Müqəddəs Pyotr

Roma Katolik Kilsəsinin 1-ci Papası, Antakya Patriarxı və İsa Məsihin Həvarisi

Müqəddəs Pyotr (e.ə. 1[1]ən tezi 13 oktyabr 64ən geci 68[1]) — Xristianlıqda İsa peyğəmbərin on iki həvarisindən biri. Həmçinin İsa peyğəmbərin digər bir həvarisi olan Andreasın qardaşı. Xristianlığın katolik cərayanında ənənəvi olaraq ilk Roma Papası hesab edilir.

Müqəddəs Pyotr
arami. 𐡔𐡌𐡏𐡅𐡍 𐡁𐡓 𐡉𐡅𐡍𐡄
Rütbə Həvari
Doğum tarixi
Doğum yeri Fələstin, Qalileya
Vəfat tarixi 29 İyun 67
Vəfat yeri Roma
Əsas məbədi Müqəddəs Pyotr bazilikası
Xatirə günü 29 iyun
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Papalıq hakimiyyəti Sələfi Xələfi
30/33 - 29 İyun 67 Yoxdur Lin

Xristianlıqda adının əvvəlinə "Müqəddəs" titulu gətirilir. Qalileyada, Fələstində anadan olmuşdur. Əsl peşəsi balıqçılıq idi. Katolik kilsəsinə görə ilk Papa və İsa peyğəmbərin varisidir. 29 iyun 67-ci ildə çarmıxa çəkilərək öldürüldüyünə inanılır. Xristian ənənəsinə görə, Pyotr Romada İmperator Neronun rəhbərliyi altında tərs formada çarmıxa çəkildi. Romanın ilk yepiskopu, başqa sözlə Papa olaraq qəbul edilir. Katolik inancına görə, Matta 16-da İsa peyğəmbər Pyotra kilsədə xüsusi bir vəzifə vəd etdi.

Əhdi-Cədiddə Pyotr, 4 İncilin hamısında və Elçilərin işlərində dəfələrlə gözə çarpan şəkildə görünür. Əhdi-Cədiddə ənənəvi olaraq ona ithaf edilən 2 ümumi məktub (Birinci Pyotr və İkinci Pyotr) var.

Mənşə elmi

redaktə

Pyotr, Xristianlığa görə İsa peyğəmbərin kilsəsinin üstündə qurmaq istədiyi qayadır (əsas şəxs). İsa peyğəmbərin ölümündən sonra Xristianlar onun ətrafında yığışdılar, Romalıların bütün hücumlarına qarşı inanclarını qorudular, bunda Pyotrun böyük töhfəsi vardı. Bir gün Həvari Pavel, Varnava ilə Pyotrun yanına gələrək Kilsəyə qoşulmaq istədiyini dedi. Nə qədər günahkar olsa da qayıtdığını deyən şəxsə şans verməli olduğuna inanan Pyotr ona bu fürsəti verdi.

Kilsənin ilk lideri

redaktə

İncilElçilərin işləri, çarmıxa çəkmə hadisələri zamanı İsa peyğəmbəri 3 dəfə inkar etməsinə baxmayaraq, Pyotru ən öndə gedən həvari olaraq təsvir edir. Xristian ənənəsinə görə, Pyotr, İsa peyğəmbərin göründüyü ilk tələbə idi. İsa peyğəmbər Pyotrun inkarını tarazlaşdırdı və özünə inandırdı. Pyotr, kilsənin ilk lideri olaraq qəbul edilir.

Həvarilər arasında yeri

redaktə

Pyotr həmişə İncildə və Elçilərin işləri kitabında 12 Həvari arasında 1-ci yerdədir. Bundan əlavə, İncildə tez-tez Həvari YaqubHəvari Yuhənna ilə birlikdə 12 Həvarinin içində xüsusi qrup qurduğundan bəhs edilir.

Pyotr, İncildə tez-tez Həvarilərin sözçüsü kimi təsvir edilir. Katolik alimi Con Vidmar yazır: "Katolik alimlər, Pyotrun digər həvarilərin səlahiyyətlərinin yerinə keçən bir səlahiyyətə malik olduğu movzusunda həmfikirdirlər. Pyotr, müxtəlif hadisələrdə onların sözçüsü olmuş, Matiasın seçimini idarə etmişdir. Yəhudi olmayanların din dəyişdirməsiylə əlaqədar mübahisədəki görüşü , əhəmiyyətli olaraq qiymətləndirilir."

Elçilərin işlərinin müəllifi, Pyotru, erkən Xristian icmasının mərkəzi fiquru kimi təsvir etmişdir.

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə