Intelligenzaktion

"Intelligenzaktion" (alm. «Ziyalılar» əməliyyatı‎, Almanca tələffüz: [ɪntɛliˈɡɛnt͡s.akˌt͡sjoːn]; həmçinin FlurbereinigungDirekteaktion) — 1939–1940-cı illərdə Nasist Almaniyasına birləşdirilən Polşa torpaqlarının ərazisində və qismən də Almaniyanın nəzarətində olan digər ərazilərdə Polşa elitasına, əsasən ziyalılara qarşı həyata keçirilən repressiyaların ümumi adı. Əməliyyat etnik təmizləməsoyqırım xarakteri daşıyır, bəzi hallarda yəhudi əhalisinin məhvi ilə müşayiət olunurdu.

Intelligenzaktion
Ümumi məlumatlar
Yeri
Tarix sentyabr 1939
Ölü sayı
  • 100.000
Törədən(lər) Sicherheitspolizei, Gestapo

"Intelligenzaktion" zamanı 50 minə yaxın müəllim, keşiş, azad peşələrin nümayəndələri və yerli zadəganlar, ictimai-siyasi xadimlər, habelə istefada olan hərbçilər və vətənpərvər təşkilatların üzvləri metodik şəkildə edam edilmişdir. Daha 50 min nəfər həbs düşərgələrinə sürgün edilmiş, burada onların yalnız cüzi bir hissəsi sağ qalmışdır. 1939-cu ilin sentyabrından 1940-cı ilin aprelinə qədər Polşanın müxtəlif regionlarında edamlar həyata keçirilmişdir.[1]

İstinadlar

redaktə
  1. Maria Wardzyńska. Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion (PDF). Institute of National Remembrance, IPN (Portal edukacyjny Instytutu Pamięci Narodowej). 2009. 1/356. ISBN 978-83-7629-063-8. "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2014-11-29 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-05-20.. — «Oblicza się, że akcja „Inteligencja” pochłonęła ponad 100 tys. ofiar. Translation: It is estimated that Intelligenzaktion took the lives of 100,000 Poles.[PDF pp. 8–10]».

Əlavə ədəbiyyat

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə