Kaman 99 əməliyyatı

Kaman 99 əməliyyatı (Yay 99) — İraqın bir gün əvvəl endirdiyi, və İran-İraq müharibəsini başlayan, gözlənilməz zərbəsinə cavab olaraq İranın HHQ əməliyatı.

20 sentyabr 1980 ildə İraq İranın strateji obyektlərinə kütləli zərbə endirdi. 1:45 İraqın 6 MİQ 23 təyyarəsi Əhvaz yanındakı İran aviabazasına bomba zərbəsi endirdilər. Saat yarım sonra İraq MiQ-23 -ləri Tehranın beynəlxalq Mehrabad hava limanına hücum etdilər, eyni vaxtı başqa təyyarələr İranın başqa 8 vacib strateji obyektinə zərbə endirdilər.

Lakin İran Altıgünlük müharibənin təcrübəsini nəzərə almışdı və onun təyyarələrinin əksəriyəti beton sığınacaqlarda gizlədilmişdi. İraqlıların hücumu bir neçə qalxma-enmə zolağında yarğan əmələ gətirmişdi. Hücumdan sonra İran HHQ cavab zərbəsi hazırlamağa başladılar ki, bu zərbə ertəsi gün endirildi.

23 sentyabr 1980-ci ildə İranın, Mark 82,Mark 83 və Mark 84 bombaları və AGM -65 Maverick raketləriilə silahlanmış Fantom F-4 təyyarələri, Həmədan aviabazasından göyə qalxdılar.

Havada əlavə yanacaq doldurulandan sonra Fantomlar İraq paytaxtı Bağdada çatdılar və əl-Kut, əl-Rəşid və əl-Habbaniya aviabazalarına basqın etdilər. Daha 8 F-4 Tehrandan uçdu və yenə də əL-Rəşid aviabazasına hücum etdi.

Təbrizdən uçan İranın 58 Northrop Grumman F-5 təyyarəsi, İraqın Mosuldakı aviabazasına hücum etdi. Mosulun basqınından sonra 50 F-5 təyyarəsi, güclü zədələnən, Nəsiriyyə aviabazasına basqın etdilər. İranın 146 F-4 və F-5 təyyarələri İraqı bombalayanda, İranın daha 60 Grumman F-14 Tomcat təyyarəsi, mümkün İraq cavabından İranın hava məkanını müdafiə etmək üçün havaya qalxdılar.

İranın bu F-14 təyyarələri İraqın 2 MiQ-21 və 3 MiQ-23 qırıcısını vura bildilər, İranın bir F-5 qırıcısı isə İraqın Su-20 təyyarəsini vurdu.

İraqın MİQ -23-ü İranın 2 ədəd F-5 qırıcısını, İraqın MİQ -21 qiriidis isə İranın daha iki F-5 qırıcısını vurdular. Eləcə də iraqlılar səhvən C-125 zenit raketi ilə öz İlyuşin İL-76 təyyarəsini vurdular. İraq hücuma yaxşı hazırlaşmışdı, çünki hücum vaxtı İraq təyyarələrinin əksəriyyəti başqa ərəb ölkələrinə sığındılar və qorundular.

Mənbə

-Iran strikes back in Operation Kaman 99 (ingil.) Arxivləşdirilib 2016-04-14 at the Wayback Machine