Huankayo (Peru)
Huankayo (isp. Huancayo) — Perunun mərkəzi hissəsində yerləşən Huankayo əyalətinin inzibati mərkəzi və Hunin Regionunun bir şəhəridir. Dəniz səviyyəsindən 3271 metr yüksəklikdə yerləşən şəhərin əhalisi 323 054 nəfərdir. Huankayo Peru Mərkəzi regionunun mədəni və kommersiya mərkəzidir[2][3].
| Huankayo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
| 12°04′ c. e. 75°13′ q. u. | |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1 iyun 1572 | ||||
| Sahəsi |
|
||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 3.271 ± 1 m | ||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
|
||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | +51 64 | ||||
| Poçt indeksi | 12000 | ||||
| Digər | |||||
| munihuancayo.gob.pe | |||||
|
| |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixçəsi redaktə
Müasir Huankayo ərazisində ən qədim məşhur yaşayış məntəqələri olan Uanka mədəniyyəti kəndlər yerləşir, e.ə. 500 il əvvəl bu ərazi Uari dövlətinin tərkibinə daxil edilmişdir. İnklərin işğalçı müharibələrinə müqavimət göstərməsinə baxmayaraq, 1460-cı ildə Paçakutek qoşunları tərəfindən məğlub edildi.
İspan müstəmləkəçiliyinin başlamasından sonra Şəhər Fransisko Pisarro, paytaxt funksiyalarını Limaya köçürməzdən əvvəl müvəqqəti paytaxtı olan Çauça şəhərindən sonra Peruda əhəmiyyətli ikinci şəhər oldu.
1570-ci ildə Peru vitse-kralı Fransisko de Toledo Huankayo əyalətini mərkəz təyin etdi. 1 iyun 1572, rəsmi olaraq İspan Santisima-Trinidad de Huankayonun şərəfinə adlandırıldı.[4]
1969-da iki zəlzələ əhəmiyyətli zərər vermiş - evlər, körpülər, dəmir yolu kətanları dağılmışdır. Müxtəlif mənbələrin hesablamasına görə 800-1000 nəfər həlak olmuşdur. Zəlzələdən sonrakı sürüşmə nəticəsində şəhərin ərazisində 300-ə yaxın adam da həlak olmuşdur.[4]
Şəhərin sürətli inkişafına baxmayaraq, bu dövrdə müstəmləkə dövrünün tikililəri qorunub saxlanılmışdır. Hal-hazırda müasir tikililər Huankayo şəhərində üstünlük təşkil edir. Huankayodan 18 kilometr şimalda Haha şəhərində hava limanı yerləşir, baxmayaraq ki, Lima-dan gələnlərin əksəriyyəti avtomobillərdən istifadə edir.[5]
Demoqrafiya redaktə
2007-ci ildə Milli Siyahıyaalma Bürosunun verdiyi məlumatlara əsasən,[6] Huankayonun əhalisi 340 000 nəfər olmuşdur.
| Şəhərin
bələdiyyələri |
Ərazisi km² |
Əhali sayı | 1 yaş altında
olan əhali |
Evlər (2007) |
Sıxlıq (insan/km²) | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Çilça | 8,3 km² | 77.392* | 1.358* | 17.509 | 9.324,33 | ||
| El Tambo | 73,56 km² | 146.847* | 2.365* | 36.982 | 1.996,28 | ||
| Huankayo | 237,55 km² | 112.054* | 1,789* | 27.552 | 471,70 | ||
| Ümumilikdə | 319,41 km² | 336.293* | 5.512* | 82.043 | 1.052,85 | ||
| *Mənbə: INEI[7] | |||||||
İstinadlar redaktə
- ↑ https://www.citypopulation.de/en/peru/cities/.
- ↑ Ciudad de Huanucayo Peru Provincia de Huancayo Arxivləşdirilib 2011-01-02 at the Wayback Machine. İstifadə tarixi: 19 Aprel, 2019
- ↑ Huancayo — Perú :: Historia de Huancayo Perú Arxivləşdirilib 2010-11-15 at the Wayback Machine. İstifadə tarixi: 19 Aprel, 2019
- ↑ 1 2 Historia de Huanucayo Junín Peru — fundación de Huancayo Arxivləşdirilib 2011-01-02 at the Wayback Machine. İstifadə tarixi: 19 Aprel, 2019
- ↑ Huancayo.info :: Portal de Turismo de Huancayo — Perú — Información Turística de Huancayo Arxivləşdirilib 2011-09-03 at the Wayback Machine. İstifadə tarixi: 19 Aprel, 2019
- ↑ Instituto Nacional de Estadística e Informática, Perfil Sociodemográfico del Perú Arxivləşdirilib 14 noyabr 2012 at the Wayback Machine pp. 29–30, 32, 34.
- ↑ "Censo 2005 INEI". 2008-04-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-19. Arxivləşdirilib 23 aprel 2008 at the Wayback Machine