Kərtənkələcik

Kərtənkələcik (lat. Eremias) — Əsl kərtənkələlər fəsilə aid cins.

Kərtənkələcik
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Kərtənkələcik
Beynəlxalq elmi adı
Eremias Leopold Fitzinger, 1834
Şəkil axtarışı ITIS   1155160 NCBI   52178 EOL   34897 FW   37961

Xüsusiyyətləri

Xariçi görünüş

Kiçik, orta ölçülü, ən uzunu isə 30 sm olur. Onun üzəri dişlikli pulcuqlarla örtülü olur.

Üzəri qum və ya boz rəngdə olur.

Yayıldığı ərazilər

Onlar əsasən Afrika,Ön Asiya, Orta Asiya və Mərkəzi Asiya, Şimali Çin, Koreya və Cənub-şərqi Avropa ərazilərində yayılmışdır.

Həyat tərzi

Onlar əsasən səhra, yarımsəhra, çöl və bəzi növləri isə dağlıq ərazilərdə yaşayırlar.

Qidalansı

Onların qidasının əsasını Cücülər və Onurğasızlar, bəzən kiçik kərtənkələlər və bitkilərlə qidalanır.

Çoxalması

Bütün kərtənkələcik növləri yumurta qoymaqla çoxalır. Bəziləri isə bala doğurlar.

Klassifikasiya

Eremias cinsinə 2008 ildə 33 növ və 5 yarımcins daxil edilmişdir.

• yarımmcins Dimorphea
  • Yüksəkdağlıq əfqan kərtənkələciyi (Eremias afghanistanica)
  • Laləzxar kərtənkələciyi (Eremias lalezharica)
  • Dağlıq kərtənkələciyi (Eremias montanus)
  • Ştraux kərtənkələciyi (Eremias strauchi)
  • Qaraböyürlü kərtənkələciyi (Eremias nigrolateralis)
  • Qırğızıstan kərtənkələciyi (Eremias nikolskii)
  • Fars kərtənkələciyi (Eremias persica)
  • Tacik kərtənkələciyi (Eremias regeli)
  • Türk kərtənkələciyi (Eremias suphani)
  • Cəld kərtənkələcik (Eremias velox)
• yarıncins Eremias
  • Rəngarəng kərtənkələciyi (Eremias arguta)
  • Əfqan kərtənkələciyi (Eremias aria)
  • Aralıq kərtənkələciyi (Eremias intermedia)
  • Qaragözlüklü kərtənkələcik (Eremias nigrocellata)
• yarımcins Pareremias
  • Monqol kərtənkələciyi (Eremias argus)
    • Barbura kərtənkələciyi (Eremias argus barbouri)
  • Ordoss kərtənkələciyi (Eremias brenchleyi)
  • Qaşqar kərtənkələciyi (Eremias buechneri)
  • Kokşal kərtənkələciyi (Eremias kokshaaliensis)
  • Gözlüklüklü kərtənkələciyi (Eremias multiocellata)
  • Qobi kərtənkələciyi (Eremias przewalskii)
    • Tuva kərtənkələciyi (Eremias przewalskii tuvensis)
  • Alaşan kərtənkələciyi (Eremias quadrifrons)
  • Tyanşan kərtənkələciyi (Eremias stummeri)
  • Şerbak kərtənkələciyi (Eremias szczerbaki)
  • Yarkənd kərtənkələciyi (Eremias yarkanndensis)
• yarımcins Rhabderemias
  • Anderson kərtənkələciyi (Eremias andersoni)
  • Holistan kərtənkələciyi (Eremias cholistanica)
  • Sistan kərtənkələciyi (Eremias fasciata)
  • Xətti kərtənkələciyi (Eremias lineolata)
  • Cənubi Qafqaz kərtənkələciyi (Eremias pleskei)
  • Zolaqlı kərtənkələciyi (Eremias scripta)
  • Mərkəziasiya kərtənkələciyi (Eremias vermiculata)
• yarımcins Scapteira
  • Ada kərtənkələciyi (Eremias acutirostris)
  • Damalı kərtənkələciyi (Eremias grammica)
  • Eremias aporosceles

Ədəbiyyat

• Банников А. Г., Даревский И. С., Ищенко В. Г., Рустамов А. К., Щербак Н. Н.. Определитель земноводных и пресмыкающихся фауны СССР. Учеб. пособие для студентов биол. специальностей пед. институтов. — М.: Просвещение, 1977 — С. 164.
• Жизнь животных в 7-ми т. / Гл. редактор В. Е. Соколов. Т. 5. Земноводные и пресмыкающиеся. / А. Г. Банников, И. С. Даревский, М. Н. Денисова и др.; под ред. А. Г. Банникова — 2-е изд., перераб. — М.: Просвещение, 1985. — С. 221–223.
• Орлова В. Ф. "Таксономическое разнообразие ящурок рода Eremias (Sauria, Lacertidae): история вопроса и современное состояние проблемы" в сборнике Вопросы герпетологии. Материалы Третьего съезда герпетологического общества им. А. М. Никольского СПб: 2008 — С. 328–336 (pdf: 6,1 МБ)