Ləmbəli (Loru)

Ləmbəli
Ləmbəli
	41°14′45″ şm. e. 44°49′16″ ş. u.HGYO
Ölkə	Ermənistan;
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü	450 m
Saat qurşağı	UTC+04:00;
Əhalisi
Əhalisi	2.732 nəf. (2011);
Rəsmi dili	erməni dili;
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi	4104
	Xəritəni göstər/gizlə Ləmbəli
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ləmbəli — Tiflis quberniyasının, Loru-Borçalı qəzasında, indiki Barana (Noemberyan) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 15 km şimal-qərbdə, Tona çayının sağ tərəfində yerləşir.Ən tanınmış tayfası Ayvazdar tayfasıdır.

Tarixi

Bu yer "Ermənistan"ın şimalında sonuncu nöqtədir. Dəniz səviyyəsindən 470 m yüksəklikdə yerləşən, dərəli-təpəli, dağlı-düzlü yerdir^[2].

Erməni mənbələrində "Ləmbəli qyuğ" formasında qeyd edilir^[3].

Toponim "rütubətli və bürkülü zonalar üçün səciyyəvi olan tikili" mənasında işlənən ləm^[4] və "düzənlik, açıqlıq, açıq yer", "geniş düzənlik" mənasında işlənən pila//pala (> bəli) sözlərinin^[5] birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Relyeflə bağlı yaranan toponimdir.

İqlimi

Qışı mülayim-orta temperaturu +50 °C, yayı nisbətən isti –orta temperaturu +300C-dir^[2].

Əhalisi

Kənddə 1831-ci ildə 11 nəfər, 1886-cı ildə 292 nəfər, 1897-ci ildə 376 nəfər, 1908-ci ildə 400 nəfər, 1914-cü ildə 493 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır^[6]. 1915-ci ildən sonra azərbaycanlılar ermənilərin təcavüzünün nəticəsində tarixi-etnik torpaqlarından qovulmuşlar. İndiki Ermənistan sovet hakimiyyəti qurulandan sonra azərbaycanlılar geri qayıda bilmişlər. 1922-ci ildə 783 nəfər, 1926-cı ildə 857 nəfər, 1931-ci ildə 1034 nəfər^[7], 1939-cu ildə 1289^[8] nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.

1948–1949-cu illərdə SSRİ Nazirlər Sovetinin xüsusi qərarı ilə azərbaycanlılar Azərbaycana köçürülmüşdür. Ləmbəlilər bu haqsızlığa qarşı çıxmış, apardıqları mübarizə nəticəsində onlar geri — öz kəndlərinə qayıtmışlar. 1959-cu ildə burada 1151nəfər, 1970-ci ildə 2000 nəfər^[9], 1987-ci ildə 1500-dən çox^[10] azərbaycanlı yaşamışdır, lakin "Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti" kitabında kəndin azərbaycanlı əhalisi ermənilər kimi göstərilmişdir^[11]. 1988-ci ildə azərbaycanlılar qovulmuş, kənddə ermənilər yerləşdirilmişdir.

Görkəmli şəxsiyyətləri

İnsanov Əli Binnət oğlu — həkim, Azərbaycanın keçmiş səhiyyə naziri.
Səfalı Nəzərli — Respublika "Qızıl qələm" mükafatı laureatı, 1979-cu ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin, 2007-ci ildən isə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü
Cavad Həkimli — II Dünya Müharibəsinin iştirakçısı, İtaliya və Yuqoslaviya azadlıq hərəkatının qəhrəmanı, "Ruskaya Çeta" rotasının rəhbəri.

İstinadlar

↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
↑ ¹ ² O CÜMLƏDƏN BİZİM ULU LƏMBƏLİ ^{[ölü keçid]}
↑ Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.98
↑ Əzizov E. İ. Söz xəzinəsi. Söz haqqında araşdırmalar, Bakı,"Maarif", 1995, s.16
↑ Радлов В.В. Опыт словарья тюркских наречий, т.l, ч. 1–2, СПб, 1893, 1914 стр.; т ll, ч.1–2, СПб, 1899, 1814 стр. т lll, ч.1–2, СПб, 1905, 2204 стр.; т.lV, ч. 1–2, СПб, 1911, — IV (2), s.1162
↑ Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.89, 98–99
↑ Qorqodyan Z. 18311931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.89, 98–99
↑ Hakopyan T. X., MəlikBaxşyan St. T., Barseğyan O. X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986, s.535
↑ Hakopyan T. X., MəlikBaxşyan St. T., Barseğyan O. X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986, s.535
↑ Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, "Gənclik", 1995, s.331
↑ Hakopyan T. X., MəlikBaxşyan St. T., Barseğyan O. X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986, s.535 (erm.)

[_fafda75e3c3b3e61-1] Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).

[insanov.com-2] ¹ ² O CÜMLƏDƏN BİZİM ULU LƏMBƏLİ ^{[ölü keçid]}

[3] Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.98

[4] Əzizov E. İ. Söz xəzinəsi. Söz haqqında araşdırmalar, Bakı,"Maarif", 1995, s.16

[5] Радлов В.В. Опыт словарья тюркских наречий, т.l, ч. 1–2, СПб, 1893, 1914 стр.; т ll, ч.1–2, СПб, 1899, 1814 стр. т lll, ч.1–2, СПб, 1905, 2204 стр.; т.lV, ч. 1–2, СПб, 1911, — IV (2), s.1162

[6] Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.89, 98–99

[7] Qorqodyan Z. 18311931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.89, 98–99

[8] Hakopyan T. X., MəlikBaxşyan St. T., Barseğyan O. X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986, s.535

[9] Hakopyan T. X., MəlikBaxşyan St. T., Barseğyan O. X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986, s.535

[10] Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, "Gənclik", 1995, s.331

[11] Hakopyan T. X., MəlikBaxşyan St. T., Barseğyan O. X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986, s.535 (erm.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Ləmbəli


41°14′45″ şm. e. 44°49′16″ ş. u.^HGYO
Ölkə	Ermənistan
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü	450 m
Saat qurşağı	UTC+04:00
Əhalisi
Əhalisi	2.732 nəf. (2011)^[1]
Rəsmi dili	erməni dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi	4104
Xəritəni göstər/gizlə Ləmbəli
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar