Vikipediya

Möhsün Nağısoylu

Nağısoylu Möhsün Zellabdin oğlu (1 sentyabr 1946, Xok, Noraşen rayonu) — Azərbaycan alimi, Filologiya elmləri doktoru, Professor, Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun direktoru (2015–2021)[1], AMEA-nın müxbir üzvü (2014), AMEA-nın həqiqi üzvü (2017)[2], AMEA-nın müşaviri (2021).

Möhsün Nağısoylu
Doğum tarixi 1 sentyabr 1946(1946-09-01) (78 yaş)
Doğum yeri
İş yeri

Həyatı

redaktə

Möhsün Nağısoylu 1946-cı il sentyabrın 1-də Naxçıvan MR Şərur rayonunun Xok kəndində anadan olmuşdur. Orta təhsilini burada aldıqdan sonra 1963-cü ildə indiki BDU-nun şərqşünaslıq fakültəsinin İran filologiyası şöbəsinə daxil olmuş və 1971-ci ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir.

1972-ci ildən Azərbaycan Elmlər Akademiyası Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunda elmi fəaliyyətə başlamışdır. 1976–1980-ci illərdə kiçik elmi işçi, 1981–1988-ci illərdə böyük elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır.1988–2015-ci illərdə "Farsdilli əlyazmaların tədqiqi" şöbəsinin müdiri olmuşdur. İnstitutda işlədiyi müddətdə əsasən farsdilli və türkdilli əlyazmaların tədqiqi sahəsində çalışmışdır. Hazırladığı elmi təsvirlər farsdilli əlyazmalar kataloqunun 1, 2 və 3-cü cildlərinə daxil edilmişdir. Rus dilində nəşr olunmuş farsdilli əlyazmalar kataloqunun 2-ci və 3-cü cildlərinin elmi redaktorudur. M. Z. Nağısoylu 1979-cu ildə "XVI əsr Azərbaycan tərcümə əsəri "Şühədanamə" (paleoqrafiya, orfoqrafiya və tərcümə məsələləri)" mövzusunda namizədlik və 1994-cü ildə "XV-XVI əsrlər Azərbaycan tərcümə abidələri (tekstoloji tədqiqi və dil xüsusiyyətləri)" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.

M. Z. Nağısoylu 48 kitab və monoqrafiyanın müəllifi, tərtibçisi və tərcüməçisidir.

Onun "Orta əsrlərdə Azərbaycanda tərcümə sənəti"(Bakı, 2000), "M. Füzulinin "Hədiqətüs-süəda"əsəri"(Bakı, 2002), "XVI əsr Azərbaycan tərcümə abidəsi "Şühədanamə" (Bakı, 2003), "Şirazinin "Gülşəni-raz" tərcüməsi" (Bakı, 2004), "Əhmədinin "Əsrarnamə" tərcüməsi" (Bakı, 2005), "Həzininin "Hədisi-ərbəin" tərcüməsi" (Bakı, 2008), "XVI əsr Azərbaycan tərcümə əsəri "Kəvamilüt-təbir" (Bakı, 2011) kitabları milli Azərbaycan humanitar elminin inkşafında mühüm rol oynamış, elmi ictimaiyyət tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. Elmi araşdırmaları, əsasən, orta yüzilliklərdə fars dilindən Azərbaycan türkcəsinə edilmiş tərcümə əlyazmalarının mətnşünaslıq və dilçilik baxımından tədqiqinə həsr olunmuşdur. M. Z. Nağısoylu Azərbaycan tərcümə tarixi problemlərinə və yazılı abidələrə dair 350-dən çox elmi və elmi-kütləvi məqalənin müəllifidir.

Bir sıra Beynəlxalq elmi konfranslarda elmi məruzələrlə çıxış etmişdir. Məqalələri Tehran, Kabil, Sankt-Peterburq, İrəvan, Qazan, Ankara, Lefkoşa, İstanbul, Berlin, Drezden, Budapeşt, Buxarest, Sarayevo, Astana, Konya şəhərlərində nəşr olunan elmi toplularda çapdan çıxmışdır. Tərtibçisi olduğu "Nizami. İncilər" kitabı və "Şirazi ve onun Gülşeni-raz tercümesi" monoqrafiyası Türkiyədə, "Farsca əlyazmalar kataloqu" kitabı isə İranda nəşr olunmuşdur. Abuturiyentlər üçün "Azərbaycan dili" (1999), "Ədəbiyyat" (2000), "Azərbaycan dili və ədəbiyyat" (2003) dərs vəsaitlərinin də müəllifi, M. Füzulinin "Hədiqətüs-süəda" (1993), M. Nəsirinin "Lisanüt-teyr" (2000), "Şeyx Səfi təzkirəsi" (2006) əsərlərini ilk dəfə tərtib və çap edənlərdən biridir. Rəhbərlik etdiyi 20 dissertant namizədlik dissertasını müdafiə etmişdir.

Fars dilindən tərcümə etdiyi üç kitabı nəşr olunub: S. Bəlaği. "Quran qissələri"; Ə. Bəxşayişi. "Sidiqiye-Tahirə"; Şeyx Mahmud Şəbüstəri. "Gülşəni-raz". Bu kitablardan birincisi İranda da iki dəfə işıq üzü görmüşdür.

Azərbaycan MEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu nəzdindəki ixtisaslaşdırılmış müdafiə şurasının sədridir. "Dilçilik İnstitutunun əsərləri" jurnalının redaktoru, "Türkologiya" jurnalının redaktor müavinidir. 2005–2009-cu illərdə Sumqayıt Dövlət Universitetinin xarici ölkələr ədəbiyyatı kafedrasının professoru olmuşdur. 1967–1970, 1972–1975 və 1982–1986-cı illərdə Əfqanıstanda fars dili tərcüməçisi işləmişdir. Hazırda eyni zamanda Azərbaycan Dillər Universitetinin Azərbaycanşünaslıq Elmi-Tədqiqat laboratoriyasında aparıcı elmi işçi vəzifəsində (əvəzçiliklə) çalışır.

"METAFİZİKA" beynəlxalq fəlsəfi və fənlərarası araşdırmalar jurnalının 14-cü sayından jurnalın "Filologiya və Pedaqogika" üzrə redaksiya heyətinin üzvüdür.[3]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Humanitar və İctimai Elmlər Bölməsinin onlayn Ümumi yığıncağı keçirilib. Arxivləşdirilib 2022-03-24 at the Wayback Machine science.gov.az saytı — 28.10.2021
  2. ↑ "AMEA-nın həqiqi və müxbir üzvlüyünə keçirilən seçkilərin nəticələri açıqlanıb". 2020-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-02.
  3. ↑ ""Metafizika" jurnalının redaksiya heyətinin üzvləri". Metafizika jurnalı. 2022-03-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-01.

Xarici keçidlər

redaktə
  1. "Azərbaycan tərcüməçiliyinin yaşı və yaddaşı — aydinyol.az". 25 July 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 may 2015.
  2. "Quruplaşmalar, intiriqalar mənlik deyil —". İstifadə tarixi: 16 fevral 2016.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Möhsün_Nağısoylu&oldid=7305186"