Vikipediya

Havsa

Ədirnənin ilçəsi

Havsa - Ədirnənin ilçəsi.

Havsa
41°33′ şm. e. 26°49′ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 588,9 km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 18.947 nəf. (2018)
Havsa xəritədə
Havsa
Havsa
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

redaktə

Havsa ilçəsi qədim romalılar tərəfindən qurulmuşdur. Havsa Roma imperiyası ikiyə parçalandıqdan sonra bizanslıların əlində qalmışdır. 1331 ilində Rumelinə keçən türklər buranı I Murad vasitəsiylə türk torpaqlarına daxil etmiş və ilçəyə "Hosa" adını vermişdilər. Edirne Osmanlı dövlətinin hökumət mərkəzi olduqdan sonra Hosada yaşayan rumlar padişah I Muradın yaşamaq və dini azadlıq ilə bağlı fərmanlarına əhəmiyyət vermədən buranı tərk edərək İstanbul və Selanik ətrafına köç etmişdilər. İstanbulun fəthindən sonra Anadoludan gətirilən köçərilərlə qəsəbənin türkləşdirilməsi təmin edilmiş, Sokollu Mehmed Paşanın bura önəm verməsiylə türklük artmışdır. Bu gün Hacı İsa, Hacı Qazi və Halvacı Baba məhəllələri o dövrdə gətirilən köçəri ailələrin adlarını daşıyır.

Tarixi əsərlər 1531 ilində Sokollu Mehmed Paşa tərəfindən oğlu Kazım Paşa adına Memar Sinana hazırladılar Sokollu məscidi, Fukaraya Bektaşilərindən olduğu deyilən Qurd Bəy abidəsi, sadəcə kəməri qalan karvansara, xarab vəziyyəttəki Sokollu Hamamı və bu gün də istifadə edilən bütün infrastrukturu Memar Sinan tərəfindən əsası qoyulan bulaqdır. Tarixi əsərlərdən Hafsa Xatun və Abdülsəlam Məscidindən heç bir iz qalmayıb. Hafizə Sultanın ilçədə yaşamağa başlamasından sonra ilçəyə bir müddə "Hafsə" deyilmiş, daha sonra bu iki adın birləşməsindən "Havsa" adı yaranmışdır.

Edirne Vilayət Mətbuatının Müdiri Şövkət Dağdevirənin yazdığı 1892-ci ildəki səlnaməyə görə;[2]

Edirne sancağına aid olan qəza içərisində Zəlif və Əslixan kəndlərindı ildə 1,500,000 kilyəni keçən keyfiyyətli şərab hazırlanır və bəzi illər Avropaya ixrac edilirdi. Bu səbəblə Edirneli tüccarların şərab mağazaları və poçt şöbələri var idi.

Coğrafiyası

redaktə

İlçədə dağ yoxdur; şimal-cənub ərazilərin alçaq təpəliklər var. Bu təpələrin içərisində ən yüksəyi Doğruk təpədir. Vadilərin dərinliyi azdır. Bu vadilərdən birinin geniş ərazisi Osmanlı düzənliyi adıyla anınır. Əsas çayları Oğulpaşa, Necatiye, Kuleli, Darıdere ve Aşırıderedir. Bunlar Ergene çayının qollarıdır. İlçədə təbii göl yoxdur.[3]

Əhalisi

redaktə
İl Cəmi Şəhər Kənd
1965[4] 23.116 3.532 19.584
1970[5] 22.425 3.685 18.740
1975[6] 23.101 4.298 18.803
1980[7] 24.849 5.654 19.195
1985[8] 26.263 7.092 19.171
1990[9] 27.900 9.237 18.663
2000[10] 24.027 8.081 15.946
2007[11] 21.533 8.547 12.986
2008[12] 21.556 8.664 12.892
2009[13] 21.186 8.628 12.558
2010[14] 20.875 8.602 12.273
2011[15] 20.477 8.499 11.978
2012[16] 20.457 8.814 11.643
2013[17] 20.248 8.833 11.415
2014[18] 19.976 8.897 11.079
2015[19] 19.380 8.642 10.738
2016[20] 19.292 8.738 10.554

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
  2. ↑ Kazancıgil, Dr. Ratip - Gökçe, Nilüfer Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No: 41 Edirne 2005
  3. ↑ Edirne.web.tr (7 Aralık 2007)
  4. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  5. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  6. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  7. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  8. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  9. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  10. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  11. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2020-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  12. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  13. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  14. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  15. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  16. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  17. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2014-08-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  18. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2021-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  19. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2016-02-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
  20. ↑ "Arxivlənmiş surət". Türkiye İstatistik Kurumu. 2016-02-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.

Xarici keçidlər

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Havsa&oldid=7165661"