Kolit (yun. κῶλον (kolon) + ίτις (itis) ; azərb. Yaralı kolit xəstəliyi‎) — kolit xəstəliyi yoğun bağırsağın iltihabi və xroniki xəstəliyi. Bu zaman bağırsaqda çoxsaylı yaralar əmələ gəlir, bağırsağın selikli qişası zədələnir, şişkinləşir, damar şəbəkəsi pozulur, nəticədə hətta qansızmalar yarana bilir. Yaralı kolit xəstəliyi hər yaşda rast gəlinməsinə baxmayaraq, sıxlıqla 16-40 yaş arasında görülür. Xəstəliyin yaranma səbəbi dəqiq bilinmir. Güman olunur ki irsi amil, immunitetin pozulması (bədəndə gedən autoimmun reaksiyalar), bəzi zərərli qidalar, bakteriya və viruslar xəstəliyin yaranmasında mühüm rol oynayır.

Şəkildən göründüyü kimi yaralı kolitdə iltihabi proses və yaralar bağırsağın aşağı hissəsindən,düz bağırsaqdan başlayır və yuxarıya doğru yayılır.

Xəstəliyin əlamətləri redaktə

  • Qanlı ishal
  • selikli-çirkli-qanlı nəcis ifrazı
  • defekasiyanın ağrılı olması
  • qarında sancılar
  • çəki azlığı və tempratur

Xəstəliyin kəskinləşmə və sakitlik dövrləri var. Kəskinləşmə dövründə insanda halsızlıq, oynaq ağrıları, ağızda yaralar meydana gələ bilər. Xəstəliyin diaqnostikası kolonoskopiya müayinəsinə əsasən aparılır.İlkin diaqnostika zamanı bağırsağın digər iltihabi xəstəliyi olan Kron xəstəliyini inkar etmək üçün patohistoloji müayinə aparılmalıdır.

Müalicəsi redaktə

Yaralı kolit xəstəliyinin müalicəsi uzun müddətli aparılmalıdır. Müalicədə ki, əsas məqsəd xəstəliyi kəskinləşmə dövründən sakitlik dövrünə keçirmək və bu dövrün müddətini uzatmaqdır. Müalicə zamanı xəstənin təyin olunmuş vaxtlarda kolonoskopiya müayinəsindən keçməsi mütləqdir. Belə xəstələr daimi həkim-Qastroenteroloqun nəzarətində olmalıdır.

Mənbə redaktə

  • Tərlan Qasımov / Qastroenteroloq-İnvaziv Endoskopist