsi ilə Start menyusuna yerləşdirilənə qədər Windows-da görülmədi.[6]

Mobil telefonlarda istifadəsi redaktə

Koksun hamburger ikonu 2009-cu ildə mobil proqramlar üçün mövcud məhdud ekran sahəsində geniş istifadə olunmağa başlandı.[7][8][9]

Görünüş və funksionallıq redaktə

 
Wikipedia mobil proqramının əvvəlki versiyasında olan hamburger menyusu

"Menyu" düyməsi siyahıya işarə edən üç paralel üfüqi xəttdən ( kimi göstərilir) ibarət simvol şəklini alır.[7] Bu ad adətən toxunarkən açılan menyuya bənzəyir.[10] Daha geniş düymə üç şaquli yığılmış nöqtə (üç nöqtəli nöqtə və ya şaquli ellips kimi göstərilir) ola bilər, bu həmçinin kabab, küftə və ya falafel ikonu kimi də tanınır. Microsoft Office 365 platformasında üç kvadrat və üç sıradan ibarət oxşar proqram menyusu göstərilir.[11] Bu düyməyə toxunmaq, klikləmək və ya başqa bir şəkildə aktivləşdirmək menyunun ortaya çıxması ilə nəticələnir ki, bu da onu həmişə ekranda olan menyu və ya vərəqə çubuğundan fərqləndirir.[12]

Qəbulu redaktə

Görünüşü redaktə

Yığılmış menyu düyməsi indi adi şeyə çevrilsə də, onun funksionallığının ilk dəfə gördükdə dərhal aydın olmadığı iddia edilir.[13] Xüsusilə, müasir ikonoqrafiya ilə daha az tanış olan yaşlı istifadəçilər onu anlamaya bilər.[14] Hamburger menyu ikonunun yeri də xüsusi veb-sayt və ya proqramdan asılıdır.[15]

İstifadəsi redaktə

Menyu düyməsi ekranda daha az yer tutsa da, eyni məlumatı əldə etmək üçün əlavə kliklər tələb edən menyu çubuğu ilə müqayisədə qarşılıqlı əlaqə dəyərini artıra bilər.[16] Dizaynerlərin bu ikonları həddən artıq gizli məlumatla yükləməyə meyilli olduqları da iddia edilmişdir.[14]

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

  1. "How To Create a Menu Icon". www.w3schools.com. 2018-09-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-20.
  2. "The origin of the hamburger icon". 2015-11-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-20.
  3. "A Brief History of the Hamburger Icon". Placeit Blog (ingilis). 2014-10-29. 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-02-23.
  4. Ali, Fahad. "Microsoft First Used The Controversial Hamburger Menu In 1985". windowschimp.com. 2015-05-13. 2021-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-12.
  5. Doppelhammer, Jim. "Windows Elements". doublehammer.com. 2022-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-12.
  6. Shaikh, Rafia. "Here's How the New Windows 10 Anniversary Start Menu Looks Like". wccftech.com. 2016-04-04. 2022-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-12.
  7. 1 2 Campbell-Dollaghan, Kelsey. "Who Designed the Hamburger Icon?". Gizmodo. March 31, 2014. 2016-02-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 2, 2016.
  8. "A Brief History of the Hamburger Icon". placeit.net. 29 October 2014. 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 January 2017.
  9. Ltd., Stuff & Nonsense. "We need a standard show navigation icon for responsive web design". 17 March 2012. 2018-09-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-20.
  10. Lessin, Jessica. "What's a 'hamburger' button? A guide to app features". The Wall Street Journal. Dow Jones & Company. March 18, 2013. 2015-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 10, 2015.
  11. Nguyen, Chuong. "Office 365 Store saves time with single sign-on to web apps". Tech Radar Pro. June 26, 2015. 2018-02-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-08.
  12. ">Constine, Josh. "Kill the hamburger buttons". TechCrunch. May 24, 2014. 2016-08-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 10, 2015.
  13. Stokel-Walker, Chris. "Hamburger icon: How these three lines mystify most people". BBC. 16 May 2015. 2018-02-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 October 2018.
  14. 1 2 "Loving & Hating the Hamburger Icon". Webdesigner Depot (ingilis). 2018-09-17. 2022-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-02-23.
  15. "Hamburger menu icon: should it be on the left or right?". UX Pickle (ingilis). 2018-09-17. 2022-11-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-11-02.
  16. Tsiodoulos, Dimitrios. Comparison of hamburger and bottom bar menu on mobile devices for three level navigation (PDF) (Tezis). 2016. 2018-06-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2018-06-13.

Xarici keçidlər redaktə