Köhnə poçt (Belqrad)
Köhnə poçt (serb. Стара пошта) Belqradda yerləşən, ilkin görünüşü saxlanılmamış, şəhərin simvollarından biri hesab edilən binadır[1][2]. Belqrad-Qlavnı dəmir yolu stansiyasının yanında, Savskaya küçəsi 2[3] ünvanında yerləşir. Momir Korunoviçin layihəsinə müvafiq olaraq neo-bizans üslubunda tikilmiş və İkinci Dünya müharibəsi zamanı Yuqoslaviyanın bombalanması nəticəsində dağıdılmış, 1947-ci ildə isə funksionalist üslubda yenidən bərpa edilmişdir[4][5].
| Köhnə poçt | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə | |
| Koordinatlar | 44°48′26″ şm. e. 20°27′18″ ş. u.HGYO |
Tarixi
redaktəXX əsr
redaktəPoçt şöbəsi 1920-ci illərdə tikilib və fasadına görə dərhal Belqradın ən gözəl binalarından, eləcə də Korunoviçin ən yaxşı əsərlərindən biri statuslarını qazanmışdır[6][7]. Poçt idarəsi memarlıq cəhətdən ekspressionizm və modernizm motivlərini özündə birləşdirir; Bu binada işləyərkən Korunoviç özünəxas akademik sərtlik nümayiş etdirməmişdir. 1930-cu illərin sonlarında poçt idarəsinin 700-dən çox işçisi var idi ki, bu da onu Balkanların ən böyük poçt şöbəsinə çevirə bilmişdi[8][9].
Müharibədən sonra yeni kommunist hakimiyyət orqanları binanın fasadını “burjua”casına yaradılmış hesab etmişdirlər[10]. Bnanın yenidən tikilməsi layihəsi həvalə edilmiş memar Pavel Krat isə Korunoviçin işini “müvəffəqiyyətsiz istifadənin tipik nümunəsi, üslub elementləri ilə həddən artıq yüklənmiş xalq memarlıq irsi” adlandırmışdır[11].
XXI əsr
redaktə2018-ci ildə Belqrad merinin müavini Qoran Vesiç binanın köhnə fasadının tezliklə bərpa edləcəyini elan etmişdir[12]. Memar və şəhərsalma üzrə mütəxəssis Marko Stoyçiç bunu 2020-ci ilin iyul ayında təsdiqləyərək qeyd etmişdir ki, köhnə poçt binası İkinci Dünya Mmharibəsindən əvvəlki görünüşünə sahib olacaqdır[13][14]. Mədəniyyət abidələrinin mühafizəsi İnstitutunun mütəxəssisləri bildirdilər ki, bina ilkin formasını itirdiyindən poçt şöbəsi əvvəlki formasına qaytarılacaq, lakin qismən bərpa olunacaqdır[15]. 2022-ci ilin iyun ayında, təmirdən sonra binada teatr və kitabxananın yerləşəcəyi elan edilmişdir[16]. Həmin ilin dekabr ayında maliyyə naziri Sinişa Mali bunu təsdiq etmiş və burada məktəb və muzeyin də yerləşəcəyini bildirmişdir. 2023-cü ilin yanvar ayında şəhər rəsmiləri təmir edilmiş binanın 2025-ci ilin əvvəlində açılacağını elan etmişdirlər; Savskaya küçəsi ilə üzbəüz olan iki divarın mühafizə edilib saxlanacağı, yoxsa sökülərək poçtun sıfırdan yenidən tikiləcəyi məsələsi isə hələlik qərara alınmamışdır[17][18].
Qalereya
redaktə
|
İstinadlar
redaktə- ↑ Dejan Aleksić. "Zaboravljeni srpski Gaudi" [Forgotten Serbian Gaudi]. Politika (serb). 2018-04-22. 2018-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21.
- ↑ "Zgrada pošte kod železničke stanice u Beogradu, pre i posle II svetskog rata". Prvi Prvi na Skali. 2019-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-14.
- ↑ Bgd365.rs. "PRODAJE SE ZGRADA POŠTE U SAVSKOJ ULICI – Evo šta će biti sa zgradom!?" (serb). 2021-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-14.
- ↑ "Zgrada pošte broj 2: Tužna sudbina gradske lepotice koju su naružile bombe i ideološka arhitektura | Upoznaj Beograd". 011info - najbolji vodič kroz Beograd (serb). 2019-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-18.
- ↑ "Stare zgrade Beograda - skriveno blago u patiniranim zidinama". Avant Art Magazin. 2016-12-18. 2019-12-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-14.
- ↑ Tamara Marinković-Radošević. Beograd - plan i vodič. Belgrade: Geokarta. 2007. ISBN 978-86-459-0297-2.
- ↑ Beograd - plan grada. Smedrevska Palanka: M@gic M@p. 2006. ISBN 86-83501-53-1.
- ↑ "Време", 17. дец. 1939
- ↑ ""Политика", 29. јул 1936". 2021-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21.
- ↑ Dejan Aleksić, Daliborka Mučibabić. "Град тражи да се врати раскошна фасада" [City asks for the rich façade to be restored]. Politika (serb). 2019-09-12. səh. 15.
- ↑ Goran Vesić. "Бела тачка на црвеном платну" [White spot on red canvas]. Politika (serb). 2021-01-15. səh. 18.
- ↑ Goran Vesić. "Дворски комплекс" [Royal compound]. Politika (serb). 2020-02-21.
- ↑ Dejan Aleksić, Daliborka Mučibabić. "Pošta u Savskoj biće obnovljena, ali ne izvorno" [Post office in Savska [Street] will be renovated, but not to [its] original]. Politika (serb). 2020-06-06. səh. 14. 2023-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21.
- ↑ Dejan Aleksić. "Pošta u Savskoj ipak dobija izvornu fasadu" [Post office in Savska gets original façade after all]. Politika (serb). 2020-06-15. səh. 14. 2023-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21.
- ↑ Daliborka Mučibabić, Dejan Aleksić. ""Bigzovci" potencijalni stanari zgrade Pošte u Savskoj" [BIGZ's tenants possibly will move in the Post Office in Savska Street]. Politika (serb). 2021-05-23. 2023-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21.
- ↑ Daliborka Mučibabić, Dejan Andrić. "Ruše Poštu u Savskoj, podižu repliku Korunovićevog zdanja" [Demolishing Post Office in the Savska, building a replica of Korunović's mansion]. Politika (serb). 2022-06-07. səh. 15. 2023-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21.
- ↑ Daliborka Mučibabić, Dejan Aleksić. "Згради Поште 2025. године биће враћена аутентична спољашност" [Authentic exterior will be returned to the Post Office building in 2025]. Politika (serb). 2023-01-10. səh. 14.
- ↑ "Ovako će izgledati zgrada Pošte na Savskom trgu nakon rekonstrukcije". gradnja.rs (Serbian). 2023-01-24. 2023-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-24.