Lisenziyalaşdırma sub-indeksi
Lisenziyalaşdırma sub-indeksi – Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası İqtisadiyyat İnstitutunun 2014-cü ildən başlayaraq dərc etdiyi İqtisadiyyatın solluğu (sağlığı) indeksinin (İS(S)İ) daxil etdiyi sub-indekslərdən biridir.
Metodologiya
redaktəLisenziyalaşdırma sub-indeksinin hesablanması zamanı dörd parametri nəzərə almaq lazımdır: a) lisenziyalaşdırılan fəaliyyət növlərinin sayı; b) lisenziyalaşdırılan fəaliyyət növlərinin çeşidi; c) lisenziyaların keçərlilik müddəti; ç) lisenziyaların verilmə qaydaları. Bu göstəricilər iş sahibləri üçün nə qədər əlverişlidirsə (yəni say azdırsa, çeşid məhduddursa, müddət uzundursa və qaydalar sadədirsə), iqtisadiyyat bir o qədər daha sağdadır. Lakin bu göstəricilərin heç biri üzrə elmi tutarlılığı şübhə doğurmayan dövlətlərarası müqayisə aparmaq mümkün deyil. Ona görə də Lisenziyalaşdırma sub-indeksi Dünya Bankının metodologiyası əsasında – modelləşdirilmiş müəssisənin hipotetik bir tikinti üçün aldığı lisenziyalara sərf etdiyi vaxt və xərc göstəricilərinin indeksləşdirilməsi əsasında (Doing Business 2015: Dealing with Construction Permits),* bu alt-indekslərin hesabi ortası kimi hesablanmışdır[1]. Dünya Bankının istifadə etdiyi üçüncü göstərici – prosedurların sayı ümumi mənzərəni təhrif etdiyi üçün nəzərə alınmamışdır. Vaxt alt-indeksi üçün Vmin = 0, Vmax = 1000, Xərc alt-indeksi üçün isə Vmin =0, Vmax =100 götürülmüşdür.
Sub-indeks üzrə nəticələr
redaktəSinqapur bu sub-indeks üzrə də 62 dövlət arasında ən sağçı iqtisadiyyata malik ölkədir (0,015), ən solçu iqtisadiyyat isə Kiprin iqtisadiyyatıdır (0,345). Azərbaycan iqtisadiyyatı (0,096) 29 ölkəninkindən sağda, 32 ölkəninkindənsə solda yerləşir və nisbi mərkəzdən sağa düşməsi onunla əlaqədardır ki, sağ qütbdəki iqtisadiyyatlarla müqayisədə sol qütbdəki iqtisadiyyatlar nisbi mərkəzdən daha aralıdır (2014-cü il üçün 37 ölkə üzrə hazırlanmış Hesabatda Azərbaycan iqtisadiyyatı nisbi mərkəzdən solda yer alırdı)[2].
Həmçinin bax
redaktəXarici keçidlər
redaktə- Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi, İqtisadiyyatın solluğu (sağlığı) indeksi ilə bağlı müzakirələr aparılıb
- AMEA, AMEA İqtisadiyyat İnstitutunda görüş keçirilib
- AMEA, Mərkəzi Elmi Kitabxana, MEK-də “İS(S)İ – 2015: İQTİSADİYYATIN LİBERALLIQ POTENSİALI” ADLI MONOQRAFİYANIN TƏQDİMAT MƏRASİMİ KEÇİRİLİB Arxivləşdirilib 2017-07-06 at the Wayback Machine
- MAYİS GULALİYEV, İQTİSADİ LİBERALLAŞMA VƏ İQTİSADİYYATIN SOLLUQ (SAĞLIQ) İNDEKSİ, AMEA İqtisadiyyat İnstitutu «ELM İ ƏSƏ RL Ə R» - № 3- 2015
İstinadlar
redaktə- ↑ The World Bank, Doing Business 2015, http://www.doingbusiness.org/reports/global-reports/doing-business-2015 Arxivləşdirilib 2015-12-07 at the Wayback Machine
- ↑ AMEA, İqtisadiyyat İnstitutu, Lisenziyalaşdırma sub-indeksi üzrə nəticələr – 2015, http://economics.com.az/index.php/sub-indeksler.html Arxivləşdirilib 2022-01-17 at the Wayback Machine