IV Georgi Quriyeli
IV Georgi Quriyeli (gürc. გიორგი IV გურიელი; XVII əsr – 1726, Batomi) — Quriyeli sülaləsindən olan Quriya knyazlığının hökümdarı.[1] 1714-1726-cı illərdə hakimiyyətdə olmuşdur. 1716-cı ildə qısa müddətdə İmereti çarı olsa da, həmin il taxtdan imtina etmək məcburiyyətində qaldı. İmeretidən Quriyaya qayıdarkən anası Helena, qardaşı III Keyxosrov və bir qrup əyan tərəfindən IV Georgini hakimiyyətdən salmaq üçün çevriliş hazırlandı. Georgi bu dövrdə Meqreliya knyazı Bejan Dadiani ilə sülh əldə etdikdən sonra hakimiyyətini qoruya bildi.
| IV Georgi Quriyeli | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | XVII əsr |
| Vəfat tarixi | 1726 |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | monarx |
| Atası | III Mamiya Quriyeli |
| Ailəsi | Qurieli |
İlk illəri
redaktəIV Georginin atası Quriya knyazı III Mamiya, anası isə knyaz Georgi Abaşidzenin qızı Helenadır. IV Georgi 5 yanvar 1714-cü ildə III Mamianın ölümündən sonra vəliəhd şahzadə kimi Quriya knyazı olmuşdur. Həmçinin son İmereti çarının devrilməsi ilə IV Georgi 1716-cı ildə İmeretiya çarının taxtına oturmuşdur. Lakin hakimiyyəti sadəcə üç ay sürmüşdür. Əvvəlki İmeretiya çarının tərəfdarları tərəfindən üsyan qaldırılması nəticəsində qorxuya düşən IV Georgi paytaxtdan Quriya knyazlığının ərazisinə qaçdı. Onun taxtını tərk etməsi ilə İmeretiya iki yerə bölündü.[2]
Quriyada çevriliş
redaktəIV Georgi Quriyaya qayıtdığı zaman qardaşı Keyxosrov və qardaşını hakimiyyətə gətirmək istəyən Dadiyani, Abaşidze, və Raça lordunun rəhbərlik etdiyi qüvvələr ilə üzləşdi. Çevrilişin təşkilatçısı anası Helena idi.[3] IV Georgi Osmanlı paşasının himayəsi altında Axıskaya qaçdı. Orada istədiyi dəstəyi əldə edə bilmədiyi üçün Ərzuruma getdi. Ərzurum paşasının dəstəyi ilə geri dönən IV Georgi anasını və qardaşını məğlub edərək Quriya taxtına yenidən oturdu.[2]
IV Georgi 1726-cı ildə vəfat etdi. Ondan sonra hakimiyyətə oğlu IV Mamiya keçdi.
Ailəsi
redaktəIV Qeorqun ilk evliliyi knyaz Abaşidzenin kızıyla baş tutmuşdu. Lakin tarixçi Kiril Tumanov IV Georginin ilk evliliyinin Quriya eristavı Georgi Şervaşidzenin qızı Məryəm ilə baş tutduğunu iddia edir. IV Georgi həmçinin Meqreliya knyazı Georgi Nakaşidzenin qızı Hvaramze ilə də evlənmişdir. IV Georginin iki oğlu var idi :
İstinadlar
redaktə- ↑ ''Вахтанг Гурули, Мераб Вачнадзе, Михаил Александрович Бахтадзе''. История Грузии (с древнейших времен до наших дней).
- ↑ 1 2 Bagrationi, Vakhushti. Nakashidze, N.T. (redaktor). История Царства Грузинского [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (rus). Tbilisi: Metsniereba. 1976. 160–161. 2014-02-22 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-11-01.
- ↑ სოსელია, ო. (1954). "ფეოდალური საქართველოს პოლიტიკური დაშლის ისტორიიდან", მასალები საქართველოსა და კავკასიის ისტორიისათვის, ნაკვეთი XXX. თბილისი: საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, გვ. 133.
Ədəbiyyatlar
redaktə- Вахушти Багратиони. История царства Грузинского. — Жизнь Имеретии, Ч. 2.
- Думин С. В. Светлейшие князья и князья Гуриели. // Думин С. В., Чиковани Ю. К. Дворянские роды Российской империи. Том 4. Князья Царства Грузинского. — С. 38—39.