Kür çılpaqçası

Kür çılpaqçası (lat. Oxynoemacheilus brandtii) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin çəkikimilər dəstəsinin nemacheilidae fəsiləsinin çılpaqça cinsinə aid heyvan növü.

Kür çılpaqçası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Klad: Olfactores Yarımtip: Onurğalılar İnfratip: Ağızçənəlilər Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Sinifüstü: Sümüklü balıqlar Sinif: Şüaüzgəclilər Ranqsız: Actinopteri Yarımsinif: Neopterygii İnfrasinif: Sümüklü balıqlar Dəstəüstü: Ostariophysi Ranqsız: Otophysi Ranqsız: Cypriniphysae Dəstə: Çəkikimilər Fəsilə: Nemacheilidae Cins: Çılpaqça Növ: Kür çılpaqçası
Beynəlxalq elmi adı
Oxynoemacheilus brandtii Karl Fedorovich Kessler, 1877
Şəkil axtarışı NCBI   1824542

Morfoloji əlamətləri

Qarın üzgəcləri anal dəliyinə çatır. Bədənində çox xırda pulcuqlar və bütün üzgəclərində də ifadə olunmuş, düzgün yerləşməmiş tünd qonur xallar vardır. Başqa çılpaqçalardan iri gözləri güclü kəsilmiş quyruq üzgəci və aşağı quyruq gövdəsi ilə fərqlənir. Quyruq üzgəcləri dərin haçalıdır, ucları sivridir. Üst çənəsində zəif etmiş diş şəkilli çıxıntı vardır. Bədəninin uzunluğuna görə başının uzunluğu 20-25 %, orta hesabla 22,8%, bədəninin ən çox hündürlüyü 13-19%, orta hesabla 15,2%, antedorsal məsafə 47-55% təşkil edir. Bədəninin üzərində nizamsız düzülən qonur rəngli ləkələr vardır. Üzgəclərinin üzərində sıra ilə yerləşən ləkələr olur.

Yayılması

Kürdə Mingəçevir su anbarından yuxarılaradək, Alazandan tutmuş Ağsuçaya qədər Kürün qollarında, eləcə də Tərtər, Qarqar, Əlincə, Araz və Şamaxı rayonunda Pirsaat çaylarında yayılmışdır.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Başlıca olaraq iti axarlı, daşlı, iri çaydaşlı dibi olan sahələrdə yaşayır. Bədəninin uzunluğu 80 mm-ə, kütləsi 4,3 q-a çatır. Bentos yeyən balıqdır, kiçik su cücüləri ilə qidalanır. Bundan başqa suyun dibində olan digər balıqların kürülərini də yeyir.

Çoxalması

Dişilərdə cinsi yetkinlik 38 mm uzunluqda olarkən başlayır. Yastıqlarda kürü 3 ölçüdə qeydə almışdır. Yetişməyə yaxın mərhələdə iri kürülərin diametri ortalama 0,71 mm, ortalarınkı 0,56, xırdalarınkı 0,26 mm olur. Əldə olan cüzi materiala görə 38-51 mm-lik balıqların məhsuldarlığı 516-964 iri kürü arasında olmuşdur.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Kür çılpaqçası təsərrüfat əhəmiyyəti olmayan balıqlardandır.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Kür çılpaqçasının təsərrüfat əhəmiyyəti olmayan balıqlardandır.