Müqəddəs Məryəm Ana kilsəsi (Nic)
Müqəddəs Məryəm Ana Bulun Kilsəsi (udi Ĭvĕl Mariyami Nanay Bulun Gergeś, erm. Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի) — Qəbələ rayonunun Nic qəsəbəsində, kəndin yuxarı (udi bulun) məhəlləsində yerləşən tarixi abidə.
| Müqəddəs Məryəm Ana kilsəsi | |
|---|---|
| Ĭvĕl Mariyami Nanay Bulun Gergeś | |
 Müqəddəs Məryəm Ana Kilsəsi, 2024 | |
 | |
| 40°56′22″ şm. e. 47°39′50″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Rayon | Qəbələ rayonu |
| Yerləşir | Qəbələ rayonu |
| Tikilmə tarixi | 1890 |
| Uzunluğu | 25.73 metr |
| Eni | 13.74 metr |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xüsusiyyəti
redaktəQəsəbənin ən böyük və yeganə qübbəli dini abidəsi olan kərpicdən tikilmiş ziyarətgahın (xarici ölçüləri: 25.73 x 13.74 metr) qərb və cənub fasadlarına açılan iki girişi, səkkizbucaqlı günbəzi və ikimərtəbəli hörgüləri var.
Tarixi
redaktəCənub girişinin timpanumuna həkk olunmuş, 2020-ci ildəki bərpaya qədər mövcud olmuş bir yazıya görə, 1890-cı illərə aiddir və öncəki adı "Müqəddəs Bakirə Kilsəsi" (erm. Սուրբ Աստվածածին) olmuşdur: "1890-cı ildə Nic kəndinin Yuxarı Müqəddəs Bakirə Kilsəsinin inşasına yerli xalqın ianələri ilə başlandı. 189..." (erm. Ի 1890 Թ(ՎԻ)Ն ՍԿՍՈՒԵՑ ԱՅՍ ՆԻԺ ԳԻՒՂԻ ՎԵՐԻՆ ԹԱՂԻՍԱ(ՍՏՈՒԱ)ԾԱԾԻՆ ԵԿԵՂԵՑՒՈՑ ՇԻՆՈՒԹԻՒՆԸ ԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ԾԱԽՔՈՎ ԱՒ(ԱՐ)Տ 189. Թ.։)[1]
-
Kilsənin cənub girişinin 2020-ci ildə çəkilmiş fotosu -
Kilsənin cənub girişinin 2021-ci ildə çəkilmiş fotosu
Din xadimləri
redaktəErməni Qriqorian kilsəsinin arxivlərinə əsasən, kilsədəki bəzi udi əsilli keşişlər siyahıya alınmışdır[2]:
- Xaçatur Ter-Hovhannes oğlu Martirosyants (d. 1794, Calut monastırında dini xidmətə qəbul edilməsi 1832, kilsədə xidmət illəri 1832-1857) və Hovhannes Martiros oğlu Şirvanyants (d. 1801, xidmətə qəbul edilməsi 1832)
- Avaq Ter-Xaçatur oğlu (1857-1860)
- Avetis Ter-Xaçatur oğlu (1861-1864) və Melkum Ter-Hovhannes oğlu Şirvanyants (1864-cü ilədək Avetis ilə birlikdə)
- Melkum Ter-Hovhannes oğlu Şirvanyants (1868) və Hovhannes Koliyants
- Zərrab kəndindən Astvatzatur Arzuman oğlu Simeonyants (1872)
- Qalust Stepanyan Palçyants (dini xidmətə qəbul edilməsi 1876, Ağbat monastırı, 1908-ci ilədək)
- Mkrtç Şirvanyants (1890-cı ildən Qalust ilə birlikdə, 1898-ci ildə oğlu Meliksedek ilə dəyişdirilməsi üçün iş qaldırıldı)
- Arşak Arzuman oğlu Palçyants (d. 1867, dini xidmətə qəbulu 1892, kilsədə xidmət illəri 1892-1899)
- Böyük Söyüdlü kəndindən Arşak Ter-Nerses oğlu Ter-Hovhannisyants 1915-ci ildə kilsədə xidmət üçün namizəd kimi irəli sürüldü.
Bərpası
redaktəKilsə 2020-ci ilin noyabrında Heydər Əliyev Fondu tərəfindən bərpa edilmişdir.[3]
İstinadlar
redaktə- ↑ Karapetyan, Samvel. Armenian Lapidary Inscriptions of Boon-Aghvank (PDF). Research on Armenian Architecture. səh. 42. 2022-07-14 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-10-20.
- ↑ "A BRIEF HISTORICAL INTRODUCTION ON NIZH VILLAGE". Archived from the original on 2012-05-18. İstifadə tarixi: 2021-10-20.
- ↑ "İlham Əliyev Qəbələnin Nic qəsəbəsindəki Müqəddəs Məryəm Ana Alban kilsəsində olub". 2021-12-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-20.